Эмийн үнийн өсөлтөөс гадна чанартай холбоотой асуудал нийгэмд өрнөж байгаа. Тэгвэл эмийн чанарт хэрхэн хяналт тавьж, шинжилгээ хийдэг талаар Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн хяналт зохицуулалтын газрын чанар хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Ш.Сонинхүүгээс тодрууллаа. 

-Импортоор орж байгаа эм, эмэн бүтээгдэхүүнд дотоодын лаборатори дахин шинжилгээ хийдэг үү?

-Манайх чиг үүргийнхээ хүрээнд эм, эмийн түүхий эд, эмнэлгийн жижиг хэрэгсэл, шахмал капсул, ариутгалын бодис, тарилгын шингэн зэргийг олон улсын аргачлалын дагуу шинжилдэг. Үүнтэй холбоотойгоор гаалиас орж ирж байгаа дээжүүд, импортын лицензээр орж ирж байгаа дээжүүдийг бүртгэлийн материалын арга аргачлалаар шинжилж гаргадаг. Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн хяналт зохицуулалтын газар хууль хяналтын байгууллага, байцаагчийн Монгол Улсын эмийн бүртгэлд бүртгүүлэх хэсгээс болон тандалт судалгааны газраас гомдлын дээжүүдийг лабораторид шинжилдэг гэсэн үг.

Эмийн үнийн өсөлт болон чанар дээр эмийн лабораторийн зүгээс ямар хяналт тавьдаг вэ?

-Эмийн чанарын тухайд багаж, тоног, төхөөрөмжийг сайжруулах шаардлагатай. Яагаад гэвэл сүүлийн үеийн эм, бэлдмэлүүд улам нарийн, боловсронгуй, олон найрлагатай болж ирж байна. Тиймээс сүүлийн үеийн өндөр мэдрэг багаж, төхөөрөмжүүд зайлшгүй шаардлагатай байгаа.

Эмийн хангалт мөн муу байгаа. Стандарт бодисууд маш өндөр үнэтэй, ялангуяа урвалж бодисууд үнэтэйгээс бид гүйцэж авч чадахгүй байна.

295 дугаар журмын дагуу Монгол Улсын эмийн бүртгэлд бүртгүүлэх шаардлагатай зарим эм, бодисыг шинжлэхэд шаардлагатай урвалж, бодисыг тухайн шинжлүүлж байгаа байгууллагаас авч байгаа тохиолдлууд ч бий. Үнийн тухайд зохицуулалтын газар шийдвэрлэдэг. Манайх зөвхөн шинжилж сорилтын дүнг гаргаж, дүгнэлтийг цааш нь илгээдэг.

-Шинээр эм, эмэн бүтээгдэхүүн оруулж ирж байгаа байгууллага заавал танайхаар шинжлүүлж байж тусгай зөвшөөрөл авдаг уу?

-Монгол Улсын эмийн бүртгэлд бүртгүүлэх дээжүүдийн материалыг Эмийн бүртгэлийн хэлтсийн мэргэжилтнүүд хянаж, шинжилгээнд оруулахаар явуулдаг. Үүний дараагаар хяналтын газраас ямар, ямар заалтуудаар тухайн эмийг шинжлэх шаардлагатайг тусгадаг гэсэн үг. Эм, эмэн бүтээгдэхүүний гэрчилгээ буюу сертификат дээрээ АНУ, Европын лабораторид шинжилсэн гээд тусгасан байвал түүний дагуу дүгнэлт гаргаж өгдөг.

БҮРЭН КОМПЛЕКС ЛАБОРАТОРИ МАНАЙД БАЙХГҮЙ УЧИР ЭМИЙН ЧАНАР МУУДАЖ БАЙГААГ ДҮГНЭХ БОЛОМЖГҮЙ

-Иргэдийн зүгээс эмч нарын ур чадвараас илүүтэй эмийн чанар муудаж байгааг шүүмжилж байна. Зах зээлд нийлүүлэгдэж байгаа нийт эмийн чанарыг эмийн лаборатори бүрэн шалгаж чадаж байгаа юу?

-2023 оны тоо баримтаас харахад нийт 2535 дээж эмийн бүртгэлд бүртгүүлэх болон байцаагчийн хүсэлтийн дагуу шинжлүүлсэн. Аливаа дээж орц, найрлагын лимит буюу хязгаартай. Тухайн дээжийн 90-100 хувьд нь амоксициллин байх ёстой гэвэл шинжилж үзээд тэр дүгнэлтдээ тохирч байвал нийцэж байна гэсэн хариуг явуулдаг. Эмийн үйлчилгээ тухайн организм дээр ямар байх нь тандалт судалгааны газар, эмнэлгийн мэргэжилтнүүд тогтооно.

Одоогоор эмийн чанар, организмд үзүүлэх нөлөөг шинжлэх бүрэн комплекс лаборатори манайд байхгүй. Одоо байгаа лабораторид маань нийт 5,5 тэрбум төгрөгийн санхүүжилтийн тоног төхөөрөмжүүд дутагдалтай хэвээр байна. Энэ асуудлаа л бид ЭМЯ-нд тавиад явж байгаа.

Хэрэв энэ асуудлыг шийдвэрлэвэл үүний дараагаар иж бүрэн комплекс шинжилгээний лабораторийн талаар ярина.