2024 оны УИХ-ын сонгуульд иргэний нийгмийн байгууллагууд мониторинг, ажиглалт хийж байгаа. Энэ жилийн хувьд нэр дэвшигчдийн сонгуулийн зардлыг өмнөх оныхоос бууруулсан. Гэвч гуравдагч этгээдийн санхүүжилт нэмэгдэх нөхцөл байдал ажиглагдаж байгаа аж.

"Бодлогод залуусын хяналт" ТББ-ын гүйцэтгэх захирал Ц.Мандхайхатан: 2023 онд сонгуулийн хуульд өөрчлөлт орсон. Үүнд сонгуулийн зардлыг бууруулахтай холбоотой хэд хэдэн онцлог зохицуулалтууд орж ирсэн. Тухайлбал сонгуулийн сурталчилгаанд ашиглаж буй арга хэлбэрүүдийг тодорхой хэмжээнд бууруулсан. 2020 онд 606 нэр дэвшигч 17 нам эвсэл нэр дэвшсэн байдаг. Нэг намаас гаргах зардлын дээд хэмжээ  5.9 тэрбум төгрөг байсан бол нэр дэвшигчээс 718 сая төгрөг гарч байжээ.

2020 оны сонгуульд нэр дэвшсэн нийт нам болон нэр дэвшигчдийн зардал 75 тэрбум төгрөг болсон. Тэгвэл энэ жил сонгуулийн зардлыг бууруулна гэсэн ч томсгосон тойргоор сонгууль зохион байгуулж байгаа учраас нэг нэр дэвшигчид ногдох зардал нэмэгдэж байгаа.

Тиймээс нэг нэр дэвшигчид ногдох сонгуулийн зардлын дээд хэмжээ 1.5 тэрбум төгрөг хүртэл байгаа. Харин нам эвслээс сонгуулийн сурталчилгаанд гаргах зардал эрс багассан.  2024 оны сонгуульд 1336 хүн нэр дэвшиж байна. 21 нам, эвсэл бий. Энэ жилийн сонгууль маш олон нэр дэвшигчтэй мөн зардлын дээд хэмжээ өндөр буюу 1.5 тэрбум төгрөг хүртэл байхаар тогтоосон. Тиймээс энэ жил сонгуулийн зардлыг бууруулна гэсэн ч бодит байдал дээр эсрэгээрээ буюу сонгуулийн зардлын нийт өртөг өмнөх жилийнхээс өсөх нь тодорхой байна.Үүнээс гадна зардлын тайланд бүртгэгдэхгүй зардал гарч байх магадлалтай байгаа нь ажиглагдаж байгаа. Үүнийг олон улсад гуравдагч этгээдийн санхүүжилт гэж нэрлэдэг. Нам болон нэр дэвшигчид биш бусад хүмүүсээс сонгуульд зориулж гаргаж буй зардал. Нөлөөлөгчид хувьдаа зардлын данс нээж хандив цуглуулаад сонгуультай холбоотой сурталчилгаа мэдээллийг түгээж байхыг үгүйсгэхгүй. Тиймээс гуравдагч этгээдийн сонгуулийн зардлыг бүртгэж, сонгуульд зарцуулж болох зардлын дээд хэмжээний нэг хэсэг болгож бүртгэдэг эрх зүйн зохицуулалттай болох шаардлагатай байна" гэв