Энд тэндгүй тоног төхөөрөмж дуугарч, барилгын материал овоолсон энэ газар бол Улсын циркийн хашаа. Барилга дотор ажилчид юм зөөж, ид ажил өрнөнө. Биднийг очиход "Гадны хүн орохыг хориглоно" гэсэн бичигтэй хашаа руу нэвтрэх боломжгүй гэдгийг хамгаалалтын ажилтан хэлж анхааруулав. Улсын циркийн гадна талыг шинэчлэн засварлаж, шил толь, төмөр тороор тойруулан бүрсэн харагдана.
Монголын үндэсний циркийн удирдлагын зүгээс засварын ажлыг ирэх аравдугаар сард дуусгаж, ашиглалтад оруулна гэсэн байдаг. Ингэснээр циркийн барилга 3400 суудалтай, босоогоор 6000-7000 мянган хүн үйлчлүүлэх боломжтой байх гэнэ.
"Олон жил нам жим байсан циркийн барилгын ажил эхэлсэн байна. Улсдаа ганц циркийн барилга нь ашиглалтад орвол сайн л байна" гэдгийг иргэн Ю.Бат-Орших хэлж байв. Циркийн хашааг тойруулан иргэд автомашинаа байрлуулж, тэр дунд багахан ногоон байгууламж л үлджээ. Ганц нэг хүн ногоон байгууламж дунд сууж амарч байгаа харагдана. Зарим нь "Циркийн барилга хэзээ ашиглалтад орох юм шиг байна" гэж лавлана.
"ЦИРКИЙН ЗУРАГ ТӨСӨЛ НЬ ҮНДСЭН ДҮР ТӨРХ, БҮТЭЭЦИЙГ ӨӨРЧИЛЖ БАЙНА"
"Түмэн амгалан ордон" компанийн боловсруулсан циркийн барилгын өргөтгөл, шинэчлэлтийн загвар зургийг 2022 оны арванхоёрдугаар сарын 14-нд баталсан байна. Зураг төслөөр 3000 хүн хүлээн авах хүчин чадалтай, зоорьтой, хоёр давхар барилга төлөвлөгдсөн бөгөөд өргөтгөлийн хэсэг нь үндсэн барилгын хийц, бүтээцэд нөлөөлөхгүй шийдлээр зураг төсөл боловсруулсан гэсэн байдаг.
Улаанбаатар хотын түүх судлаач Г.Очбаяр өмнө нь энэ талаар ярихдаа "Циркийн барилгыг шинэчлэх зураг төслөөс харахад үндсэн дүр төрх, бүтээцийг өөрчлөх юм байна. Хажууд нь 35 давхар барилга барих юм байна гэдэг нь харагдсан. Бид энийг эсэргүүцэж байгаа юм. Хотын төвийн А бүсэд байрлах маш цөөн орон зай, түүхэн барилга. Хотын хуучны дүр төрхийг авч үлдэх шаардлагатай. Улсын цирк нийслэлчүүдийн хайртай, очих дуртай газрын нэг байсан.
Улсын цирк нь соёлын томоохон байгууламж учраас тэр орон зайг нь устгах гэж байгааг эсэргүүцэж байна.
Нэгдүгээрт, барилгын үндсэн хэв шинж өөрчлөгдөнө. Хоёрт, ойр орчмын орон зайг эвдэх зураг төсөл болсон байна. Улаанбаатар хотод усан оргилууртай гудамж маш цөөн үлдсэн. Их дэлгүүрээс урагшаа Богд хаан уул нэвт харагддаг орон зай иргэдийн аюулгүй байдал, чөлөөт цагийг өнгөрүүлэх зориулалттай талбайтай. Циркийн хажууд 35 давхар өндөр барилга барьвал тэр орон зай нь алдагдана" гэдэг байр суурийг илэрхийлж байсан юм.
“УЛСЫН ЦИРК НЬ АРХИТЕКТУР УРЛАГИЙН ӨВӨРМӨЦ БАЙГУУЛАМЖ ЮМ”
Тэртээ 1971 онд одоогийн улсын циркийн барилгыг Румын улсын тусламжаар барьж, ашиглалтад оруулсан түүхтэй. Монголын циркийн барилгын зураг төслийг Монгол Улсын зөвлөх архитекторч Я.Шархүү гуай хүрээ хүүхнүүдийн малгайнаас санаа авч дугуй хэлбэртэй байхаар гаргаж байсан гэдэг.
