Жил гаруйн өмнө “NFL”-ийн тоглогч Травис Келси “Chanel” лого , фламинго зурагтай гоёмсог торгон цамц өмсөж нээлтийн арга хэмжээнд оролцож байв. Энэхүү цамцыг “Chanel”-ийн хуучин загварыг шинэчлэгч Логан Хорн хуучин загварыг шинэчилж бүтээжээ. Түүний 3000 орчим ам.доллараар үнэлэгддэг бүтээлүүдийг Дуа Липа, Тү Чайнз нар өмсдөг бөгөөд "Farfetch, Kith, The Webster"  зэрэг дэлгүүрүүдэд зарагддаг. Гэвч  энэ бүхэн Францын тансаг зэрэглэлийн аварга компанийн хуулийн хэлтсийн анхаарлыг татжээ.

"Chanel”-ийн өмгөөлөгчид өнгөрсөн хоёрдугаар сард Хорнд мэдэгдэл хүргүүлж, шошгон дээрээ өөрийн лого болон бусад брэндийг илэрхийлсэн бүтээгдэхүүн зарахыг зогсоохыг шаардсан байна. Энэ бол дахин боловсруулалтыг хууль эрх зүйн тулалдааны талбар болгон хувиргасан хамгийн сүүлийн үеийн тохиолдол аж.

Шинэчлэх, дахин боловсруулах яагаад маргаан дагуулдаг вэ? 

Тансаг зэрэглэлийн томоохон брэндүүд хоёрдогч зах зээлээс болгоомжилж ирсэн. Дахин ашиглах нь том брэндийн түгээлт, дүр төрхөд сөргөөр нөлөөлж, борлуулалтыг бууруулж, хуурамчаар үйлдэх сэдлийг өдөөж болзошгүй юм.

Сүүлийн 10 жилийн хугацаанд цахимаар дахин борлуулалдаг платформ хурдацтай өссөний ачаар хууль эрх зүйн асуудал хөндөгдөж буй. Хэдийгээр зарим брэнд зах зээлийг түрэмгийлж, дахин засч янзлахыг эсэргүүцэж эхэлсэн ч зарим нь болгоомжилсон хэвээр байна. Ялангуяа "Chanel" өөрийн брэндийг зөвшөөрөлгүй ашиглаж, хуурамч бүтээгдэхүүн зарсан гэж үзэж байгаа дахин худалдааны тоглогчдын эсрэг томоохон хэргүүдийг хөөцөлдөж байсан аж. Энэ оны эхээр Нью-Йоркийн шүүхт "Chanel” хэрэг үүсгэн, "What Goes Around Comes Around" дахин борлуулах бизнесийн эсрэг нэхэмжлэлдээ дөрвөн сая ам.долларын нөхөн төлбөр авах хүсэлтэй байв. Мэдээж том брэнд ялалт байгуулсан. Харин одоо "The RealReal"-тай тусдаа хуулийн маргаан үргэлжилж байгаа.

Жижиг дахин ашиглах газрууд, залуу дизайнерууд төдийлөн том брэндийн анхаарал татахгүй ч зах зээлийн хувьд өргөн цар хүрээтэй, ашигт нөлөөлж магадгүй юм. Мөн “Louis Vuitton, Levi’s, Chanel” зэрэг брэндийн лого, зохиогчийн эрхийн зөрчлийн гомдлийг улам бүр нэмэгдүүлж байна.

”Louis Vuitton” 2022 онд 603 мянган ам.долларын төлбөр төлж, шинэчилсэн “Vuitton” бүтээгдэхүүн зардаг бизнесийн эсрэг байнгын хориг тавьсан. Өнгөрсөн жил “Levi’s” Францын Копернигийн эсрэг гомдол гаргаж, халаасны оёдол сэлт нь алдартай жинсэн хувцастай ижил тул төөрөлдүүлж байна гэж мэдэгджээ. Шинэчилсэн бүтээгдэхүүний газрууд "Levi’s'" жинсэн өмднөөс логог авч, зөвшөөрөлгүйгээр  худалдах нь хэрэглэгчдийн төөрөгдөл үүсгэх нэмэлт эрсдэлийг бий болгосон гэж компани мэдэгдэв.

