Нэгэн эмэгтэйчүүдийн эмч ингэж ярьжээ. Нэг өдөр нэг жаахан охин хаалга онгойлгож “Үр хөндөх үү эгч ээ” гэсэн. Би гайхаад үр хөндүүлэх хүн нь хэн юм? гэж асуулаа. Тэгсэн, би юм аа эгчээ гэв. Миний охин энэ чинь аюултай мэс ажилбар шүү дээ! Чи маргааш ээжийгээ дагуулаад хүрээд ирээрэй гэсэн. Гэтэл зүгээр дээ, би өнгөрсөн жил энэнээс том сартайг авхуулсан гэж хэлсэн…

Энэ бол бидний үнэн төрх. Сүүлийн жилүүдэд өсвөр насны охидын жирэмслэлт, үр хөндөлтийн асуудал тулгамдсан асуудал болоод байгааг эмч мэргэжилтнүүд хэлж буй. Монгол Улсад жилд 80 мянга орчим төрөлт бүртгэгддэгээс таван хувийг нь өсвөр насны охид эзэлж байна гэсэн судалгаа бий. Өсвөр үеийнхэн гэдэг ангилалд 10-19 нас хүртэлх хүүхдийг хамааруулдаг.

Судалгаанаас харахад, 2022 онд 626 өсвөр насны охин, 2023 оны есдүгээр сарын байдлаар 435 өсвөр насны охин үр хөндүүлсэн байна. Тэгвэл 2022 онд 10-14 насны 22, 15-19 насны 2386 охин төрсөн бол 2023 оны есдүгээр сарын байдлаар 10-14 насны 18, 15-19 насны 1588 охид төрсөн байна.

Тэгвэл охид эмэгтэйчүүдийг хамгаалах “Үжин” төв жилд өсвөр насны 7000-8000 охин жирэмсэлдэг гэсэн судалгааг гаргасан байна. Үүний 50 хувь нь үр хөндүүлж, үлдсэн нь хүүхдээ төрүүлдэг гэжээ. Энэ бол зөвхөн улсын эмнэлэгт төрсөн болон үр хөндүүлсэн охидын тоо. Үүний цаана хувийн эмнэлэгт төрсөн, үр хөндүүлсэн хэчнээн охин байгааг мэдэхгүй. Эдгээрийн дийлэнх нь бэлгийн хүчирхийлэлд өртсөнөөс үүдэлтэй байдаг аж.

"Жил ирэх тусам 10-15 насны хүүхэд бэлгийн хүчирхийлэлд өртөх нь нэмэгдэж байна. 2016 онд 100 гаруй хүүхэд бэлгийн хүчирхийлэлд өртсөн гэх мэдээлэл бий.

Тэгвэл 2023 онд бэлгийн хүчирхийлэлд өртсөн хүүхэд 400 болж өссөн"

гэж Хүүхдийн төлөө үндэсний зөвлөлийн гишүүн, Бэлгийн хүчирхийллийн хохирогч хүүхдийг нөхөн сэргээх “Үжин төв”-ийн үүсгэн байгуулагч Д.Ундраа хэлэв. Өсвөр насандаа буюу ид сурч боловсрох насандаа хүүхэд төрүүлснээр ирээдүйд ирэх олон боломжийг алдана. Хэн нэгнээс айх, өөртөө итгэх итгэлгүй болох, цаашлаад хүнтэй гэрлэхэд хүртэл асуудал бий болох, нийгмээс гадуурхагдах гээд олон асуудал тулгардаг.

Өсвөр насандаа жирэмсэлж буй нь хүүхдүүдийн болоод эцэг эхчүүдийн бэлгийн боловсрол хангалтгүй, монголчууд яг энэ асуудлаар хүүхэдтэйгээ төдийлөн ярьдаггүйтэй холбоотой гэж хэлж болно.

Үүнээс гадна мөн л бидний ярьдаг үл хайхрах хүчирхийллээс үүдэлтэй. Учир нь эдгээр хүсээгүй жирэмслэлтийн дийлэнх нь бэлгийн хүчирхийллээс үүдэлтэй байдаг. Хүүхдэд хамгийн ойр итгэл төрүүлэх хүн нь эцэг, эх байдаг. Тиймээс уг асуудалд дан ганц эмч мэргэжилтнүүд гэлтгүй томчууд анхаарлаа хандуулах цаг нь нэгэнт иржээ. Эдгээр хүмүүс нь эхлээд энэ талаар мэдлэгтэй байж, асуудал гарахад хүүхдээ сонсдог, ойлгодог, зөвлөдөг байх шаардлагатай байна. Мөн ерөнхий боловсролын сургуульд энэ талаар ямар ч мэдлэг, ойлголт өгдөггүй гэхэд хилсдэхгүй. Уг нь бол эрүүл мэндийн хичээл гэж ордог боловч тухайн хичээл дээр нөхөн үржихүйн мэдлэг олгох ямар ч хичээлд ордоггүй. Ерөнхийдөө хүүхдүүд энэ талын мэдээллийг интернэт болон найз нөхдөөсөө авдаг аж. Нөгөө талаар дээр хэлсэнчлэн жилд 2400 орчим охин төрснөөр үүний цаана энэ тооны хүүхдийн асуудал яригдана. Нэгэнт төрсөн бол дараагийн асуудал шийдлийг ярих ёстой. Гэтэл Монголд уг асуудалд ямар ч шийдэл алга. Нэг жишээ дурдахад, эдгээр өсвөр насны охины дийлэнх нь өрх толгойлсон ээжийн эгнээнд шилжиж, жилд 2400 хүүхэд нийгмээс тусгаарлагдаж тэдний асуудал хаалганы цаана үлдсээр. Өсвөр насны охидын жирэмслэлтийн асуудал ганц Монгол Улсад хөндөгдөж буй асуудал биш. Уг асуудлыг улс бүр тодорхой хэмжээнд бодлого боловсруулж шийддэг байна.

Герман улсад гэхэд хоорондоо үерхэж буй хүүхдүүдэд тусгай сургалт ордог аж. Тухайн сургалт нь амьдрал дээр тулгарч болох асуудлуудыг заадаг. Тухайлбал, хиймэл хүүхэлдэйг цагаар уйлуулах, хооллох, усанд оруулах зэрэг хүүхэд төрөхөөр яах ёстой тэр бүгдийг заадаг юм байна. Үүний эцэст өсвөр насны хүүхдүүд өөрсдийгөө хүүхэдтэй болоход бэлэн эсэхийг шийддэг. Энэ мэт уг асуудалд шийдэл, бодлого хэрэгтэй байна. Мөн эцэг, эхчүүд энэ тал дээр анхаарлаа хандуулах, энэ талаарх мэдлэгээ дээшлүүлэх, хүүхдүүдтэйгээ илэн далангүй ярилцах шаардлагатай байгаа юм.