Шатахууны хомсдол сар орчим үргэлжилж байна. Эцэстээ шагийн шатахуун хаданд гарчээ. Ажил, амьдралын шаардлагаар автомашинаа унахаас өөр аргагүй байдалд орсон иргэд нэг бол ажлаа алдан хэдэн цагаар ШТС дээр дугаарлах, нөгөө бол шагийн шатахуунаар “цэнэглэх” хоёр л сонголттой нүүр тулав.   Нэн ялангуяа хөдөө орон нутгийн иргэдэд шатахууны хомсдол хүндээр тусч байна. Өвс тэжээлээ татахаас эхлээд бараа бүтээгдэхүүний үнэ өсч, зудад нэрвэгдсэн иргэдийн хувьд нэмэр дээр нэрмээс болж буй тодорхой.

Шатахууны хомсдол хэзээ арилж, нийлүүлэлт нь хэдийд хэвийн болохыг хэлж чадах сайд алга. Эдийн засгийн хөгжлийн сайд Ч.Хүрэлбаатар энэ асуудлаа Ж.Ганбаатараас асуу гээд эвтэйхэн “мурьчих” жишээний.  Атал уг асуудлыг шийдвэрлэх үүрэгтэй Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн сайд Ж.Ганбаатар нь “тэвч, итгэ, хүлээ” гэх ганц үгтэй ам тагласаар сар болов. Иргэд хэр удаа тэвчихийг ёстой бурхан ч таашгүй, Ж.Ганбаатар бүр мэдэхгүй сууна.

Ямбыг нь эдлэж буй хувьд энэ бүхний ялыг Ж.Ганбаатар үүрэх ёстой албан тушаалтан мөн үү мөн. Гэтэл тэрбээр  “Зарим иргэд автомашиныхаа  банкны талаас илүү шатахуунтай хэрнээ ШТС дээр дугаарлаж байна. Банкныхаа талаас илүү хувьд бензин, шатахуунтай хүмүүс битгий ШТС дээр дээр оочерлоод бай, бусаддаа боломж олго.  Бүх хүн банкаа дүүргэнэ гэвэл ачаалал ямар болох вэ гэдгийг ойлго” гэж бүх бурууг иргэд рүү тохохоос өөрийг хийсэнгүй.

Түүний өмнөөс шатахууны нийлүүлэлтийг хэвийн болгох хэлэлцээрийг муу нэртэй, луу данстай импортлогчид л хийж байна.

УИХ-аас өнгөрсөн онд Гол нэр төрлийн зарим бараа, бүтээгдэхүүний үнийн өсөлт, хомстлоос сэргийлэх, сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай хуулийг хэлэлцэн баталсан. Үүний дунд АИ-92-ийг багтаасан нь өнөөдрийн хомсдол үүсэх шалтгаан болсныг салбарын мэргэжилтнүүд хэлж байна.

Монгол шатахуун үйлдвэрлэгч орон биш. Хэрэглээнийхээ 90 хувийг ОХУ-аас авдаг. Гэтэл импортоор орж ирдэг стратегийн гол нэрийн бүтээгдэхүүний үнийг хүчээр барих нь хомсдол үүсгэх нэг шалтгаан болж буй юм. Өөрөөр хэлбэл, өнөөдрийн хомсдлоос гарах хамгийн зөв бөгөөд ганц гарц бол чөлөөт зах зээлийн дүрмээрээ тоглох. Үнийг чөлөөлөхгүйгээр цаашдаа ч шатахууны хомсдол нүүрлэнэ, шагийн шатахуун тэнгэрт хадна.

Монгол, Оросын Засгийн газрын комиссын Оросын хэсгийн дарга А.А.Козлов  “Монгол Улс шатахууны хоригт ороогүй. Шатахууныг хэвийн нийлүүлнэ. Танайх харин тээврийн асуудлаа шийдвэрлэх гэж хугацаа орсон” болохыг албан ёсоор мэдэгдсэн байдаг. Эндээс харвал шатахууны тээвэрлэлт, нийлүүлэлт дээрээ салбарын яам нь анхаарч, ажиллаж чадаагүй нь илэрхий байна. Ядаж дотроо, танхимдаа Зам тээврийн яам болон УБТЗ-ийнхантайгаа уулзаж, шатахуун тээвэрлэлтийн гацааг арилгах нь түүний нэг үүрэг.  Эцэстээ “ичсэн хүн хүн ална” гэгчээр нефть импортлогчдын агуулах савыг яамныхаа ажилтнуудаар шалгуулахаар болсон гэх мэдээлэл байна. Хувийн өмч руу хууль бусаар халдаж болохгүйг төдийгөөс өдий хүртэл чихэр зарж ирсэн бизнесменийхээ хувьд Ж.Ганбаатар сайн мэдэх ёстой.

Импортлогчдоо энэ мэт дарамтлавал илүү хэцүүдэж мэднэ шүү, Ж.Ганбаатар сайд аа! Ингэж байхаар үнийг чөлөөлөх хэрэгтэй. Хэн хүссэн нь шатахуун импортлох эрхийг нь өгчих хэрэгтэй.

Б.БАТ