Давос: Дэлхийн эдийн засаг тодорхойгүй жилтэй нүүр тулж байна

Жил бүр Швейцарийн Давос хотноо болдог Дэлхийн эдийн засгийн форумын нэгдүгээр сарын 15-19-ний өдрүүдэд зохиогдож байна. Уг форумын өмнө дэлхийн хэмжээний хувийн хэвшлийн болон төрийн секторын 60 гаруй ахлах эдийн засагчдын дунд явуулсан санал асуулга нь бодлого боловсруулагчид болон бизнесийн удирдагчдын тэргүүлэх чиглэлийг тодорхойлохыг оролддог. Тэгвэл Даваа гаригт гаргасан шилдэг эдийн засагчдын судалгаагаар, дэлхийн эдийн засаг геополитикийн зөрчилдөөн, санхүүжилтийн хатуу нөхцөл, хиймэл оюун ухааны сүйтгэгч нөлөөллөөс үүдсэн өсөлт буурах, тодорхойгүй жилтэй нүүр тулж байна.

Судалгаанд оролцогчдын 56 орчим хувь нь энэ онд дэлхийн эдийн засгийн ерөнхий нөхцөл байдал суларч, бүс нутгийн ялгаа өндөр байна гэж үзэж байна. Ихэнх хүмүүс Хятад, АНУ-ын эдийн засаг эсвэл хүчтэй өсөлтийг харсан ч Европ зөвхөн сул эсвэл маш сул өсөлтийг бий болгоно гэсэн нийтлэг ойлголттой байв. Өмнөд Ази, Зүүн Ази, Номхон далайн бүсийн хэтийн төлөв илүү эерэг байсан бөгөөд 2024 онд хамгийн багадаа дунд зэргийн өсөлттэй байх төлөвтэй байсан.

Зээлийн хүү дээд цэгтээ хүрсэн гэсэн дэлхийн шилдэг төв банкуудын тайлбарыг тусгахад судалгаанд оролцогчдын 70% нь инфляци буурч, хөдөлмөрийн зах зээл дэх одоогийн хатуу чанга байдал сулрахын хэрээр санхүүгийн нөхцөл байдал сулрах төлөвтэй гэж таамаглав. Хиймэл оюун ухаан дэлхийн эдийн засагт тэгш бус нөлөө үзүүлж байгаа нь ажиглагдсан.

Тухайлбал, эдийн засагчдын 94% нь хиймэл оюун ухаан нь ойрын таван жилийн хугацаанд өндөр орлоготой эдийн засагтай орнуудын бүтээмжийг мэдэгдэхүйц нэмэгдүүлнэ гэж найдаж байсан бол ердөө 53% нь бага орлоготой эдийн засагтай орнуудын хувьд ижил үр дүнг таамаглаж байна.

Тус тусад нь Дэлхийн эдийн засгийн форум дэлхийн 107 орны эдийн засгийн өсөлтийн "чанар"-ын судалгааг нийтэлж, ихэнх улс орнууд байгаль орчинд ээлтэй, нийгэмд хүртээмжгүй байдлаар хөгжиж байна гэсэн дүгнэлтэд хүрсэн байна. Дэлхийн эдийн засгийн форумын гүйцэтгэх захирал Саадиа Захиди "Дэлхийн өсөлтийг сэргээх нь гол сорилтуудыг шийдвэрлэхэд нэн чухал боловч зөвхөн өсөлт хангалттай биш" гэж хэлэв. Өсөлтөд шинэ хандлагыг тодорхойлох, бодлого боловсруулагчдад нийгэм, байгаль орчин болон бусад тэргүүлэх чиглэлүүдтэй тэнцвэржүүлэхэд туслах кампанит ажил эхлүүлж байгаагаа Дэлхийн элийн засгийн форумын мэдэгдэлд дурджээ.

Дэлхийн эдийн засагт цар тахлын хөл хориог үргэлжлүүлээд Украинд дайн гарсан нь өсөлтийг удаашруулсан. Тэгвэл Украины Ерөнхийлөгч Владимир Зеленский глобалист элитүүдийн жил тутмын цугларалтад зочин оролцоно. Энэ нь 2022 оны хоёрдугаар сард Орос улсаас Украинд түрэмгийлснээс хойш Швейцарьт хийж буй Зеленскийн анхны айлчлал юм. Украины удирдагч мөн Берн хотод Швейцарийн холбооны зөвлөлийн зарим буюу бүх гишүүдтэй уулзахаар төлөвлөж байна.

Тэрбээр Мягмар гаригт Дэлхийн эдийн засгийн форумын гүйцэтгэх дарга, үүсгэн байгуулагч Клаус Швабтай тусгай тайзнаа илтгэл тавих юм. Зөвхөн урилгаар оролцож буй зочдод тавидаг илтгэлийн сэдэв нь “Бутархай ертөнц дэх аюулгүй байдал, хамтын ажиллагаанд хүрэх нь” гэсэн гарчигтай. Зелеснкийгээс гадна АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн дарга Антони Блинкен, БНХАУ-ын Ерөнхий сайд Ли Цян, Европын комиссын Ерөнхийлөгч Урсула, Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон, Аргентины шинэ Ерөнхийлөгч Хавьер Милей, НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Антонио Гутерриш нар чуулга уулзалтад уригджээ. Монгол Улсаас Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Давосын эдийн засгийн чуулга уулзалтад оролцож байна.

Түүнчлэн мянга мянган тусгай зочин дөрвөн өдрийн турш яриа хэлэлцээ, коктейльтэй уулзалт хийхээр Швейцарийн тансаг зэрэглэлийн цанын баазад хүрэлцэн ирцгээжээ.

ЭХ СУРВАЛЖ: REUTERS