Хүний эрхийн үндэсний комиссоос өнөөдөр /2024.07.04/ хүүхдийн эрх, унаач хүүхдийн эрхийг хамгаалахтай холбоотой асуудлаар мэдээлэл хийж байна. 

ХЭҮК-ын Гомдол, хяналт шалгалтын хэлтсийн дарга Г.УУГАНБААТАР:

-Энэ жилийн бүсийн морины уралдаан дөрвөн аймагт болно. Дөрвөн аймгийн хурдан морины уралдаан болон аймгуудын наадмын уралдаан дээр ХЭҮК хяналт тавьж ажиллана. Хүүхдийн дээд эрх ашгийг хамгаалах чиглэлд онцгой анхаарна. Жил бүрийн V-XI сард хурдан морины уралдаан зохион байгуулахыг хориглосон. Гэвч 2024 он гарсаар хориглосон хугацаанд Ховд аймгийн Эрдэнэбүрэн, Төв аймгийн Сэргэлэн, Баян, Сүхбаатар аймгийн Онгон, Дорноговь аймгийн Хатанбулаг, Дорнод аймгийн Баянтүмэн суманд хурдан морины уралдаан, үсэргээ зохион байгуулсан байна.

Хэдийгээр эдгээр уралдаад хүүхдийн амь нас эрсдээгүй ч аймгийн Засаг дарга нарт мэдэгдэл хуудас хүргүүлсэн.

Аймгийн Засаг дарга нар тухайн орон нутагт Монгол Улсын хууль, Засгийн газар, УИХ-ын тогтоолыг хангаж ажиллах үүрэгтэй. Засгийн газрын тогтоолоор хурдан морины уралдааныг 5-11 дүгээр сард хориглосон байхад, харьяалах нутаг дэвсгэрт нь тус тогтоолыг зөрчсөн тохиолдолд хүргүүлсэн шаардлагыг биелүүлэх ёстой. Хурдан морины уралдаан зохион байгуулж байгаа нөхцөл байдал, байгаль цаг уурын өөрчлөлтөөс шалтгаалан унаач хүүхдэд эрсдэл учирч буй тохиолдол тасралтгүй гарч байна. Хурдан морины уралдаан нь хэдийгээр үндэсний өв соёл боловч бид хүүхдийн амь нас, эрүүл мэндийг болзошгүй эрсдлээс хамгаалах шаардлагатай.

2024 оны эхний хагас жилийн байдлаар хурдан мориноос унаж нас барсан тохиолдол дөрөв, гэмтэж бэртсэн гурван тохиолдол бүртгэгдсэн.

Үндэсний их баяр наадамд уралдах хурдан морь, унаач хүүхдийн бүртгэл 2024 оны долдугаар сарын 8, 9-ний өдөр болно. Унаач хүүхдийн амь нас, эрүүл мэндийг хамгаалах зорилгоор хувцас хэрэглэлийн стандартын шаардлага хангаж байгааг, даатгалд хамруулсан байдал, эцэг эх, асран хамгаалагчийн зөвшөөрөл бий эсэхэд Хөдөлмөрийн хяналтын улсын байцаагч, Хүүхэд, гэр бүлийн хөгжил, хамгааллын ерөнхий газрын холбогдох албан тушаалтнууд хариуцан ажиллана.

ХЭҮК нь хүүхдийн эрхийг хангах, хамгаалах чиг үүрэг хүлээсэн бүх шатны Засаг дарга, холбогдох төрийн байгууллагын үйл ажиллагаанд хяналт тавих чиг үүргийн хүрээнд 21 аймгийн Засаг даргад Комиссын гишүүний 2024 оны долдугаар сарын 02-ны өдрийн 02/28, Хүүхэд, гэр бүлийн хөгжил, хамгааллын ерөнхий газарт 02/29 дугаар зөвлөмжийг хүргүүлсэн. Энэхүү зөвлөмжид хурдан морины уралдаанд оролцож буй хүүхдэд тавигдах шаардлагыг чанд мөрдөж, зөрчил гаргасан даруйд арилгах, уралдааны замын аюулгүй байдлыг хангуулах зэрэг 11 заалт бүхий зөвлөмжийг хүргүүлсэн.