Тэрбээр “БНМАУ-ын Сайд нарын зөвлөлийн нэгдүгээр орлогч дарга Д.Майдар гуай 1968 оны арванхоёрдугаар сард намайг дуудан, Улсын циркийн барилга хариуцсан архитектороор томилсон. Тухайн үед Соёлын яамны сайдаар С.Сосорбарам гуай, циркийн даргаар С.Сосор гуай нар ажиллаж байлаа. Тэр үеийн Улаанбаатар хот 180-аад мянган хүн амтай, ганц гудамжтай “Эсгий хот” нэрээсээ салаагүй байлаа. Миний бие 1968 оны эцсээр Румын улсад албан томилолтоор очиж, Бухарест хотын зураг төслийн институтын архитектор Н.Берхович тэргүүтэй мэргэжилтнүүдтэй олон удаа уулзан, Монголын циркийн барилгын зураг төслийг манай орны онцлогт тохируулан гаргасан.
Румын улсын зээлийн хөрөнгөөр Улаанбаатар хотод Улсын циркийн шинэ барилгыг барих асуудлыг хоёр тал харилцан тохиролцсон. Тэр үеийн гурван сая рубль гэдэг нь ойролцоогоор тухайн үеийн ханшаар 23.4 сая төгрөг буюу 7.4 сая ам.доллар юм болов уу.
Монгол Улсын соёл урлагийн нэгэн томоохон төрөл болох циркийн урлаг 1960-1970-аад онд хөгжлийнхөө өндөр түвшинд хүрч, дэлхийн урлагийн тавцанд зохих байр сууриа эзэлсэн байв. Монголын циркийн барилгын гадна, дотор орон зай, тоглолтын талбайн хэмжээ, диаметр нь олон улсын стандартад нийцсэн 13 метрээс багагүй, үзвэрийн танхимын өндөр нь 21 метр байхаар төлөвлөж, хийсэн. Мөн агаарт эргэх, нугарах, утас олсон дээр тэнцвэр тоглолт хийх, илбэ үзүүлэх зэрэг тоглолтод жүжигчдийн аюулгүй байдлыг хангасан архитектур урлагийн өвөрмөц байгууламж болсон” тухай ярьсан байдаг.
УЛСЫН ЦИРКТ ЖИЛДЭЭ 890 МЯНГАН ХҮН ҮЙЛЧЛҮҮЛДЭГ БАЙЖЭЭ
Хүүхэд залуучуудын очих дуртай газрын нэг Улсын цирк нь 1971 оноос хувьчлагдах 2008 он хүртэлх хугацаанд найруулагч, туслах найруулагч, зураач, туслах зураач, оёдолчин, цахилгаанчин, мужаан, бүжиг дэглээч, дархан гээд бүхий л мэргэжлийн хүмүүс ажилладаг байсан.
Мөн 50 гаруй уран бүтээлч цалин авдаг, 80 уран бүтээлч гэрээгээр ажилладаг, 50 толгой мал, ан амьтантай, хоёр ээлжээр ажилладаг байсан тухай циркийн уран бүтээлчид хэлсэн байдаг.
Мөн тэнд долоо хоногт ес, жилд 1400 удаагийн тоглолт хийж, суудлын 70-75 хувьд хүрч, жилд 890 мянган хүн үйлчлүүлдэг байв.
Гэтэл өнөөдөр циркийн уран бүтээлчид Монголдоо бэлтгэл сургуулилалтаа хийж, гадаадад тоглолтоо хийж, амьдралаа залгуулдаг болсон нь нууц биш юм.
Нэргүй 2024-09-24 103.57.93.104
Суурин цирк явуургүй дээ. Хүн 1 удаа л үздэг. Тийм учраас бусад оронд цирк голдуу нүүдлийн байдаг. Социализмын үед 10 жилийн хүүхдүүдийг жилд 3 удаа үзүүляихдэг байв. Гол орлого тэр л дээ. Одоо дан циркээр явна гэхэд хэцүүдээ. Жүжигчид нь эхлээд мөнгө хөөгөөд гадаад руу явцгаасан шүү. Түүнээс болж цирк үйл ажиллөгаагаа зогсоож эхэлсэн.
ичиг ичиг 2024-09-24 66.181.166.134
Монголдоо л архитектурын шийдэл сайтай гоё барилга. 50 гаруй жилийн өмнө барьсан энэ барилгаас өөр нүд хужирлах барилгыг манайхан барьж чадаагүй бгаа нь үнэн шүү?
Циркчин 2024-09-24 202.9.40.218
төр авч ард түмэндээ үлдээ. Монгол улсын түүхийг Монгол улсын төр буцааж ав.
