АНУ-ын ерөнхийлөгч Жо Байден Израилийн ерөнхий сайд Беньямин Нетаньяхуг Вашингтон хотноо Цагаан ордонд хүлээн авч уулзсантай холбогдуулан Газын зурваст дайн зогсоох хэлэлцээр хаалтын шатандаа явж байна гэж мэдээлжээ. Цагаан ордны албаны хүмүүс мэдээлэхдээ, Нетаньяхуг АНУ-д байх хугацаанд Байден гал зогсоох хэлэлцээрт хүрэхийг шахах болно гэв.

Төрийн департаментын хэвлэлийн төлөөлөгч Мэттью Миллер хэлэхдээ, "Энэ уулзалтын үеэр Америкийн талаас хэлэлцээрийг дэмжих, хурдан хугацаанд зөвшилцөлд хүрэхэд анхаарах болно" гэж мэдэгдэв. Байден 1970-аад онд АНУ-ын сенатч байх үеэс Нетаньяхуг мэддэг байсан аж. Тэд Цагаан ордны ерөнхийлөгчийн өрөөнд зургаа авхуулсан бөгөөд Байден ерөнхийлөгчийн сонгуульд өрсөлдөх шийдвэрээсээ ухарсан талаар ярилцжээ.

Хамас аравдугаар сарын 7-нд Израиль руу түрүүлж дайрснаас хойш хоёр орны удирдлага анх удаа уулзаж байна. Байден ерөнхий сайд Нетаньяхутай уулзсан даруйдаа "Бидэнд ярилцах маш олон зүйл байна" гэсэн. Дараа нь Нетаньяху Байденд улс эх орноо 50 гаруй жил амжилттай удирдан чиглүүлж, тэмцэж байсанд талархал илэрхийлжээ.

УРЬД ӨМНӨХӨӨС Ч ИЛҮҮ ЭЭДРЭЭТ БАЙДАЛ

Газын зурваст олон мянган энгийн иргэн амь насаа алдаж буйд АНУ-ын зүгээс санаа зовниж буйгаа мэдэгдсэн байдаг. Мөн Израилийг дайны нөхцөл байдалд зөөлөн хандахыг хүсч, хуурай болон агаарын замын дайралтаа зогсоон Хамасын удирдлагуудтай холбоо тогтоохыг хүссэн Байдены нөхцөлийг Нетаньяху эсэргүүцжээ.

Нетаньяху Лхагва гаригт Конгрессын танхимд үг хэлэхдээ "Хамасыг бүрэн ялж байж дайныг зогсооно" гэж мэдэгдсэний дараа хоёр орны удирдлагууд уулзсан юм.

Нетаньяхугийн илтгэл алга ташилт дагуулсан ч Конгрессын 60 гишүүн түүнийг бойкотлох болсноо мэдэгдэж, 35 мянган палестинчүүдийн аминд хүрсэн Израилийн ерөнхий сайдыг эсэргүүцсэн жагсаал Вашингтонд өрнөөд буй.

Бүгд найрамдах нам болон Ардчилсан намын ерөнхийлөгчийн Ойрхи Дорнодын хэлэлцээч асан Аарон Дэвид Миллер хэлэхдээ, Нетаньяху АНУ болон Израилийн харилцаа маш их асуудалтай байх үед айлчилж байна.

Ойрхи Дорнодын хүрээлэнгээс зохион байгуулсан арга хэмжээний үеэр Миллер "АНУ-Израилийн харилцааг тодорхойлсон хоёр намын дэмжлэг тасарч байна. Цаашид Цагаан ордноос Израильд дэмжлэг илгээх бол АНУ-д улс төрийн томоохон үймээн болоход бэлэн болоод байна" гэжээ.

АНУ Израильд зэвсгийн байнгын тусламж үзүүлдэг ч Нетаньяхугийн айлчлалын дараа тусламж үргэлжилсээр байх нь эргэлзээтэй боллоо. Сүүлийн 10 гаруй жилийн турш хоёр орны харилцаа тайван байсан ч Газын зурвас дахь нөхцөл байдлаас үүдэн тийм ч таатай ирээдүй харагдахгүй байна.

