Энэ онд хэд хэдэн хуульд нэмэлт өөрчлөлт орсон. Тэгвэл ирэх аравдугаар сард мөн хэд хэдэн хуулийн заалтууд хэрэгжиж эхлэх хуулийн төслүүдийн онцлох заалтуудыг хүргэж байна.

Тухайлбал, 2024 оны нэгдүгээр сараас хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ 660 мянган төгрөг болж, Нийгмийн даатгалын багц  хуулийн дагуу 60 сарын дунджаар тэтгэвэр тогтоож, нийгмийн даатгалын шимтгэлийн хоёр хувийг дансанд байршуулж эхэлсэн.

Үүнээс гадна олон нийтийн дунд маргаан дагуулаад байсан малчид, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчдийн нийгмийн даатгалын шимтгэлийн 50 хувийг төр хариуцах болсон билээ.

ЗӨВХӨН ЗӨВШӨӨРӨЛТЭЙ ТАКСИ ИРГЭДЭД ҮЙЛЧИЛНЭ

Мөн тусгай зөвшөөрөлгүй такси үйлчилгээ эрхэлсэн иргэнийг таван саяар торгох юм. Зөвшөөрөлгүй такси үйлчилгээнээс болж олон хүн хохирч байгаатай холбоотойгоор такси үйлчилгээг цэгцлэх хуулийн зохицуулалт хэрэгжихээр болсон. Улсын хэмжээнд сүүлийн таван жилд 3170 гэмт хэрэг зөрчил бүртгэгдсэний 2900 гаруй нь Улаанбаатарт бүртгэгдсэн байна. Нийслэлд бүртгэгдсэн 2900 гаруй гэмт хэргийн 2116 нь таксины жолоочтой холбоотой байгаа нь зохицуулалт хийх үндэслэл болж, хуульд өөрчлөлт оруулсан билээ. Ингэснээр Зөрчлийн, Автотээврийн, Тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлтүүд орсон.

Эдгээр хуульд орсон өөрчлөлтийн дагуу 2024 оны аравдугаар сарын 15-наас такси үйлчилгээний тусгай зөвшөөрлийн харилцаа үйлчилж эхэлнэ.

Такси үйлчилгээ эрхлэгчид хуульд заасан найман төрлийн шаардлагыг хангасан тохиолдолд 3-10 сая төгрөгийн тэмдэгтийн хураамж төлж тусгай зөвшөөрөл авна. Ингэснээр зөвхөн зөвшөөрөл авсан аж ахуй нэгж, байгууллага л такси үйлчилгээ эрхлэх боломжтой. Такси үйлчилгээний тусгай зөвшөөрөл авалгүйгээр таксинд явбал Зөрчлийн хуулиар хувь хүнийг таван сая, хуулийн этгээдийг 50 сая хүртэл төгрөгөөр торгоно.

ЭМИЙН ҮНЭ, ЧАНАР, СУРТАЛЧИЛГААНЫ ХЯНАЛТЫГ ЧАНГАТГАНА

Ирэх сард хэрэгжиж эхлэх өөр нэг хууль бол Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн тухай хууль. Тус хуулийн шинэчилсэн найруулгыг 2024 оны зургадугаар сарын 5-нд баталсан бөгөөд ирэх Мягмар гаригаас /2024.10.01/ хэрэгжиж эхлэх юм. Шинэчлэн найруулсан Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн тухай хуультай холбогдуулан Зөвшөөрлийн тухай хууль, Зөрчлийн тухай хуульд холбогдох өөрчлөлт орсон байна. Тус хуулийн хүрээнд бизнест хамааралтай голлох өөрчлөлтүүдийг дурдвал, үнийн өсөлтийг хязгаарлах, үнийн ил тод байдлыг хангах. Тодруулбал, Эрүүл мэндийн сайд болон Сангийн сайдын хамтарсан тушаалаар зайлшгүй шаардлагатай эм, эмнэлгийн хэрэгслийн үнийн нэмэгдэх хувь хэмжээний дээд хязгаарыг тогтоохоор зохицуулсан.

