Гүржийн парламентын сонгууль өнгөрсөн Бямба гаригт болж, эрх баригч Гүржийн мөрөөдөл нам 54 орчим хувийн санал авчээ. Харин барууныг дэмжигч сөрөг хүчний дөрвөн эвсэл 38 орчим хувийн санал авсан.

Сонгуулийн дүн иргэдэд таалагдаагүй тул Даваа гаригийн орой хэдэн арван мянгуулаа парламентын ордны гадна жагсав. Санал хураалтыг ОХУ-ын тусламжтайгаар луйвардсан гэж тэд үзэж, сонгуулийг хүчингүй болгохыг шаарджээ. Жагсагчид Гүрж болон Европын холбооны туг далбааг барин жагсчээ. Гэхдээ жагсаал цагийн дараа тайван замаар дууссан бөгөөд цаашид хэрхэх нь одоогоор тодорхойгүй байна. 

Энэхүү жагсаал нь эрх баригч Гүржийн мөрөөдөл нам улам бүр авторитар болж, Орос руу хазайж байгааг илтгэв. 

Гүржийн мөрөөдөл намыг Орост баяжсан нуугдмал тэрбумтан Бидзина Иванишвили үүсгэн байгуулжээ. 2012 оноос парламентад эрх мэдлээ тогтоосон тус нам нь үг хэлэх эрх чөлөө, ЛГБТК+-ийн эрхийг хязгаарлах зорилгоор Кремльтэй төстэй хуулийг баталсан байна. Өмнөд нутгийн Жавахети мужид Гүржийн мөрөөдөл нам хамгийн өндөр буюу 90 хувийн санал авсан байна. Гүржийн мөрөөдөл намын гишүүн, ерөнхий сайд Иракли Кобахидзе намынхаа амжилтыг сэтгэл хөдлөм бөгөөд илэрхий гэж тодорхойлжээ. 

Гүржийн ерөнхийлөгч Саломе Зурабичвили цугласан олонд хандан үг хэлэхдээ “Та нар сонгуульд ялагдаагүй. Тэд таны саналыг хулгайлж, ирээдүйг чинь хулгайлахыг оролдсон. Гэхдээ хэнд ч ийм эрх байхгүй. Үүнийг хэнд ч зөвшөөрч болохгүй. Гүржийн мөрөөдлийн эсрэг улс орноо хамгаалж, Европ руу чиглүүлнэ. Бидэнд өөр сонголт байхгүй. Хойч үедээ ийм улс орхихыг хүсэхгүй байна” гэжээ. 

Мөн болж өнгөрсөн сонгуулийг урьд өмнө хэзээ ч байгаагүй, урьдчилан төлөвлөсөн ажиллагаа гэж тэр тодорхойлов. Гэхдээ саналын хулгайд ОХУ хэрхэн оролцсон талаар тодорхой мэдээлэл өгөөгүй байна. 

Эв нэгдлийн үндэсний хөдөлгөөн эвслийн тэргүүн Гиорги Вашадзе “Сөрөг хүчин засгийн газартай ямар ч яриа хэлэлцээ хийхгүй. Олон улсын хяналт дор дахин санал хураалт явуулахыг хичээнэ. Бид энэ парламентад орохгүй. Бид бүх мандатаас татгалзаж байна. Бид ямар ч хэлэлцээр хийхгүй. Ялалтад хүртлээ тулалдах болно, та бүхэнд амлаж байна. Бид хамтдаа ялах болно” гэжээ. 

Жагсагч Натиа Чачава “Бид Оросыг хүсэхгүй байна. Орос руу буцаж, ЗХУ болохыг хүсэхгүй байна” гэсэн бол жагсагч Лана Тогонидзе “Гүржийн ард түмэн энэ засгийн газрын талд зогсохгүй гэдгийг барууныхан харах болно. Бид энэ сонгуулийг хууль ёсны гэж хүлээн зөвшөөрөхгүй. Энэ засгийн газрыг батлахгүй гэж найдаж байна” гэжээ. 

Жагсаал цуглаанаар сонгуулийн дүнг өөрчилж чадна гэдэгтээ итгэхгүй байгаа хэсэг бүлэг ч байв. Гэхдээ иргэний үүргээ биелүүлэхийн тулд жагсаалд оролцож байгаа гэж тэд хэлжээ. 