Дахин боловсруулах нь брэндийн барааны тэмдгийг зөрчиж байна уу?

Маргаанууд нь хууль ёсны барааны тэмдэг, зохиогчийн эрхийн асуудлыг тусгасан боловч тогтвортой байдлын өргөн хүрээний зорилтуудтай зөрчилдсөн тохиолдолд хуулийн маргаан хэр зэрэг үргэлжлэх ёстой вэ гэсэн асуултыг хууль эрх зүйн мэргэжилтнүүд шийднэ.

Ерөнхийдөө брэнд бүтээгдэхүүнээ борлуулсны дараа гуравдагч этгээд дахин зарах эсвэл хувиргах нь өрсөлдөөн болж хувирдаг. Гэхдээ анхны борлуулалтын газар эсвэл барааны тэмдгийн хомсдол гэж нэрлэгддэг маргаанд  нь аливаа хууль үйлчлэхгүй байж магадгүй гэж хуульчид хэлэв.

"Хэрвээ бид шугаман эдийн засгаас дугуй эдийн засагт шилжихийг хүсч байгаа бол эдийн засгаа сайжруулах хэрэгтэй" гэж Техасын “A&M” их сургуулийн хуулийн профессор Ирен Калболи хэлжээ. Оюуны өмчийн хууль нь дахин боловсруулах эсвэл шинэчлэх хүсэлтэй хүмүүсийн замд саад учруулж байгаа нь буруу юм.

Шинэчилсэн хувцасны ирээдүй хэрхэх вэ?

Хорн "Chanel"-тэй хуулийн дагуу тэмцэж чадахгүй гэдгээ мэдэгдээд байна. Түүнийг компанийхаа “Chanel”  логог  агуулсан бүтээгдэхүүнээ зарахаа зогсоохгүй бол марк тутамд хоёр сая ам.долларын хохирол нэхэж, бүх ашгийг нь үрэгдүүлж, өмгөөлөгчийн төлбөрөө төлүүлнэ гэж сүрдүүлсэн.

Үүний оронд Хорн хаягдал, хэт их үйлдвэрлэлтэй холбоотой салбарын асуудлыг шийдвэрлэх бүтээлч арга замыг үргэлжлүүлэн хайж, брэндээ хөгжүүлэхийг эрэлхийлж байгаагаа хэлэв.

Салбарын ажиглагчид одоогийн байдлаар тохиолдож буй тохиолдлууд, шинээр гарч ирж буй загваруудад илүү өргөн хүрээтэй зохицуулалт хийж байгааг онцолж байна. “Prada, Gucci, Levi’s “ гэх мэт томоохон брэндүүд өөрсдийн цуглуулгууд, хөтөлбөрүүдтэй аль хэдийнээ олонд танигдсан. Шинэчлэгдсэн “E.L.V” брэндийг удирддаг Анна Фостер, “Denim” компани нь Габриэла Херст, “The Outnet” зэрэг компаниудтай хамтран ажиллаж, илүүдэл бараа материалын нөөцийг сайжруулахад тусална. Шинэчлэл хуулийн хүрээнд аюултай ч бага багаар урагшилж байна. Үүний зэрэгцээ жижиг бизнест илүү хурдацтай хөгжих боломж гарч, брэндүүдэд өөр өөр сорилтуудыг бий болгож магадгүй юм. Хэрэглэгчид болон бодлого боловсруулагчид загварын салбараас асар их хэмжээний хог хаягдлыг бий болгож, Европ, АНУ-ын аль алинд нь хуучин хувцас, илүүдэл бараа материалтай тэмцэхэд хүргэнэ. Жижиг брэндүүдийг илүү хариуцлагатай болгох шинэ зохицуулалтууд улам бүр нэмэгдэж байна.

Эх сурвалж: CNN