Монгол зарагдаж буй эмийн чанар эрүүл мэндийн салбарын анхаарах асуудал удаж байгаа. Иргэдийн зүгээс дотоодод зарагдаж буй эмийн чанар стандарт гадаадад зарагдаж байгаа эмээс өөр байгааг шүүмжилдэг.  Түүнчлэн Монголд бүртгэлгүй эм тариаг хууль бусаар импортлож, зарж байгаа тохиодлууд ч гарсан. Хүнд, ховор төрлийн өвчин эмгэгтэй хүмүүсийн хувьд гаднаас эм тариа захихаас өөр аргагүйд хүрдэг. Гэвч, хил гааль дээр  хураалгахад хүрдэг. Эмийн чанар үйлчилгээг сайжруулна гэж үе, үеийн Эрүүл мэндийн сайд нар амалдаг ч  бодитоор хэрэгжсэн нь үгүй. Чанар стандартад нийцээгүй эм монголчуудын эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлж буй УИХ-ын гишүүн Ж.Баясгалан чуулганы хуралдаан дээр анхааруулсан. Тэрбээр "Би өөрөө эмийн өндөр хэрэглээтэй. Монголын нийт иргэдийн 90 гаруй хувь нь ямар нэг шалтгаанаар эмээс хамааралтай байгаа. Миний хувьд маш олон эм уудаг. Гэтэл миний ууж буй зарим эм Монголд байдаггүй. Тиймээс гаднаас хувийн хэрэглээний эмээ авдаг. Ингэхдээ байнга явж чадахгүй учир ихээр оруулж ирэх гэхээр  Монгол Улсын эмийн бүртгэлд байхгүй гэх шалтгааны улмаас хил, гааль дээр асуудал үүсдэг. Би нугасны гэмтэлтэй учраас өвчин намдаах хүнд эм хэрэглэдэг. Надтай адилхан маш олон хүн байгаа. Гэтэл тэр эмийг авах үйл явц нь маш удаан. Миний уудаг эмийн хэрэглээ өндөр байдаг. Гэтэл миний хэрэглэдэг эмүүд Монгол Улсын стандартаар, маш бага хэмжээгээр ологдохоор заасан байдаг. Монголын эмийн чанарын жишээг биеэрээ мэдэрсэн хүн би. Монголоос хэрэгтэй эмээ оллоо гэхэд тунгаа хоёр дахин нэмж ууж байж үйлчилдэг. Гадагшаа яваад эмээ олж уухаар хамаагүй илүү үйлчилгээтэй, өвчин багасдаг. Чанаргүй эм ууснаас болж маш олон хүн хохирч байна. Монголд эмийн чанар үнэхээр муу байгаа. Уг асуудал улсаас сайн анхаарал тавиасай гэж хүсч байна” гэжээ.

Монголд эм тариа импортолдог монполь тогтоосон хэдхэн компани байдаг. Тэдгээр компаниудын импортолсон эм, тариа чанар стандартын шаардлага хангахгүй байгаа гэх асуудал үргэлж хөндөгддөг ч энэ талаар төрөөс дорвитой арга хэмжээ авсан нь үгүй. Товчхондоо, монголчууд гадаадын эм үйлдвэрлэгчид болон дотоодын импортлогчдын туршилтын туулай болж буйг үгүйсгэх аргагүй.

Монголд 3400 гаруй нэр төрлийн эмийг импортоор авдаг бол 1000 орчим нэр төрлийн эмийг дотоодод үйлдвэрлэж байна. Эдгээр эмийн чанар, аюулгүй байдал, үйлчилгээний идэвхийг бодитойгоор үнэлж, дүгнэлт гаргах лавлагаа лабораторийн чадавх бэхжээгүйг албаныхан хэлсэн. Энэ оны дөрөвдүгээр сард Улсын Их Хурлын “Эмийн үнийн өсөлтийн шалтгаан, нөхцөлийг хянан шалгах” үүрэг бүхий түр хороо, эмийн хүртээмж, үнэ, чанарын асуудлаар нотлох баримтыг шинжлэн судлах нээлттэй сонсгол зохион байгуулсан. Уг сонсголоор, эм үйлдвэрлэх, хадгалах, түгээх, худалдах зохистой дадал бүрэн хэвшээгүй зэргээс шалтгаалан эмийн чанар, аюулгүй байдал, үйлчлэлийн идэвхийн баталгааг хангах үйл явц сул байдаг гэдгийг хэлж байв. Мөн хүн амын дунд эмийн чанар, үйлчлэлд үл итгэх, эргэлзэх хандлага гарсаар байгааг албаныхан онцолсон.

2022 оны байдлаар эмийн 26 үйлдвэрийн ердөө ес буюу 35 хувь нь эм үйлдвэрлэлийн зохистой дадал (GMP)-ын шаардлага хангаж байна гэсэн  судалгаа гарчээ. Төрөөс эмийн талаар баримтлах бодлогын хэрэгжилтийн үр дагаварт 2021 онд хийсэн Аудитын гүйцэтгэлийн үнэлгээнд импортын эмийн 6.1 хувь, дотоодод үйлдвэрлэсэн эмийн 18.6 хувь нь чанарын шаардлага хангахгүй байна гэсэн дүгнэлт гарсан байдаг.

Мөн эмийн чанар үнийн асуудалд, эрүүл мэндийн салбарын бодлогыг зохицуулах ёстой яам нь өөрөө компанийн эрх ашиг, нэгдмэл сонирхлын төвлөрөл болчихсон, цөөхөн компани эм хангах нийлүүлэх чиглэлд монопол тогтоочихсон байгаа нь уг асуудалд нөлөөлж байгааг эмийн чанарын сонсголын үеэр дурдаж байсан. Сонсгол зохион байгуулснаар  Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг УИХ-д өргөн барьса. Уг асуудлыг яаралтай цэгцэлж анхаарлаа хандуулахгүй импортлогчдын оруулж ирсэн эм тариа  монголчуудыг эмчлэх биш эсрэгээрээ хор болж буйг хэн мэдлээ.  Эрүүл мэндийн сайд Т.Мөнхсайханаас асуухад эм тарианы чанар стандартад Эрүүл мэндийн яам хэзээ анхаарах вэ. Эрх мэдэлтнүүд өндөр хөгжилтэй орнуудад очиж, эрүүл мэндийн үйлчилгээ авдаг байж болно. Харин иргэд чинь эм нэртэй стандартын чанар хангаагүй "хор" ууж байгааг чимээгүй харсаар суух уу. "Эрүүл монгол хүн" бий болгоё гэвэл эм тарианы стандартдаа анхаарах цаг болжээ.  Эм нэртэй стандартын шаардлага хангаагүй бүтээгдэхүүн оруулж ирж байгаа импортлогчдын тусгай зөвшөөрлийг цуцлахаас эхлээд арга хэмжээ авдаг болъё.