ОХУ-ын эрх баригчид Гүржийг Европын холбоонд элсэхийг эсэргүүцэж буй. Тиймээс Гүрж улс Оросын шахалтын золиос болж буйг ерөнхийлөгч Зурабичвили өмнө нь хэлж байв. 

Гүржид өнгөрсөн зургадугаар сард Орост хэрэгждэгтэй төстэй Гадаадын нөлөөллийн тухай хууль батлагдсан. Энэ хуулийн улмаас Европын холбоо Гүржийн гишүүнчлэлийн өргөдлийг тодорхойгүй хугацаагаар түдгэлзүүлсэн билээ. 

Зурабичвилигийн хэлснээр энэ удаагийн сонгуулиар засгийн газар Оростой гар нийлэн ажиллаад зогсохгүй аюулгүй байдлын албадаас нь тусламж авсан гэж үзэж байна. Гүржийн албан тушаалтнуудын эсрэг хориг арга хэмжээ авахыг хүсч байгаа эсэхийг ерөнхийлөгч Зурабичвилигээс асуухад “Энэ нь барууны удирдагчдаас шалтгаална” гэжээ. 

БАРУУНЫ УРИАЛГА БА КРЕМЛИЙН ҮГҮЙСГЭЛ

АНУ болон Европын холбоо сонгуулийн үр дүнг бүрэн мөрдөн шалгахыг уриалав. Европын холбооны комиссын ерөнхийлөгч Урсула фон дер Лейен “Гүржүүд европчуудын нэгэн адил хувь заяаныхаа эзэн байх ёстой” гэсэн юм. Мөн Европын холбооны комиссын хэвлэлийн төлөөлөгч Набила Массрали "Гүржийн мөрөөдлийн кампанит ажил Оросын суртал ухуулгаас шууд сэдэл авсан. Кампанит ажлын хүрээнд урьд өмнө хэзээ ч байгаагүй ташаа мэдээллүүд цацагдсан” гэжээ. 

Харин АНУ-ын эрх баригчид авторитар хууль тогтоомжоо хүчингүй болгон, сонгуулийн алдаа дутагдлыг арилгаж, Гүржийг Европ руу шилжүүлэхийг уриалжээ. Төрийн департаментын хэвлэлийн төлөөлөгч Мэттью Миллер "Гүржийн сонгууль эрх баригч намын бодлого, тэр дундаа төрийн баялгийг зүй бусаар ашиглах, сонгогчдын саналыг худалдан авах, сонгогчдыг айлган сүрдүүлэх зэргээр тодорхойлогдлоо" гэж мэдэгдэв. АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн дарга Энтони Блинкен ч бас сонгуультай холбоотой бүх мэдээллийг бүрэн шалгахыг уриаллаа. 

Сонгуульд хөндлөнгөөс оролцсон гэх буруутгалыг Кремль няцааж байна. Кремлийн хэвлэлийн төлөөлөгч Дмитрий Песков “Бид Гүржийн дотоод хэрэгт хөндлөнгөөс оролцохгүй, хөндлөнгөөс оролцох бодол ч байхгүй. Барууныхан харин санал хураалтад нөлөөлөхийг оролдсон” гэж эсэргүүцэв.

Харин Гүржийн мөрөөдөл нам эсрэгээрээ ерөнхийлөгчийг буруутгаж байна. Тодруулбал, Гүржийн мөрөөдөл намын гишүүн, парламентын дарга Шалва Папуашвили ерөнхийлөгчийг Үндсэн хуулийн дэг журам, ардчилсан сонгуулийн эсрэг төрийн эргэлт хийхийг завдсан гэж буруутгав. 

ОХУ-тай хиллэдэг 3.7 сая хүн амтай тус улсын сонгуулийн кампанит ажил ширүүн тэмцэл, гүтгэлгийн кампанит ажил гэх мэтээр дүүрэн байлаа. Айлган сүрдүүлсэн, санал худалдсан, хүчирхийлэлтэй орчинд Гүржийн сонгууль болсон гэж Европын ажиглагчид үзэж байна. Ялангуяа хөдөө орон нутагт айлган сүрдүүлэх болон бусад зөрчил илт ажиглагджээ. 

Дашрамд дурдахад, Гүржийн мөрөөдөлд баяр хүргэсэн анхны гадаад удирдагч Унгарын Виктор Орбан байв. Тэрбээр Даваа гаригт хоёр өдрийн айлчлалаар Гүржид иржээ.