Фэйсбүүкт оруулсан мэдээ, пост бүрийн тайлбар хэсэгт "Мөнгөний асуудал гарвал бидэнд хандаж зээл аваарай. Бид танд жилийн хоёр хувийн хүүтэй 5 саяас 100 хүртэлх сая төгрөгийн зээл олгоно.  Шаардлагатай бол та надтай холбогдоно уу" гэх зар маш их харагдах болсон. Үүнд итгэж мөнгө санхүү, сэтгэл санаагаараа хохирсон иргэдийн тоо нэмэгдэх болжээ.

“Цахим луйвраас сэргийлье” гэх групп хаяг руу орж харахад, "Гэртээ хүүхдээ хардаг ээж байгаа юм. Онлайн цагийн ажил хийлгэнэ гэсэн зарын дагуу холбогдоод мөнгөө алдчихлаа. Надад туслаач, 30 сая төгрөгөө луйвардуулчихлаа. Яаж мөнгөө олж авах вэ, онлайн цагийн ажил гэсэнд луйвардуулсан хүн байна уу" гэсэн пост дүүрэн байв.

200 МЯНГАН ТӨГРӨГӨӨР ЦЭНЭГЛЭЭД 600 МЯНГАН ТӨГРӨГ БОЛГООД МӨНГӨӨ АВААРАЙ ГЭСЭН

Кэйс I: Ховд аймгийн иргэн хохирогч Т нь телеграмм чат ашиглан мөнгөө өсгөх зорилгоор 11 удаагийн гүйлгээгээр 76 сая төгрөгийг бусдын дансанд шилжүүлж залилуулсан байна. Тодруулбал, телеграмм платформд “Онлайн цагийн ажил хийлгэнэ, даалгавар биелүүлээд мөнгөө өсгөөрэй. Гэрээсээ ажиллах боломжтой” гэсэн зарын дагуу Э.Энхтайван гэх хаяг бүхий хэрэглэгчтэй холбогдсон байгаа юм. Ингэхэд тухайн хаягаас даалгавар өгсөн. 200 мянган төгрөгөөр цэнэглээд даалгавраа дуусгаад 600 мянган төгрөг болгоод мөнгөө аваарай гэсэн. Эхний даалгаврыг биелүүлээд таны мөнгө 600 мянган төгрөг болж өссөн. Та энэ мөнгөө авахын тулд дахиад 600 мянган төгрөг хийгээд даалгавраа биелүүлээд мөнгөө авах болно гэжээ. Энэ мэтчилэн дээрх үйлдэл давтагдаж, 11 удаагийн гүйлгээ хийж 76 сая төгрөгөө алдсан гэж цагдаагийн байгууллагад мэдүүлсэн байна.

Дээрх төрлийн залилах гэмт хэрэг зөвхөн долдугаар сард 36 бүртгэгдсэн бөгөөд 680 сая төгрөгийн хохирол учруулжээ. Өдөрт дунджаар нэгээс хоёр иргэн хохирч байгаа ба нэг хүний хохирлын хэмжээ 2 сая төгрөгөөс 76 сая төгрөг хүртэл байгаа аж. Залилагч этгээд энэ төрлийн гэмт хэрэг үйлдэхдээ бусдын итгэлийг олж авах замаар ажилладаг байна. Жишээлбэл эхний удаад хохирогч иргэний хувийн мэдээллийг авна. Өдөрт 150- 500 мянган төгрөг олох боломжтой ингэхэд ганцхан цаг шаардлагатай гэх мэтээр итгүүлэх арга хэрэглэдэг аж. Бүх даалгавар болон ажлаа биелүүлсний дараа өсгөсөн мөнгөө өөрийн банкны данс руугаа авах боломжтой зэргээр богино хугацаанд хялбар аргаар мөнгө олох санал тавьдаг байна. Үүний дараа даалгавар биелүүлж буй үйл явцыг харуулсан хуурамч сайт ашиглан таны мөнгийг өсөж байгаа мэтээр харуулж, өгсөн даалгаврыг биелүүлсэн тохиолдолд 10-30 хувиар мөнгө өсгөх боломжтой гэж итгүүлдэг гэдгийг Цагдаагийн ерөнхий газрын урьдчилан сэргийлэх газрын ахлах мэргэжилтэн Э.Гандуулга хэлэв.

Мөнгөө өсгөхийн тулд бидний илгээсэн данс руу өөрийн боломжоор мөнгө шилжүүлэх шаардлагатай. Явуулсан дүнгээс хамаарч урамшуулал олгодог учраас их байх тусам ашигтай гэдэг байна.

Энэ даалгаврыг биелүүлсэн тохиолдолд мөнгийг нь олгоно гэж олон удаагийн гүйлгээ хийлгэж мөнгийг нь авдаг гэлээ.

Нийт бүртгэгдэж буй залилах гэмт хэргийн 75-90 хувийг цахим хэрэгсэл ашиглаж үйлдсэн гэмт хэрэг эзэлж байгаа аж. Тэр дундаа фэйсбүүк, телеграмм, ваатсап, тикток, вий чат зэрэг платформуудыг ашиглаж 30 гаруй үйлдлийн аргаар иргэдийг залилдаг байна. Сүүлийн үед хамгийн түгээмэл ашиглаж байгаа залилан нь байр түрээслүүлнэ, онлайн бараа захиалга мөн фэйсбүүк хаягийг хакердаж найз нөхөд таньдаг хүмүүсээс нь мөнгө зээлж авах, онлайн цагийн ажил хийлгэнэ ингэхдээ даалгавар биелүүлээд мөнгөө өсгөх боломжтой гэж фэйсбүүкийн пост, мэдээ бүрийн дор бичих, эс бол шуурхай бага хүүтэй зээл олгоно гэх зар тавьж иргэдийг залилж байгааг албаныхан анхаарууллаа.

