Архангай аймгийн Эрдэнэмандал суманд 14-р зууны үеийн “Хархул хааны балгас” гэх хотын туурь бий. Шинжлэх ухааны академийн Археологийн хүрээлэн 2020 оноос хойш хотын гол гудамжинд малтлага судалгааг хийжээ. Гудамжны өргөн нь 18 метр буюу Хархориныхоос илүү өргөн, мөн 20-30 мянган хүнтэй хот байсан болов уу гэж таамаглаж байгаа юм. Энэ жилийн хувьд энэ туурийн том талбайг цэвэрлэн, бүтэц, зохион байгуулалтыг нарийвчлан судалж, он цагийн дээжүүд авах ажлууд хийх аж.
Хархорин хоттой нэг цаг үеийнх, Хархориноос ч илүү нарийн төлөвлөлттэй хотын энэ туурийг малтан судлах ажлыг "Голомт" банкны санаачилгаар гурав дахь жилдээ амжилттай үргэлжилж буй “Өв соёлын голомт” түүх археологийн төслийн хүрээнд ШУА-ийн Археологийн хүрээлэн, Гандантэгчэнлин хийдийн эрдэм соёлын хүрээлэнтэй хамтран хэрэгжүүлэх юм.
Өмнөх жилүүдэд төслийн хүрээнд Түргэний балгас-Туулын Хар Түнэ орд, Ингэт толгойн хүн чулуун хөшөө, Эзэнт гүрний үеийн булш зэрэг томоохон дурсгалт газруудад археологийн малтлага, судалгааны ажлуудыг хийж гүйцэтгэсэн бөгөөд дэд төслүүдийн үр дүн эхнээсээ гарсаар байна. Тухайлбал “Ван хан Тоорилын орд өргөө” хэмээн таамаглаж, энэ нэрээр олны дунд алдаршаад байсан Туул голын эрэг дэх Сонгинын хэсэгт байрлах “Туулын Хар Түнэ Орд” газрын малтлага судалгааг хэрэгжүүлснээр уг дурсгал нь Ван ханы ордны үлдэгдэл бус 17-р зууны эхэн үеийн Бурхны шашны сүмийн туурь болохыг тогтоосон. Мөн Булган аймгийн Сэлэнгэ сумын Ингэт толгой хэмээх газарт байрлах хүн чулуун хөшөөг өмнө нь судлаачид Киданы үед холбогдоно гэж үзэж ирсэн. Гэвч энэ хүн дүрст хөшөө Жужаны үед хамаарах бурхны шашинтай холбоотой хамгийн эртний дурсгалд тооцогдох буюу Бурхан багшийн дүр болох нь тогтоогдож, одоогоор судалгааны ажлыг улам гүнзгийрүүлэн үргэлжлүүлж байна.
Мөн Монголын зүүн бүсийн нутагт буюу Сүхбаатар аймгийн Түмэнцогт сумын Хэрлэнбаянцагаан ууланд шинээр илэрч олдсон Монголын эзэнт гүрний үеийн булш оршуулгын дурсгалт газарт малтлага, судалгааг хийсэн. Олдсон олдворуудын байдлаас харахад энэ уулын орчимд шинэ чулуун зэвсгийн үеэс эхлэн 14-р зууныг хүртэл эртний нүүдэлчид амьдарч, булш бунхнаа үлдээсэн болох нь тогтоогдож, түүх археологийн чухал дурсгалт газарт зүй ёсоор тооцогдоод байгаа билээ.
Монголчуудын түүх бол дэлхийн түүх хэмээн эрдэмтэн судлаачид бичдэг. Археологийн олдворууд нь Монгол Улсын түүх, өв соёл, зан заншил, шашин шүтлэгтэй салшгүй холбоотой бөгөөд “Өв соёлын голомт” түүх археологийн төсөл урт хугацаанд хэрэгжсэнээр хойч үедээ үнэн зөв, бодитой мэдээллийг бататган үлдээх, цаашлаад дэлхийд таниулах томоохон ач холбогдолтой.
