E-MONGOLIA 4.0 ХУВИЛБАР АШИГЛАЛТАД ОРОВ

Төрийн үйлчилгээний нэгдсэн систем “E-Mongolia”-г 2020 оны аравдугаар сарын 01-ний өдөр төрийн 23 байгууллагын 181 үйлчилгээг цахим хэлбэрээр үзүүлэх боломжтойгоор анх олон нийтэд танилцуулж байсан түүхтэй. Тэгвэл өнөөдөр 86 байгууллагын 1233 үйлчилгээг E-Mongolia системд нэвтрүүлсэн төдийгүй 1.8 сая хэрэглэгчтэй болсон нь Монгол Улсын насанд хүрсэн хүн амын 70 гаруй хувийг эзэлж байна. Түүнчлэн иргэд 4 жилийн хугацаанд нийт 46 сая удаагийн амжилттай үйлчилгээг E-Mongolia системээр дамжуулан авсан байна.Төрийн үйлчилгээний нэгдсэн систем “E-Mongolia”-гаар үзүүлсэн нийт үйлчилгээ нь 922 тэрбум төгрөгийн шууд бус зардлыг хэмнэсэн бол 2024 онд 144 тэрбум төгрөгийн зардлыг хэмнэжээ.

Хамгийн сүүлд "E-Mongolia" 4.0 хувилбарыг олон нийтэд танилцуулж хэрэглээнд нэвтрүүлсэн. Ингэснээр хиймэл оюунд суурилсан, иргэнээ хамгаалдаг ухаалаг үйлдлүүдийг танилцуулсан.Төрийн үйлчилгээний нэгдсэн системийн интерфэйсийн өөрчлөлтөөр тээврийн хэрэгсэл, хөдлөх болон үл хөдлөх хөрөнгө, эзэмшил бүхий аж ахуйн нэгжийн бүхий л мэдээллийг профайл хэсэгт тусгай талбарт байршуулснаас гадна зээл авах, виз мэдүүлэх, бичиг баримт захиалахад шаардлагатай лавлагаа тодорхойлолтуудыг иргэдийн хэрэгцээнд тулгуурлан багцалсан үйлчилгээнүүд хэлбэрээр санал болгодог болов.

Мөн өөрийн авах үйлчилгээгээ дуу хоолойгоо ашиглан хайх боломжийг хиймэл оюунд тулгуурлан бий болгосноор хүртээмжтэй байдлыг нэмэгдүүлж байна. Замын хураамж, тээврийн болон жолоочийн торгууль, үер ус, угаарын хийн мэдрэгчийн мэдээллийг ухаалаг мэдэгдэл хүргэх системийн тусламжтай хүргэдэг боллоо.Тухайлбал, угаарын хийн мэдрэгч утаа мэдрэх үед анх төхөөрөмж бүртгүүлсэн иргэний E-Mongolia гар утасны аппликэйшнд мэдэгдэл очих ба хэвийн болтол 20 секунд тутамд мэдэгдэл илгээнэ.

ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ЦОГЦ ҮЙЛЧИЛГЭЭГ НЭВТРҮҮЛЛЭЭ

Эрүүл мэндийн үйлчилгээг цахимжуулах ажлын хүрээнд E-Mongolia 4.0 хувилбараар эрүүл мэндийн цогц үйлчилгээг нэвтрүүлсэн. Иргэд өвчний оношид тохирсон эмнэлгийг сонгох, шинжилгээ болон дүрс оношилгооны хариу харах, эмийн жорын түүхээ харах, AR технологи ашиглан эмийн танилцуулгыг үзэх зэргээс гадна жирэмсэн үеийн бүхий л үйл явцаа хянах боломжийг бүрдүүлэв.Түүнчлэн дархлаажуулалтын мэдээллийг хянах хэсгээр дамжуулан шинээр төрсөн нярайгаас эхлээд заавал хийх үндэсний товлолт дархлаажуулалтаа хянах юм. Тухайн иргэний E-Mongolia системд нэвтэрсэн түүх, бүртгэлтэй төхөөрөмжийн мэдээллийг “Хандалтууд” хэсгээс он, сар, цаг, минуттай нь харах боломж нэмэгджээ.

СИСТЕМ БОЛОВСРОНГУЙ БОЛСНООР ҮЙЛЧИЛГЭЭГ ИЛҮҮ НАРИЙВЧЛАЛТАЙ АВАХ БОЛОМЖТОЙ

Өнгөрсөн жил тус системд хэд хэдэн онцлох хэсгүүд нэмэгдсэн. Тухайлбал, E-Business, E-Kids, E-Student зэргийг нэрлэж болно.

E-Mongolia системд сард дунджаар 520 сая гаруй хандалт ирдэг бөгөөд Монголоос 500 сая, Оросоос 2.1 сая, Өмнөд Солонгосоос 8.8 сая, Америкаас 1.7 сая, Сингапураас 1 сая, Австралиас 870 мянга хандалт тус тус ирдэг байна.