2024 оны долдугаар сарын байдлаар цахим залиланд 4300 гаруй иргэн залилуулж, 60 орчим тэрбум төгрөгийн хохирол хүлээжээ. Үүний 10 хувийг цахим зээл олгоно гэсэн мэдээлэлд итгэж залилуулсан иргэд эзэлж байгаа аж.

Энэ төрлийн залилах гэмт хэрэгт ихэвчлэн 45-60 насныхан өртөж байна. Залилагч этгээд өөрийгөө гадаадад амьдардаг, зээл олгодог компанийн захирал, таны хүссэн мөнгийг бага хүүтэй хурдан шуурхай олгоно гэдэг ажээ. Үүнд иргэд итгэж тухайн залилагч этгээдийн зааврын дагуу үйлдэл хийж олон удаагийн давтамжтай мөнгөө шилжүүлж эцэст нь өчнөөн сая төгрөг, сэтгэл санаагаараа хохирсоор.

ЦАХИМААР БАГА ХҮҮТЭЙ ЗЭЭЛ ОЛГОНО ГЭСЭНД ЗАРЫН ДАГУУ ХОЛБОГДОЖ 41 САЯ ТӨГРӨГӨӨ ЗАЛИЛУУЛСАН 

Цагдаагийн ерөнхий газрын урьдчилан сэргийлэх газрын ахлах мэргэжилтэн цагдаагийн хошууч М.Мөнхгэрэл: 

Кэйс I: “Иргэн М цахим сүлжээнд “Milana elexandra” гэсэн фэйсбүүк хаягтай хэрэглэгч зээл шуурхай олгоно гэх зарын дагуу 200 сая төгрөгийн зээл хүсэж энэ оны хоёрдугаар сард ханджээ. Гэтэл тухайн хаягаас "Би гадаадад амьдардаг, зээл олгодог компанийн захирал" гэж өөрийгөө танилцуулсан байна. Энэ үеэрээ 200 сая төгрөгийг гаргаж өгөх боломжтой гэжээ. Улмаар хувийн мэдээлэл авах бүхий хэсэгтэй хуудсыг хохирогч М-д явуулсан байгаа юм. Тухайн явуулсан хуудас нь овог нэр, дансны дугаар, регистр гэх мэтчилэн бичих хэсэгтэй байсан. Үүнд өөрийн мэдээллээ бөглөөд явуулсан. Зээлээ баталгаажуулахын тулд төлбөр 600 мянган төгрөгийг шилжүүл гэхэд хохирогч тус мөнгийг шилжүүлжээ. Үүний дараа амь даатгал хийлгэх ёстой энэ нь 10 сая төгрөг болно. Үүнийг шилжүүлсний дараа таны мөнгийг өгнө гэсэн байна. Хохирогч М 10 сая төгрөг шилжүүлсний дараа өөрийн чинь мэдээлэл баталгаажсан, мэйл хаяг руу нь зээлийн гэрээ явуулсан гарын үсгээ зураад буцаагаад илгээгээрэй гэжээ. Гэтэл иргэн гарын үсэг зурах гэхэд, гэрээнд зээлийн эргэн төлөлтийн гурван сарын мөнгийг урьдчилж төлөх шаардлагыг тавьжээ. Энэ нь 35 сая төгрөг гэхэд хохирогч өгөх боломжгүй гэдгээ хэлэхэд залилагч урьдчилгаа мөнгөний чинь 75 хувийг нь буцааж өгнө гэхэд нь хохирогч мөн л 35 сая төгрөгийг шилжүүлсэн.

Ингэж явсаар 41 сая төгрөгөө залилуулсан гэж цагдаагийн байгууллагад мэдүүлэг өгөхдөө хэлжээ. Энэ их мөнгийг шилжүүлэхдээ ах дүү найз нөхдөөсөө зээлж өгсөн гэж мэдүүлсэн гэв.

Залилагч хохирогчоос авч буй мөнгөө өөр, өөр дансанд авдаг байна. Тухайн хохирсон иргэдээс мэдүүлэг авахад, монгол хүний нэр дээрх данс байсан, монгол хүн байсан тэгэхээр нь итгэсэн. Яг энэ мөнгийг л хийчих юм бол зээлээ авчих юм шиг санагдсан гэдэг байна. Цагдаагийн байгууллагаас данс, мэдээллийг нь шалгаад үзэхээр данс эзэмшигч нь өмнө нь энэ төрлийн залиланд өртөж хохирсон иргэний дансны дугаар мэдээллүүд байдаг гэдгийг хэлж байгаа юм.

Мөн залилагч иргэн хэд хэдэн банкны данс ашигладаг. Тухайн дансны эзэмшигчийг шалгаад үзэхээр эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, архины хамааралтай, банкны үйлчилгээ авдаггүй, хөдөө орон нутаг алслагдсан дүүрэгт амьдардаг зэрэг нийгмийн эмзэг давхаргын иргэд байдаг ажээ.

Энэ төрлийн залилангийн хохирогч болсон тохиолдолд мөнгөө буцаан авах боломжгүй тул иргэн бүр сонор сэрэмжтэй байж, цахим залилах гэмт хэргийн хохирогч болохгүй байхад анхаарах шаардлагатайг холбогдох цагдаагийн байгууллагаас санууллаа.