Нэргүй 2024-09-24 66.181.168.8
Циркчид хүнд үед циркээ орхиод хаяаад явсан шүү. Циркчид өөрсдөө буруутайв Аваад засварлаж байгаа нь харин талархалтай
Зочин 2024-09-24 202.126.91.248
Гоё болох нэг хэрэг, үйлчилгээний соёл, хандлага л бүхнийг шийднэ, бөхийн өргөө шиг бөхчүүдийн өмхий, хамхай ханхалсан, хүн ороход хэцүү хар энергитэй газар л битгий болгочихоор ой билээ
Нэргүй 2024-09-24 202.126.89.236
шоу цэнгээний газар болох бх дагвадорж тийм л юм хийнэ
Нэргүй 2024-09-24 122.201.23.219
Гоё болжээ.
Нэргүй 2024-09-24 202.126.90.207
хуучирч муудсан , хоцорч үзэмжгүй болсон , зай талбай нь шаардлага хангахгүй болсоныг өөрчлөлгүй яах вэ нээх түүхийн дурсгалт газар, архитекторын давтагдашгүй шийдэлтэй барилга биш шүү дээ ! Хаана чиг л байдаг л юм . харин орчин тойронд нь барилга барих боломжгүйгээс гадна шаардлагагүй шүү дээ
Нэргүй 2024-09-24 202.126.90.207
одооны өөрчлөж байгаа фасад нь бол давгүй л харагдаж байна даг
Нэргүй 2024-09-24 120.17.99.23
Ter unudur barilgiig barij bolohgui, nyambaataraas asuu
Нэргүй 2024-09-24 43.228.129.131
Циркийн хажууд 35 давхар барилга бариулж яасан ч болохгүй, хот энийг мэдэж байгаа гэж найдья
Нэргүй 2024-09-24 202.21.118.126
төр Давгаа, сумьяабазар нарт циркийг худалдаагүй, зараагүй. харин циркийг менежментийг сайжруулах гэрээгээр авсан боловч ажилгаагүй болгож циркийн бэлтгэгдсэн боловсон хүчин, амьтдыг байхгүй болгож олон жил хүүхэд залуучуудыг үзэх юмгүй болгосон. Одоо яагаад тэр хүмүүсийн өмч эзэммшил, хөрөнгө болчихоод давгаа сумьяа нар мэдэх болчоод байгаан. Шунал нь дэндсэн бөхчүүд, авилгалчидын гай
Нэргүй 2024-09-24 66.181.168.8
Циркчид өөрсдөө хаяад явсан шүү. Мөнгө хөөгөөд гадаадад гарсан. Ирээд аваад сайжруулахгүй яасийн
Нэргүй 2024-09-24 66.181.183.203
соёлын томоохон байгууламж орон зай
ужуж 2024-09-24 59.153.112.212
За за ямар ч байсан барьж л байгаа юм байна.
J.Erka 2024-09-24 124.158.119.18
За … яамайдаа Их аварга хэлсэн амандаа хүрдэг гайгүй залуу юм. Монгол цирк үүдээ нээж олныг баясгах цаг ирж байна. Амжилт, хөгжил, баяр баясгалан бүхнийг авчирах болтугай …
Zochin 2024-09-24 202.21.111.170
Бөхийн өргөө, Степпе Арена гээд циркийн тоглолт болж байгаа газар зөндөө байна ш дээ. Хөрөнгө мөнгөө зарцуулж байгаа АСА-гийхан циркийн барилгаа хурдан ашиглалтад оруулж орлогоо олохыг хүсэлгүй яахав.Тэд хийж байна.
зочин 2024-09-24 139.5.216.227
Энэ барилга төрийн өмч биш учраас ямар дүр төрхтэй байлгахаа обьектын эзэд нь мэднэ шүү дээ.
Энэ тавилантай эвлэрцгээх хэрэгтэй. Гоншигноход хэтэрхий оройтсон.
зочин 2024-09-24 203.217.139.240
Даанч дээ. Ийм авахч биш хаяхч биш юм хийдэг. Архитектор хүн хийсэн бол дипломоо төгссөн сургуульд нь буцааж өгөөд өөр чадах ажлаа хийсэн нь дээр байх.
Нэргүй 2024-09-24 103.212.118.106
Тамын тогооны гишүүн
Нэргүй 2024-09-24 66.181.182.76
Угаасаа мөнгөний шуналтай бөхөнцөр хүмүүс түүх уламжлал гэх мэтийг ойлгохгүй