Л.Гантөмөр:

Эдийн засаг хөгжлийн сайд 

-Хоёр жил хийж байгаа хэлэлцээр. Тухайн үеийн гаргасан шийдвэр бол зах зээлээ тэлье. Евроазийн зах зээл, Солонгосын зах зээл рүү Монголын бүтээгдэхүүнийг гаргая. Экспорт хийх чадамжаа нэмэгдүүлье. Экспорт хийж чадахгүй бол Монголын эдийн засаг солонгорохгүй байна. Зөвхөн нүүрс, зэсэн дээрх эдийн засаг болчихлоо. Олон жилийн өмнө Шинэ Зеланд экспортлоё гэдэг зорилго тавьсан, өнөөдөр тэр улс орнууд экспортлох зорилгодоо хүрсэн. Манай зорилго бол дотооддоо өөрөө өөрийгөө хангая гэдэг зорилготой.

3.5 сая хүнийг хангах, 300 сая хүнтэй зах зээл рүү гарах хоёрт тэнгэр газар шиг ялгаатай байна гэж хоёр жилийн өмнө дүгнэсэн.

Евроазид хамгийн тодоор сонсогдсон Ч.Хүрэлбаатар сайдын үг байдаг. Монгол Улс Евроазийн нутаг дэвсгэрт ялангуяа ОХУ-д эдийн засгийн хоригтой байна шүү гэдэг үг. Юу вэ гэхээр Монголын бараа бүтээгдэхүүн 15-50 хувийн татвартай байдаг. Монгол Улсын гаалийн татвар нь 5 хувь байдаг. Орост үйлдвэрлэгдсэн бүтээгдэхүүн Монголын зах зээл дээр битүү дүүрэн байгаа. Школад, жимс, чихэр хавтгай байгаа. ОХУ-ын дэлгүүрүүдэд Монголын бараа бүтээгдэхүүн алга.

Яагаад гэвэл 15-50 хувийн татвартай учраас ОХУ, Кахзахстан, Киргизийн зах зээл дээр Монголын бараа бүтээгдэхүүн гарахгүй байна гэж үзсэн.

Тэгэхээр харилцан тэнцвэртэй болъё гэж байгаа юм. Улаан буудай болоод бусад гэдэг нэг хоёр төрлийн бүтээгдэхүүн дээр аль аль тал нь хэлэлцээрээ хийж байна. Жишээлбэл, Хүнс хөдөө аж ахуйн яам улаан буудайн татварыг хөнгөлөх асуудал байхгүй гэдэг саналыг хүргүүлсэн.

Улаан буудайгаа хамгаалъя гэвэл хэлэлцээр удаашрахыг үгүйсгэхгүй. Тэгэхдээ бид энэ зах зээлийг олж авахын төлөө явах нь зөв.

Хоёр жилийн өмнө эхлүүлээд сайд нь солигдохоор болъё гэдэг муухай занг давтмааргүй байгаа юм. Монголчууд бидний хамгийн хортой зүйл юу байсан бэ гэхээр Засгийн газар тодорхой асуудлаар шийдвэр гаргадаг. Сайд нь солигдохоор энэ буруу байсан байна, худлаа байсан байна гэхээр дэлхий дээр нэр хүндээ алдаад байгаа. Бид дотоодын үйлдвэрлэгчиддээ дэлхийн зах зээл олж өгөхгүйгээр манай үйлдвэрлэгчид өндийхгүй байна. 30 жил зүтгэлээ.  Тийм учраас шинэ Засгийн газар байгуулагдаад түрээд хийж байгаа гэхээс илүү өмнөх Засгийн газрын бодлогын үргэлжлэл явж байгаа гэдгийг ойлгох хэрэгтэй.

Ж.Энхбаяр:

Хүнс хөдөө аж ахуй хөнгөн үйлдвэрийн сайд 

-Евроазийн эдийн засгийн холбоотой түр туршилтын гэрээг хийхээр хэлэлцээрийг хийж байна. Эдийн засгийн хөгжлийн яам хариуцаж байгаа юм билээ.

Манай яамны тухайд энэ их мөнгө, хөрөнгө бодлого гаргаж хийж байгаа хүнсний аюулгүй байдлыг хангахын тулд 19 нэр төрлийн 54 багц хүнсний үйлдвэрлэлийг бүх талаар өнгөрсөн гурван жилийн хугацаанд дэмжиж ирсэн. Энэ бүх үйлдвэрүүдээ хамгаална.

Энэ барааг тэр 300-400 нэр төрлийн бараандаа оруулж болохгүй гэсэн байр суурьтай байгаа. Эл байр сууриа Эдийн засаг хөгжлийн яам болон  ОХУ-ын талд илэрхийлсэн байгаа.  Арай хийж босч байгаа үйлдвэрүүдээ хамгаалах ёстой. Өндөг дээр жишээ авахад 95 хувь нь импортын өндөг эзэлдэг байсан хуучин.  Өнөөдөр өндөгний 80 хувийг дотооддоо үйлдвэрлээд  дотоодоосоо хангаад үйлдвэр босоод ирж байгаа.

Дэлхий нийт амаргүй байгаа энэ цаг үед Монгол Улс дотооддоо хүнсээ үйлдвэрлэдэг, хангадаг болох ёстой. Уул уурхай таатай энэ үед хөдөө аж ахуй дээр суурилсан хүнсний үйлдвэрүүдээ босгох зайлшгүй шаардлагатай.

Евроазийн эдийн засгийн холбоонд Монгол Улс орохгүй ээ. Зөвхөн хоёр талын Евроазийн эдийн засгийн холбоо Монгол гэсэн туршилтын гэрээнүүдийг хийхээр ярьж байгаа. Эндээс гарах үр дагавар дээр тооцоолж байж дараагийн асуудал яригдана гэсэн үг. Тэгэхээр маш болгоомжтой, судалгаатай ийм алхмуудыг хийх ёстой.

Г.ХОРОЛ