.... 2024-07-08 202.9.40.71
дээд талд байгаа зураг Уйгурйн Хар Балгас байна. Зөв зураг ашиглана уу. Баярлалаа
AnjanetteRad 2024-07-08 46.8.110.25
Харуулах боломжгүй.
JasmineWilliams 2024-07-08 109.248.139.216
Харуулах боломжгүй.
AshleyRodriguez 2024-07-08 109.248.13.54
Харуулах боломжгүй.
JulieLewis 2024-07-08 109.248.55.152
Харуулах боломжгүй.
JessicaButler 2024-07-08 46.8.23.9
Харуулах боломжгүй.
VictoriaMorton 2024-07-08 94.158.190.174
Харуулах боломжгүй.
Зохиолч Л. Пүрэвдорж 2024-07-08 139.5.216.202
Хар хул хаан чинь Хар хорумд яамлан сууж асан Өгөөдэй, Мөнх хаадаас тусдаа тийм том хаан байсан юм бол ямар гээч улсын хаан байсан юм бэ?! 13-р зууны дунд үед Хар Хул хаан гэгч байсан гэж түүхийн ямар эх сурвалжид байна вэ?
KathleenRainey 2024-07-08 109.248.128.114
Харуулах боломжгүй.
AndreaGoeller 2024-07-08 45.87.252.146
Харуулах боломжгүй.
JillSmith 2024-07-08 45.87.253.15
Харуулах боломжгүй.
NatashaGodfrey 2024-07-08 109.248.14.132
Харуулах боломжгүй.
KimberlyMitchell 2024-07-08 45.81.136.244
Харуулах боломжгүй.
LisaAdams 2024-07-08 185.181.246.89
Харуулах боломжгүй.
ErikaJohnson 2024-07-08 185.181.246.91
Харуулах боломжгүй.
EricaParker 2024-07-08 45.11.21.134
Харуулах боломжгүй.
HeatherWilliams 2024-07-08 46.8.110.119
Харуулах боломжгүй.
AmandaAllen 2024-07-08 109.248.15.143
Харуулах боломжгүй.
CindyBigley 2024-07-08 45.15.72.143
Харуулах боломжгүй.
KatresaCrawford 2024-07-08 92.119.193.143
Харуулах боломжгүй.
PattyBenton 2024-07-08 46.8.110.173
Харуулах боломжгүй.
StacyCrawford 2024-07-08 188.130.143.123
Харуулах боломжгүй.
LashundraMcgee 2024-07-08 188.130.137.13
Харуулах боломжгүй.
TeresaDavis 2024-07-08 188.130.128.112
Харуулах боломжгүй.
JamieKamara 2024-07-08 46.8.111.61
Харуулах боломжгүй.
AndreaLove 2024-07-08 45.90.196.129
Харуулах боломжгүй.
AngelHarris 2024-07-08 95.182.126.73
Харуулах боломжгүй.
MeganMoore 2024-07-08 46.8.10.50
Харуулах боломжгүй.
JessicaMorrison 2024-07-08 109.248.55.214
Харуулах боломжгүй.
ChristineFonoti 2024-07-08 188.130.188.249
Харуулах боломжгүй.
PinkyBurke 2024-07-08 188.130.129.74
Харуулах боломжгүй.
TrinaMay 2024-07-08 109.248.13.180
Харуулах боломжгүй.
AmyCook 2024-07-08 188.130.142.92
Харуулах боломжгүй.
MaryJohnson 2024-07-08 45.90.196.230
Харуулах боломжгүй.
YolandaMore 2024-07-08 185.181.246.74
Харуулах боломжгүй.
StephanieScott 2024-07-08 46.8.22.87
Харуулах боломжгүй.
AngelSanchez 2024-07-08 46.8.111.131
Харуулах боломжгүй.
