"Эрмитажийн музейгээс Хүннүгийн дурсгалуудаа буцаан авна"

Соёлын сайд Ч.Номин Эрмитажийн музейд хадгалагдаж буй Хүннү гүрний үед холбогдох дурсгалуудаа буцаан авах хүсэлтэй байгаагаа илэрхийллээ. ОХУ-ын Санкт-Петербург хотноо "Ноён уул 100 жилийн туршид" эрдэм шинжилгээний хурлыг зохион байгуулж, тэрбээр хурлыг нээж үг хэлсэн байна.

Соёлын сайд Ч.Номин "Монгол нутагт 100 жилийн тэртээд Зөвлөлт Холбоот Улсын эрдэмтэн судлаачид Сэлэнгэ аймгийн нутагт орших Ноён ууланд ХХ зууны анхны археологийн малтлага судалгааг хийж байсан билээ. Тухайн үеийн шинэ Монгол Улсын шинжлэх ухааны ууган байгууллага болох Судар бичгийн хүрээлэнтэй албан ёсоор гэрээ бичиг байгуулан, малтлага судалгааны ажлыг хийж гүйцэтгэсэн. Энэ удаагийн "Ноён уул 100 жилийн туршид" эрдэм шинжилгээний хурлаар Монгол дахь ХХ зууны анхны археологийн судалгаа, анхны төрт улс Хүннүгийн хаад язгууртны онгоныг судалсан үр дүнгээ хэлэлцэж байгаа гэж ойлгож байна.

Малтлага судалгааны үр дүнд асар баялаг түүхийн олдвор илэрч, олдсон ч тухайн цаг үед сэргээн засварлах, нэртэй эрдэмтэн судлаачид шинжлэх зорилгоор түр хугацаагаар судлахаар гэрээ байгуулан энд авч ирснийг бид сайн мэдэж байгаа.

Тухайн үед Монголын төрөөс өөрийн эрх зүйн хүрээнд буцаж ирэх нөхцөлтэйгөөр гэрээ байгуулан эдгээр дурсгалыг өгч явуулсан. Мэдээж энэ дурсгалыг сэргээн засварлах ажлыг ОХУ-ын эрдэмтэн судлаачид маш сайн хийсэн. Харин өнөөдөр бид Монгол Улсад орчин үеийн шаардлага хангасан музейтэй болж, Монголын ард түмэн өөрийн гайхамшигт түүх дурсгалаа эзэмшиж, дэлхий дахинаа сурталчилж, дахин судлах зорилгоор эдгээр түүхэн дурсгалаас анх авч ирсэн гэрээ ёсоор буцаан авах хүсэлтэй байгаагаар илэрхийлж байна" гэжээ.

Тэрхүү археологийн олдвор нь Хүннү гүрний үед холбогдох дурсгалууд болохыг олж тогтоосон бөгөөд тухайн үеийн Монгол Улсын Шинжлэх ухааны ууган байгууллага болох Судар бичгийн хүрээлэнтэй албан ёсоор гэрээ байгуулж байсан түүхтэй. Өгөө эдгээр үнэт олдворууд нь ОХУ-ын Санкт-Петербург хотын Эрмитажийн музейд хадгалагддаг билээ.

ОХУ-ын эрдэмтэн П.К.Козловын экспедицийн малтлагын явцад Ноён уулын язгууртны VI булшнаас хамгийн баялаг олдвор илрүүлсний дотор 14551 ширхэг хивсний хатгамал наалтын тасархай байжээ. С.А.Кондратьев ширдгийг анх олсон тухай өдрийн тэмдэглэлдээ “Хивс гайхалтай хадгалагдсан байна. Энд тэндгүй нугаларсан … зөвхөн нэг л хэсэгт урагдсан буюу авсны урд ивээсэнд дарагдсанаар урагджээ… авсны ивээснүүд маш их холилдсон байдалтай илрэв. Тонуулчид авсыг нааш цааш нь хөдөлгөсөн бололтой” гэж бичжээ. Мөн нарийн шаглаас бүхий 13904 ширхэг торгон даавууны тасархайг авсны таган дээрээс тус тус олсон талаар эрдэмтэн судлаачид онцолж байгаа юм.

