Хамтарсан Засгийн газрын хамгийн тэргүүнд хийх ажил Улаанбаатар хотын гэр хорооллыг халж, орон сууцжуулж чадах уу гэдэг асуудал болж хувираад байна.

МАН дангаараа Засгийн эрх барьсан найман жилийн хугацаанд Улаанбаатар хотын гэр хорооллын яндангийн тоо буураагүй.

Харин сонгуулийн өмнө ипотекийн санхүүжилтийн эх үүсвэрийг 500 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдүүлснээр зогсонги байдалд орсон ипотекийн зээлийн хүсэлтийг шийдвэрлэсэн. Гэвч сонгууль дууссаны дараагаас ипотекийн зээлийн хүсэлт шийдвэрлэлт удааширч эхэлсэн тухай иргэд гомдол тавих болсон юм.

Нөгөө талдаа орон сууцны үнэ өссөн нь бага, дунд орлоготой иргэдийн хувьд байр мөрөөдөл болж хувираад байна.

Үндэсний статистикийн хороо (ҮСХ)-ны зургадугаар сарын мэдээллээр Улаанбаатар хотын хэмжээнд орон сууцны 1 м2 талбайн дундаж үнэ 4 сая төгрөг давжээ. Харин байршлаасаа хамаарч шинэ орон сууц дараах үнэтэй байна.

• Хан-Уул дүүрэг 4.12 сая төгрөг,
• Сүхбаатар дүүрэг 4.04 сая төгрөг,
• Баянгол дүүрэг 3.99 сая төгрөг,
• Баянзүрх дүүрэг 3.84 сая төгрөг,
• Чингэлтэй дүүрэг 3.82 сая төгрөг,
• Сонгинохайрхан дүүрэг 3.06 сая төгрөг,

Хуучин орон сууцны үнэ ч шинээсээ дутах юмгүй, 4 сая төгрөгт хүрчээ.

• Сүхбаатар 4.50 сая төгрөг,
• Чингэлтэй 4.46 сая төгрөг,
• Хан-Уул 4.30 сая төгрөг,
• Баянзүрх 3.51 сая төгрөг,
• Баянгол 3.39 сая төгрөг,
• Сонгинохайрхан дүүрэгт 2.69 сая төгрөг.

Орон сууцны үнэ ийн өсөхөд ипотекийн зээлийн санхүүжилтийн эх үүсвэрийг 500 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдүүлж, 1.2 их наяд төгрөгт хүргэсэнтэй холбож тайлбарлах хүмүүс ч байгаа юм. Гэхдээ ҮСХ –ны өмнөх жилийн үнэ ханштай харьцуулсан судалгаагаар орон сууцны үнэ жилийн хугацаанд 11 хувиар өссөн нь зөвхөн ипотекийн зээлийн санхүүжилтийн эх үүсвэрийг нэмэгдүүлснээс болсон гэж үзэхэд өрөөсгөл аж.

Учир нь, Монголд жил ирэх тусам байрны үнэ өссөөр байгаа бөгөөд зөвхөн орон сууцны түрээсийн үнэ ипотекийн зээл төлөлтөөс ч өндөр тусах болжээ.

Жишээ татвал, 1 м2 нь 3.5 сая төгрөгийн үнэтэй 56 м2 шинэ орон сууц худалдан авахад 196 сая төгрөг болно. Ипотекийн зээлд хамрагдахад урьдчилгаа 30 хувь төлсөн байх шаардлагатай, энэ нь 70 сая төгрөг болно. Дээр нь өрхийн сарынх нь орлого хамгийн багадаа 3 сая төгрөгөөс дээш байж жилийн 6 хувийн хүүтэй, ипотекийн зээлд хамрагдах боломжтой болно. Гэвч энэ нөхцөл шаардлагыг нь хангах өрх айл гэр хорооллынхон дунд тун цөөн аж.

Ер нь гэр хорооллынхноор хязгаарлагдахгүй дундаж орлоготой айл өрхүүд ч орон сууц худалдан авах болзол нөхцлийг хангахад хүнд байгааг учирлах хүмүүс олон байна.

Учир нь, байрны үнэ өссөөр байгаа нь ийн хүндрэл учруулж буй юм.

Орон сууцны үнэ өндөр байгаа нь түрээсийн үнэд ч нөлөөлж, зарим орон сууцны түрээсийн үнэ ипотекийн зээл төлөлтөөс ч өндөр тусах болжээ. Тухайлбал, Улаанбаатар хотын төв хэсэг рүү орон сууцны түрээсийн үнэ сарынх нь 2.5 сая төгрөгт хүрчээ.

Орон сууцны үнэ галзуурахад нөлөөлсөн шалтгаан нь инфляциас гадна төрөөс тодорхой зохицуулалт хийгээгүй. Ялангуяа зорилтот бүлгийнхнийг хямд үнэтэй орон сууцаар хангах бодлогыг эрх баригчид хэрэгжүүлээгүй, газраа үнэтэй авдаг зэрэг нь үнэд нөлөөлж иржээ.

Иймээс хамтарсан Засгийн газрын ирэх дөрвөн жилд улстөржихгүйгээр хийх хамгийн нэн тэргүүний ажил нь гэр хорооллыг барилгажуулж, агаар, хөрснийхөө бохирдлыг бууруулах арга хэмжээг авах нь чухал болоод байна. Хэрэв ирэх дөрвөн жилд гэр хорооллыг барилгажуулахад доритой ажил хийж чадахгүй бол Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хот агаар, хөрсний бохирдлоороо дэлхийг тэргүүлсэн хот хэвээр байх юм.

Г.ХОРОЛ