Өөрөөр хэлбэл, эм, эмнэлгийн тоног төхөөрөмж ханган нийлүүлэх худалдахдаа тогтоосон хувь хэмжээний дээд хязгаараас илүү хувь хэмжээгээр нэмэгдүүлж эм, эмнэлгийн хэрэгслийг худалдах, ханган нийлүүлэхийг хориглож буй.

Түүнчлэн энэхүү хувь хэмжээний дээд хязгаарыг бөөний болон жижиглэнгийн үнэ тус бүрд тусгайлан тогтоохоор зохицуулжээ. Мөн эм, эмнэлгийн хэрэгслийн үнийг үндэслэлгүйгээр нэмэхийг хоригложээ. Тус хуулийн шинэчилсэн найруулгыг батлах болсон нэгэн үндэслэл нь эмийн мэдээлэл, ялангуяа эмийн үнийн мэдээллийг ил тод болгох зорилготой. Энэ хүрээнд дараах өөрчлөлтийг оруулж.

Үүнд,

• Хангамжийн шатлал бүрд хамаарах цахим мэдээллийн нэгдсэн сантай байхаар зохицуулсан
• Хангамжийн байгууллага цахим мэдээллийн нэгдсэн санд эм, эмнэлгийн хэрэгслийн талаарх мэдээлэл, ялангуяа суурь үнэ, бөөний болон жижиглэнгийн үнийг тухай бүр байршуулах үүрэгтэй болсон
• Ханган нийлүүлэгчдийн эм, эмнэлгийн хэрэгслийн бөөний үнийг цахим мэдээллийн сангаар дамжуулан эмийн сан болон эрүүл мэндийн байгууллагад ил тод байлгах зохицуулалт хийгдсэн
• Эмийн сан жижиглэнгийн үнийг цахим мэдээллийн нэгдсэн сангаар дамжуулан иргэдэд ил тод, нээлттэй байлгах үүрэгтэй болсон байна.

Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн тухай 2010 оны хуульд эм, эмнэлгийн хэрэгслийн зар сурталчилгааны талаарх зохицуулалт харьцангуй бага байсан бол одоо хэрэгжих зохицуулалтаар зар  сурталчилгаанд тавигдах нийтлэг зарчмыг өргөтгөн хуульчилж, зар сурталчилгаанд тавигдах шаардлага, хориглох зүйлсийг тусгайлан зохицуулжээ. Ингэхдээ Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн хяналт, зохицуулалтын газраас олгосон зөвшөөрлийн хүрээнд тусгай зөвшөөрөлтэй үйлдвэр, ханган нийлүүлэх байгууллага эмийн зар сурталчилгаа явуулах бөгөөд зар сурталчилгаа нь харааны бэрхшээлтэй хүнд зориулсан дуун тайлбар, сонсголын бэрхшээлтэй хүнд зориулсан дохионы хэл, бичгэн тайлбартай байх ёстой болсон байна. Мөн зар сурталчилгаанд хориглох зүйлсийг тусгайлан хуульчилсан байх аж.

Жишээлбэл,

• Зар сурталчилгааны зөвшөөрөлгүйгээр олон нийтэд эм сурталчлах,
• Эмнэлгийн мэргэжилтэн эм сурталчлах,
• Мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт эмийг сурталчлах,
• Эмийг зүй бус, бодит байдал болон ёс суртахуунд үл нийцсэн, далд агуулгаар сурталчлах,
• Иргэн, хуулийн этгээд зар сурталчилгааны зөвшөөрөлгүй эмийн сурталчилгаанд оролцох, дэмжих, сурталчлах, санхүүгийн дэмжлэг өгөх, авах,
• Эрүүл мэндийн нэмэлт бүтээгдэхүүнийг өвчнийг оношлох, эмчлэх үйлдэлтэй гэж төөрөгдөлд оруулсан байдлаар сурталчлах,
• Телевиз, радио, самбар, мэргэжлийн хэвлэл, албан ёсны цахим хуудаснаас бусад мэдээлэх хэрэгсэл, нийгмийн сүлжээгээр сурталчлах,
• Тамирчин, спортоор хичээллэж байгаа иргэнд эмчилгээний бус зорилгоор Дэлхийн допингийн эсрэг код, олон улсын стандартад хориглосон жагсаалтад орсон эмийг
  санал болгох, дэмжин сурталчлах, зарж борлуулах зэргийг хоригложээ.