Мөн ОХУ-ын Санкт-Петербург хотноо Олон улсын соёлын есдүгээр форумыг "Соёлоор нэгдье" уриан дор зохион байгуулсан байна. Энэ үеэр ЮНЕСКО-гийн "Дэлхийн соёлын болон байгалийн өвийг хамгаалах" конвенцод үндэслэн Монгол Улсын Соёлын яамнаас уриалга гаргажээ. Соёлын сайд Ч.Номин энэ үеэр,

Хүн төрөлхтний өмнө дэлхийн соёлын биет болон биет бус өвийг хадгалан хамгаалж, өвлүүлэн үлдээх, харилцан ойлголцлыг нэмэгдүүлэх
Соёлын үнэт зүйлийг хууль бусаар хилээр гаргах, оруулах, түүнчлэн өмчлөх эрхийг шилжүүлэхийг хориглох, урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээний тухай ЮНЕСКО-гийн конвенцийн дагуу хамтран ажиллахыг дэлхийн 40 гаруй улсын соёлын сайд нарт уриаллаа.

36 сэтгэгдэл

Хариулахаа болих

Нэргүй 2023-11-23 66.181.188.13

Авч чадвал их сайндаа, чамайг сайд шиг сайд байсаан гэж гэж яарих болно шүү !

Хариулах

Зөнч 2023-11-23 103.57.93.253

Сайд аа дэмжиж байна,хэдэн золбин орос тролл,босоо хэвтээ хөхдөгүүд,мояагууд хуцаж л байг

Бид тусгаар улс. 2023-11-23 66.181.185.150

маш зөв шүү. манай Мэгжид Жанрайсиг бурханы ориг зэс хувилбарыг хүртэл Оросууд авч явсан байдаг. Сүхбаатар кинон дээр гардаг даа.

Нэргүй 2023-11-23 202.21.108.49

Энэ Соёлын Саадын эцэг Чинбат Ноён уул, Гацууртын аманд алтны уурхай нээж алт ухахдаа Хүннүгийн булш ухаж 40тонны 4 контейнер дүүрэн давтагдашгүй хосгүй үнэт эрдэнэсийн алт, мөнгө эд өлгийн зүйлсийг хувьдаа аваад явчихсан хүн шүү дээ. Шунахай сувдагаараа аймаар гэр бүл дээ. Эцэг Чинбат Эрмитажаас олдворуудаа нэх, аав нь үнэ хүргээд зарчихаа мэдье гэж байгаа шд, үүнийг тааварлхад үзмэрч бх албагүй.

Нэргүй 2023-11-23 139.5.218.224

Чи харсан юм бол Эрүүгийн цагдаад албан ёсоор мэдэгдээд гэрчээр байцаагдаж нотлоод өг л дөө!! Энд хий дэмий цуурч байснаас!?

Нэргүй 2023-11-23 122.201.23.83

Согтуу ах нар чинь өгөх байлгүй.

Нэргүй 2023-11-23 213.87.149.99

)))) Халуун охид таныг хүлээж байна – – – – – https://ok.me/wqPA1

Зочин 2023-11-23 103.212.118.109

Хууль дүрэм, гэрээг чинь зэрлэг бүдүүлэг оросууд мэдэхгүй шүү дээ. Бүдүүлэг Оросууд өгөхгүй, тэр ч байтугай хариу ч өгөхгүй л өнгөрөх вий…