JenniferSmith 2024-07-08 5.183.130.135
Харуулах боломжгүй.
ErikaSmith 2024-07-08 46.8.223.26
Харуулах боломжгүй.
LisaJones 2024-07-08 194.32.229.63
Харуулах боломжгүй.
DanielleJones 2024-07-08 188.130.210.110
Харуулах боломжгүй.
TriciaWilliams 2024-07-08 46.8.107.40
Харуулах боломжгүй.
MariaSanchez 2024-07-08 188.130.143.240
Харуулах боломжгүй.
PrincessLee 2024-07-08 95.182.126.36
Харуулах боломжгүй.
LisaJohnston 2024-07-08 188.130.220.216
Харуулах боломжгүй.
LaurenJacobs 2024-07-08 31.40.203.75
Харуулах боломжгүй.
AshleyMoore 2024-07-08 109.248.204.81
Харуулах боломжгүй.
AmandaBrown 2024-07-08 188.130.221.51
Харуулах боломжгүй.
ErinSmith 2024-07-08 109.248.142.63
Харуулах боломжгүй.
AmandaWilliams 2024-07-08 95.182.127.18
Харуулах боломжгүй.
AmyAdams 2024-07-08 188.130.129.29
Харуулах боломжгүй.
JudyGriego 2024-07-08 188.130.142.79
Харуулах боломжгүй.
JolettRogers 2024-07-08 46.8.56.214
Харуулах боломжгүй.
StephanieHill 2024-07-08 46.8.22.144
Харуулах боломжгүй.
JodyMeienburg 2024-07-08 109.248.204.194
Харуулах боломжгүй.
BeverlyHagewood 2024-07-08 46.8.10.217
Харуулах боломжгүй.
MaiJohnson 2024-07-08 45.90.196.231
Харуулах боломжгүй.
SusanBowen 2024-07-08 188.130.137.207
Харуулах боломжгүй.
JenniferSummers 2024-07-08 46.8.17.157
Харуулах боломжгүй.
MaryAnh 2024-07-08 188.130.129.158
Харуулах боломжгүй.
ToniThomson 2024-07-08 109.248.142.174
Харуулах боломжгүй.
WendySchoenbaum 2024-07-08 45.84.176.100
Харуулах боломжгүй.
JamieWeisensel 2024-07-08 46.8.154.226
Харуулах боломжгүй.
TaraSmith 2024-07-08 46.8.107.108
Харуулах боломжгүй.
RobinPowells 2024-07-08 46.8.223.65
Харуулах боломжгүй.
XiomaraTyler 2024-07-08 46.8.110.207
Харуулах боломжгүй.
LindsayTorres 2024-07-08 45.81.136.103
Харуулах боломжгүй.
ShannonBrock 2024-07-08 45.11.21.92
Харуулах боломжгүй.
TammyAllen 2024-07-08 188.130.128.142
Харуулах боломжгүй.
KarenParker 2024-07-08 185.181.247.19
Харуулах боломжгүй.
TinaJensen 2024-07-08 46.8.223.169
Харуулах боломжгүй.
JenniferNelson 2024-07-08 109.248.142.211
Харуулах боломжгүй.
JennTillich 2024-07-08 188.130.219.35
Харуулах боломжгүй.
ReneeOliver 2024-07-08 109.248.204.81
Харуулах боломжгүй.
MahaBiddle 2024-07-08 213.226.101.121
Харуулах боломжгүй.
JeanJohnson 2024-07-08 109.248.14.10
Харуулах боломжгүй.
EricaCarrillo 2024-07-08 45.90.196.107
Харуулах боломжгүй.
AshleyShaw 2024-07-08 188.130.210.133
Харуулах боломжгүй.
LoriWestbrook 2024-07-08 109.248.13.15
Харуулах боломжгүй.
StaceyBaumgardner 2024-07-08 109.248.204.204
Харуулах боломжгүй.