E-Mongolia платформ нь хэрэглэгчийн хандалт, сүлжээний урсгал, ачаалал зэргээ хянаж ачаалал ихтэй үед ухаалгаар өөрийгөө өргөтгөж, ачаалал буурсан үед буцаж багасгах чадвартай AI /хиймэл оюун ухаан/ дээр суурилсан функц бүхий динамик шийдэл нэвтрүүлснээр платформ үр ашигтайгаар ажиллаж, олон төрлийн хэмнэлт хийхээс гадна илүү хурдтай, гацахгүйгээр нэг агшинд хоёр сая хэрэглэгчийн ачааллыг зэрэг даадаг болж байна. Үүнээс үүдэн E-Mongolia платформтой хамтран ажиллагч төрийн бусад олон байгууллагууд өөрсдийн үйлчилгээний системийн аюулгүй байдал, ачаалал даах чадвараа сайжруулахад анхаарах зайлшгүй шаардлагатай болжээ.

2022 оны байдлаар Монгол Улсад хөгжлийн бэрхшээлтэй 115,115 иргэн байгаагийн  11.2 хувь буюу 12,892 нь харааны бэрхшээлтэй иргэд байна. Олон улсын WCAG стандартын дагуу хөгжүүлэлт хийснээр дурын дэлгэц уншигч программ ашиглан E-Mongolia системийг саадгүй ашиглах боломжтой болсон аж.

Иргэн бүрд үйлчилгээг хүргэх зорилгоор фэйсбүүк хаягаа E-Mongolia системтэй холбон төрийн үйлчилгээний мэдээллээ 2.5 сая хэрэглэгч мессенжерээр авсан байна. Тухайлбал, иргэний үнэмлэх, жолооны үнэмлэхийн хугацаа дуусахаас 30, гадаад паспортын хугацаа дуусахаас 180 хоногийн өмнө иргэнд сонордуулгаар очдог болж байна. Хамгийн чухал нь иргэн төрд байгаа мэдээллээ хянах боломж бүрдсэн. E-Mongolia системийн хэрэглэгчид төрийн 11 байгууллага дахь иргэний бүртгэл,  хаягийн өөрчлөлт, өрхийн гишүүд, гэрлэлт, гадаад паспорт, боловсрол, тээврийн хэрэгсэл, үл хөдлөх, газар эзэмших, ашиглах эрх болон эрүүл мэндийн даатгал төлөлт зэрэг 14 төрлийн мэдээллээ, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэний үнэмлэх, мэргэшсэн жолоочийн үнэмлэх, гадаад паспорт, 145267 оюутны үнэмлэх, 47400 багшийн үнэмлэх, мэргэшсэн жолооны үнэмлэх профайл хэсэгт харагдах ба эрхийн зөрчилтэй жолооны үнэмлэх болон хугацаа дууссан бичиг баримтууд анхааруулах тэмдэгтэй гарч ирдэг болжээ.

ЦАГ, МӨНГӨ ХЭМНЭЛТ

Иргэд төрийн үйлчилгээг цахимаар авах нь шууд болон шууд бус маш олон эерэг нөлөөтэй. Тухайлбал, цахимаар үйлчилгээ авахад таван минутын хугацаа зарцуулдаг бол уламжлалт хэлбэрээр үйлчилгээ авахад замын түгжрэл, үйлчилгээний дараалалд зогсох зэрэг хугацааг тооцоход дунджаар 2 цаг 30 минут болно.

Иргэдийн хувьд, зарим нь сард хоёроос гурван удаа төрийн үйлчилгээ авдаг бол зарим нь жилдээ ганцхан удаа үйлчилгээ авч байх жишээтэй. Тэгвэл нэг иргэн жилд дунджаар зургаан үйлчилгээ авдаг гэж тооцвол иргэд төрийн үйлчилгээ авах гэж жилд 15 цаг буюу ажлын хоёр хоногийг алддаг юм. Өдөрт дунджаар 7580 иргэн төрийн үйлчилгээ авдаг. Тэдгээр иргэд 2 цаг 30 минут зарцуулдаг бол тэд нийт 18 950 цагийг төрийн үйлчилгээ авахад зарцуулж байна. Үүнийг мөнгөн дүнгээр буюу Монгол Улсын иргэдийн дундаж цалин 1.2 сая төгрөгтэй харьцуулбал, нэг цагт 6800 төгрөг алдаж байна гэсэн үг. Тэгвэл үүнийг 18 950 цагаар үржихэд 128 сая төгрөг болох бөгөөд, энэ мөнгийг E-Mongolia систем хэмнэж буй.

Жилийн 365 хоногт 128 сая төгрөгийг үржүүлэхэд, 46 тэрбум төгрөг болно. Тэгэхээр Монголын төр цаг, мөнгө хэмнэхийн зэрэгцээ иргэддээ илүү ойр, хүн төвтэй болж байна гэсэн үг юм. Үүнийг том зургаар нь харвал, төрийн албаны хүнд суртлыг багасгах, орон тооны давхцалыг арилгаж, бичиг цаасны хэрэглээ, нийгмийн бухимдлыг бууруулах боломжтой юм.

Ингэснээр, улсын төсвөөс жилдээ 24 тэрбум төгрөг хэмнэнэ гэсэн тооцоо гарчээ. Тодруулбал, бичиг хэргийн зардлаас 492 сая, шуудангийн зардал 2 тэрбум 463 сая, шатахууны зардал 612 сая, хөдөлмөрийн хөлс болох 20 тэрбум 632 сая зэрэг зардал хэмнэх аж.