Эрх чөлөө 2023-11-23 59.153.113.60

Хол очиж гуцацгаа орос троллуудаа. Эзэн нь юмаа мэддэг юм. Хадгалах нөхцөлөө бүрдүүлчихсэн учраас түр өгсөн юмаа буцаагаад авъя гээд байгаа юм бишүү. Оросын түүхэнд падлий ч хамаагүй юмсыг Орос хадгалаад яах вэ дээ. Буцааж авчрах цаг нь болсон. Монголын музейн сан ч баяжиж, жуулчдад үзүүлэх харуулах юм арвин болно биз. Оросын тролл болсон хэдэн эргүү дагзнууд ингээд юм юманд хошуу дүрж, балиар хар суртал ухуулгаа хийхийг харахаар зэвүү дургүй зэрэг хүрэх юм

ЗОЧИН 2023-11-23 139.5.218.136

СОЛИОРОЛОО ЗОГСОО. ДААХГҮЙ НОХОЙ БУЛУУ ХУРААНА ГЭЖ. ЧИ ТЭДГЭЭРИЙГ АВЧ ИРЭЭД ХААНАА ХИЙХ ЮМ БЭ??? ТЭНДЭЭ МОНГОЛЫНХ ГЭСЭН ТОДОРХОЙЛОЛТТОЙГООР ХАДГАЛАГДАЖ БАЙГАА. ЧИ ХЭНД ҮНЭЛЭГДЭХ ГЭЖ СОЛИОРДОГ БАЙНААА.

Хотын иргэн 2023-11-23 202.131.249.106

Нэрээ соль Дүлзэн минь

Зочин 2023-11-23 192.82.92.42

Гэнэт санаж гэнээ. Хадгалж ирсэнд нь талархавал таарна. Буцааж егех гэхэд авах хун байхгуй болсон биз. Бид нэг ийм шуудээ!!!

Нэргүй 2023-11-23 66.181.189.243

Ха ха цайрсан алөн новшнууд аягүй бол гэртээ л магадгүй новшнууд ш дээ

Эгэл 2023-11-23 103.57.93.253

Соёлын сайд маш зөв,бид ингэж асуудлаа ил тодоор тавьж байх ёстой.Монгол улс гэрээ хийж судалгаа хийлгэсэн бол одоо буцааж авах ёстой.зарим орос троллууд хуцаж л байг тэднийг золбин нохойн дайтай ч харах хэрээггүй

Tumur 2023-11-23 103.57.93.139

Шаардлаа гэх шиг,мангар хүүхэн тэгээд "Хадгалж"-чадах уу, Оросынх тоотой,бүртгэлтэй бол дэлхий даяар анх "Хулгай"-хийгчид болох англи,европ,америкчууд зөвхөн Монголоос хичнээн их үнэт зүйлс хулгайлсан бол зах зухаас нь гэхэд хэдэн мянган динозаврын яс,өндөг америкруу гарсан байдаг…(тухайн үед Монгол гаальгүй ,орон нутгийн ноёд авилга авагчид ,бүх цаг үеийн "ноёд"-авилга авагчид,ялагуяа гадаадынханд худалдагддаг , Эх Орноо ч өгчдөг гарууд)

Оросоор дүүрэн хулгайч байгаа, Tumur биш Dulzen гэж бич

Бат инженер 2023-11-23 202.9.41.11

Овоо доо Бас үг дуугарчихаж

Нэргүй 2023-11-23 193.57.67.241

Сайн байна, манай Монгол Улс бол агуу түүхтэй, тусгаар улс юм.