Миллер "Израиль ямар ч буруу зүйл хийсэн бай Ардчилсан нам хуваагдаж, Бүгд найрамдах нам гарч ирэх болно. Нетаньяхугийн айлчлал АНУ-ын Израиль дахь дэмжлэгийг үргэлжлүүлэх эсэхэд шууд утгаараа нөлөөлнө" гэв.

МӨРГӨЛДӨӨН 

Нетаньяху Конгресст тавьсан илтгэл нь шүүмжлэл, маргааныг өдөөсөн. Өмнө нь 2015 онд Нетаньяху хууль тогтоогчдод хандан

АНУ- Ираны цөмийн хэлэлцээрийг буруутгахыг уриалж байсан. Үүгээрээ Обамагийн засаг захиргааг бухимдуулж байсан юм.

Үүний адил, Лхагва гаригт Конгрессын танхимд Нетаньяху АНУ-ын дотоод улс төрд нөлөөлж, Палестиныг дэмжигч өндөр албан тушаалтан, жагсагчдыг "Иранд ашигтай тэнэгүүд" гэж доромжилжээ.

Цагаан ордны хэвлэлийн төлөөлөгч Жон Кирби Ардчилсан намын доторх хуваагдлыг мэдэж байгаа хүнийхээ хувьд Нетаньяхугийн мэдэгдлийг дэмжсэн байна. Тэрбээр “Иран энд хөндлөнгөөс оролцохыг оролдсон гэдгийг бид мэднэ. Тэд маргаан үүсгэхийг оролдсон. Тэд зарим эсэргүүцэгчдийг санхүүжүүлэхэд хувь нэмрээ оруулсан нь тодорхой" гэж хэлсэн юм.

КНЕССЕТИЙН ЗАВСАРЛАГААНЫ ҮЕЭР ГАЛ ЗОГСООХ УУ?

Байдены улс төрийн карьер хамгийн эмзэг үе дээрээ байгаа ба түүний дэд ерөнхийлөгч Камала Харрис ирэх арваннэгдүгээр сард Дональд Трамтай өрсөлдөхөөр бэлтгэж байна. Харрис сонгуульд хүчтэй орж ирсэнтэй адил Байден гал зогсоох хэлэлцээрийг бүтээж чадвал түүний засаг захиргаа ялалт байгуулсантай ялгаагүй юм. Кирби энэ талаар хэлэхдээ, "Хамас болон Израилийн гал зогсоох хэлэлцээрт цоорхой их байгаа ч бид хэлэлцээрт хүрэхэд урьд өмнөхөөсөө ч ойрхон байна" гэжээ.

Гал зогсоох хэлэлцээ хэдэн сарын турш үргэлжилсэн бөгөөд Хамас дайныг зогсооно гэдэгтээ итгэлгүй байгаагаа харуулсан юм.

Нетаньяхугийн засгийн газар барьцаалагдсан хүмүүсийг сулласны дараа дайнаа үргэлжлүүлэх эрхтэй гэж мэдэгдсэн.

Гэсэн хэдий ч Ираны дэмжлэгтэй бүлгэм тийм ч амархан барьцааны хүмүүсийг суллахгүй бололтой.

Израиль Ливаны Хезболла бүлгэмтэй бараг өдөр бүл мөргөлдөж байна. Өнгөрсөн долоо хоногт Йемен дэх Хуситуудын нисгэгчгүй онгоц Тель-Авивыг цохиж, нэг израиль хүн амиа алдаж, бусад нь шархадсан билээ. Одоо Вашингтоны Ойрхи Дорнодын бодлогын хүрээлэнд ажиллаж байсан АНУ-ын өндөр албан тушаалтан Дэвид Шенкер хэлэхдээ, Нетаньяхугийн айлчлал тулалдааны талбар дахь динамикийг өөрчлөх магадлал багатай ч гал зогсооход ойртож магадгүй гэв.

"Миний таамаглал бол Кнессет завсарлага авсны дараа ойрын долоо хоногт гал зогсоох хэлэлцээр болно" гэж Шенкер хэлсэн юм.

Нетаньяху Конгресст хэлсэн үгэндээ барьцаалагдсан хүмүүсийг суллах хүчин чармайлтын талаар ярилцсан ч гал зогсоох хэлэлцээрийн ахиц дэвшлийг дурдаагүй байна.

Эх сурвалж: BBC, CNN, MIDDLEEAST EYE