Цасны ирвэс өөдөөс дөлгөөхөн ширтэнэ. Дэргэд нь дэггүй сармагчин тоглож, зальт шар үнэг "гүйх" аж.  Түүний үзэсгэлэнг сонирхсон олон хүнд ойд эсвэл хөдөө талд алхаж, зугаалж яваа мэт мэдрэмж төрсөн байх. Аль эсвэл орчин цагийн 3D кино үзэж байгаа мэт.

Зэрлэг ан амьтад, өнгийн цэцэгс, үзэсгэлэнт шувууд "жиргэлдэж", төлийн дуу цангинана.

Ан амьтад бодит мэт, яаж ийм төгс зураа вэ гэж дуу алдмаар. Үзэсгэлэнг үзэж сонирхож явсан хүмүүс “Амьтдыг яг бодит юм шиг зурсан байна. Харандаагаар яаж ийм бүтээл зурдаг юм бол” гэж өөр хоорондоо шивнэлдэнэ.

Энэ бүх зургийг зураач Б.Бүжүүлэн гэх бүсгүй зурсан. Тэрбээр наран ургах зүг Японоос эх орондоо ирж өөрийн уран бүтээлийн анхны бие даасан үзэсгэлэнгээ дэлгэж буй нь энэ. Зураач бүсгүй энэхүү үзэсгэлэнгээ өвөөдөө зориулсан гэдгийг онцолсон юм.

Учир нь энэ өдрүүдэд түүний өвөө Монголын нэртэй эрдэмтэн, соён гэгээрүүлэгч Ш.Гаадамба агсны 100 жилийн ой нь тохиож буй.

Саяхан өвөөгийнх нь зохиол бүтээлийг алдаршуулах  эрдэм шинжилгээний хурал Чингис хааны музейд болж, Булган аймгийн Хишиг-Өндөр суманд нь хүрэл хөшөө босгожээ. Тиймдээ ч ач охиных нь үзэсгэлэнгийн хойморт хайрт өвөөгийнх нь хөшөөний эх загварыг хүндэтгэн байрлуулжээ.

Тэрбээр "Өөрийнхөө сонирхлоор хоббигоо хөгжүүлэн өнгийн харандаагаар зураг зурдаг. Ер нь реалист чиглэлээр фото зураг шиг зурахыг хичээдэг. Би ШУТИС-ийг хувцасны исгүүрийн инженер мэргэжлээр төгссөн.

Энэ мэргэжлээрээ ажиллахгүй, гар урлалын чиглэлээр ажиллаж байгаад гурван жилийн өмнөөс харандаанд дурлаж эхэлсэн.

Харандаагаар зурахад судал гардаг. Миний хувьд тэр судлыг гаргахгүйг боддог. Маш нягт нямбай ямар ч өө сэвгүй зурахыг хичээдэг. Ихэвчлэн ажлаа тараад оройн цагаар бүтээлүүдээ хийхдээ бясалгал маягтай жижиг деталь бүрээр нь зурдаг" гэсэн юм.

"Ер нь дөлгөөхөн зантай амьтан, тэдний нүдний харцыг нь тод гаргахыг хичээдэг. Миний хувьд одоо болтол суралцаж дуусаагүй л байна. Өөрийнхөө зорьсон хэмжээнд хүрээгүй л яваа. Суралцах зүйл маш их байна" хэмээн зураач бүсгүй даруухан хариулав.

Зураач бүсгүйн аав нь монгол зургийн зураач Г.Бэрхээдэй асан, ээж нь бас туурган хивсний мэргэжлийн уран бүтээлч, одоо манай урдаа барьдаг зүү ороох уран хатгамалчдын нэг. Урлагийн гэр бүлд өсч төрсөн түүнд авьяас билгийг харамгүй заяажээ.

Түүний ээж Л.Алтантуул "Охиноо нүдээ нээгээд өссөн цагаас л аав, ээж нь зураг зурдаг байсан. Миний охин их багаасаа зураг зурсан. Хүүхэд байхдаа "Бороотой өдөр" гэдэг нэртэй зураг зурж, аавынхаа толгойг ногоон өнгөөр будчихсан байсан.

Охиноосоо учрыг нь асуухад "Аав бол зун. Үс нь бороонд норж, ургах ёстой" гэж хариулж байсан сан.

Дархан-Уул аймгийн арван жилийн сургуульд  сурч байхдаа бие даасан үзэсгэлэнгээ гаргаж, уралдаан тэмцээнд ордог байлаа. Есдүгээр ангидаа "Зураач охин" нэртэй үзэсгэлэн гаргахад маш олон хөөрхөн амьтан зурсан. Охиныхоо тэр бүтээлүүдийг хараад хайр хүрч, баярлаж байсан" тухайгаа дурсан ярилаа.

Тэрбээр "Би их сургуульд ороход нь "Миний охин зургийг байгалиас заяасан авьяасаараа зурж чадна. Сургуульд сурах шаардлагагүй ээ. Тийм учраас инженер бол гээд ШУТИС-д суралцуулж, исгүүрийн инженер болгосон юм" гэв.

Зураач бүсгүй сүүлийн зургаан жил Япон улсад ажиллаж, амьдарч буй. Тэрбээр чөлөөт цагаараа дэлхийн улс орны олон төрлийн мастер харандаагаар зураг зурдаг байна. Тосон харандаа, металь харандаа гээд маш олон төрлийн харандаагаар зургаа зурсан бөгөөд бүтээл бүр нь өөр өөрийн онцлог, ялгаатай.

Ер нь тэрбээр амьтан маш сайн зурдаг. Тэр тусмаа муур. Мууранд маш их хайртай. Төрөл бүрийн үүлдрийн муур тэжээдэг байсан гэдгийг гэр бүлийнхэн нь хэлж байлаа.

Тэрбээр харандааны хатан хаан. Учир нь харандааны талаар маш их судалж, Япон, Хятад, Англи, Франц гээд бүхий л уран зураач ямар харандаа хэрэглэж байна тэр бүгдийг бүтээлдээ ашигладаг.

Өөрийнх нь харандааны архивт гэхэд 2000-3000 харандаа бий.

Ийнхүү "Харандааны хаан" гурав дахь удаагийн үзэсгэлэн өөр өнгө будгаар "амилж" олны хүртээл болж байна. Үндэсний уран зургийн галерейн гурван давхарт нээгдэж буй үзэсгэлэн аравдугаар сарын 9-нийг хүртэл үргэлжлэх гэнэ.

Гэрэл зургийг Л.Энх-Оргил