Мөн комисс долдугаар сарын 10-13-ны өдөр Хүй долоон худаг болон Үндэсний их баяр наадмын хурдан морины уралдааны үеэр хүүхдийн эрхийг хангах үүднээс хяналт тавьж ажиллана.

Зөрчил гаргасан аймгуудын тухайд Комиссын шаардлагын дагуу холбогдох албан тушаалтанд хариуцлага тооцож, хүүхдийн эрх ашгийг хамгаалах чиглэлд шат дараатай арга хэмжээ авч ажилласнаа албан тоотоор комисст мэдэгдсэн.

Шаардлага хүргүүлсэн аймгуудаас Ховд, Дорнод аймгийн Засаг дарга нар нь хүүхдийн дээд эрх ашгийг хамгаалах, Монгол Улсын нэгдсэн орсон гэрээ конвенцоор хүлээсэн үүргийг биелүүлэх зорилго бүхий Комиссын гишүүний шаардлагын дагуу шаардлагатай арга хэмжээ авч ажиллаагүй.

Иймд Комисс дараагийн холбогдох арга хэмжээ авч ажиллахаар төлөвлөн ажиллаж байна.

2024 ОНЫ ЭХНИЙ ЗУРГААН САРД ЗАМ ТЭЭВРИЙН ОСЛООР 26 ХҮҮХЭД НАС БАРСАН

Монгол орны онцлог, байгаль цаг уурын нөхцөл байдлаас шалтгаалан зуны улиралд амралт, зугаалах иргэдийн тоо олширч, дагаад хөдөө орон нутгийн авто замын ачаалал эрс нэмэгдэж, зам тээврийн осол гарах тохиолдол нэмэгддэг. Иймд эцэг эх асран хамгаалагчдын зүгээс хүүхдийг болзошгүй эрсдлээс сэргийлэх, байнгын анхаарал, хараа хяналт тавих, бага насны хүүхдийг зориулалтын суудалд суулгаж тээвэрлэж хэвших шаардлагатай байна.

2024 оны эхний хагас жилийн байдлаар гол усанд живж амиа алдсан хүүхэд 11, зам тээврийн ослын улмаас амиа алдсан 26, бэртэж гэмтсэн 605 хүүхэд байна.

Зам тээврийн ослын олонх нь зам тээврийн хөдөлгөөнд оролцохдоо автотээврийн хэрэгслийн аюулгүй байдлыг бүрэн хангаагүй, зам тээврийн дүрэм мөрдөөгүй, хүүхэд хамгаалалтын бүс зүүлгээгүй, жолоо барьж байгаа хүний сонор сэрэмж алдагдсанаас үүдэлтэй. Тиймээс хөдөө орон нутагт аялал зугаалгаар явах гэж байгаа болон зам тээврийн хөдөлгөөнд оролцохдоо хүүхдийн аюулгүй байдлыг бүрэн хангах, хурдаа тохируулах, холын гэрэлтүүлгийн стандарт шаардлагыг хангах, тээврийн хэрэгслийн бүрэн бүтэн байдлыг хангахыг нийт жолооч нар болон эцэг, эхчүүдэд хандаж уриалж байна. Мөн сургууль, цэцэрлэгийн зуны амралт эхэлсэнтэй холбогдуулан хүүхдээ хараа хяналтгүй үлдээснээс үүдэн хүүхдийн амь нас, эрүүл мэнд хохирох эрсдэл гарч байсан гашуун сургамж олон бий.

Тиймээс бага насны хүүхдийг харгалзах хүнгүйгээр үлдээхгүй байх, цахилгааны ил монтаж, халуун тогоо зэрэг ахуйн хүрээний гэмтэл бэртэл авч болох зүйлээс бага насны хүүхдийг хамгаалахыг мөн эцэг, эх, асран хамгаалагч нарт зөвлөж байна.