Нэргүй 2023-11-23 66.181.187.187

уул нь тэндээ байвал маш олон хүн очиж үзээд сонирхох боломж хэдэн мянга дахин их юм байгаамдаа,энэ номин өөрөө эрмитаж орж үзсэн болов уу??? тэнд хүннүгийн булшнаас гадна арабын муминууд хүртэл байдаг , ёвропын сэргэн мандалтын үеийн оргинал зургууд гээд ,леонардо да винчийн мадоннагийн зургууд гээд,тэнд оргинал бус хуулбар зураг нэгч байдаггүй тийм дэлхийд нэртэй музей юм шүү дээ уул нь???энд авч ирлээ гэхэд дэлхийн хэдэн хүн ирж үзэх үү???тэгээд ч монголын нутгаас олдсон гээд үүх түүх нь бна

Нэргүй 2023-11-23 202.131.225.197

Долоох гээд донгиотоод яахав дээ. Зусарч н**ш вэ.

зусардаад байгаа гэж ойлгосон бол чиний тархины чинь хэмжээ,монголын үзмэрүүд намайг үзэж байхад бүхэл бүтэн тусгай өрөөнд хатсан ааруулнаас авхуулаад экс архи хүртэл байсан,гэрийн макет хийхдээ хоёр баганыг нь шалнаас нь хөндий ,тоононоос нь өлгөгдсөн байдалтай байрлуулсан байсныг нь музейн ажилтнуудад нь хэлж явлаа,засагдсан эсэхийг мэдэхгүй,энэ үзмэрийг энд авлаа гээд эрмитажийг үзэх хүний тоо хасагдахгүй,харин монголын хүннүгийн үзмэрийг үзэх хүний тоо л буурна гэсэн үг шдээ

Нэргүй 2023-11-23 66.181.186.186

Одоо Эримтажийг гадныхан меддее vзэхгvй ш дээ. Хятадууд Иранууд vзэх vv, Монголын тvvхийн эдзvйлсийг Чингисийнхээ музейд сайн бvртгэж аваад залахад болохгvй нь юу байхав. Угаасаа аялал жуулчлалаа хегжvvлэе гээд байгаа биз дээ

Нэргүй 2023-11-23 66.181.161.58

Оросод очих хүний тоо буурах эсэхдээ асуудал нь биш..Монгол өөрийн юмаа энэ гээд үзүүлэхэд л хэргийн учир байна.Тэгээд ч манайд ирэх жуулчний тоо музейн үзмэрээс хамааралгүй гэж хэн батлаад байна?Д.Алимаа

Нэргүй 2023-11-23 202.9.46.221

Дээрэмчдээс юмаа буцааж авах нь зөв. Эзэн нь юмаа мэдэж эрэг нь усаа хашна. Тэндээ байвал олон хүн үзнэ гэчихжээ. Битгий малан дурак юм ярь. Дэлхийд ад үзэгдсэн түрэмгийлэгч улс руу ойрын 20 жилдээ жуулчид очихгүй.

Z 2023-11-23 202.126.90.46

Танай гэрт байгаа үнэт эдлэл бурханыг чинь би аваад хадгалж байя чи одоогоор жоохон тэнэг ядуу хэцүү байгаа юм чинь сайн ах нь хахах

Нэргүй 2023-11-23 66.181.177.250

эзэн нь юмаа мэддэг юм гөлөг минь

Нэргүй 2023-11-23 66.181.179.36

Судар бичгийн хүрээлэнгийн эрхлэгч Цэвээн Жамсрано Оросын археологч П.Козловтой гэрээ байгуулахдаа эдгээр олдворуудыг дараа буцааж авна гэсэн заалт оруулсан гэдэг!! 1924 онд П.Козловын малтлагаар гарсан үнэт олдворуудыг муудуулахгүй зөв хадгалах байр сав, нөхцөл боломж манайд байгаагүй учраас Орос руу хадгалуулахаар өгч явуулсан байдаг. Өөрөөр хэлбэл, түр хадгалуулсан гэсэн үг!!

Zochin 2023-11-23 212.174.130.51

Овоо ш дээ энэ хүүхнийг херо Баатар хошин шогийн Алтаншагай/ЕС н найз/ нарын алиа салбхдай нарыг л ивээн тэтгэхээс өөр хийх юмгүй гэж бодсиййн

Нэргүй 2023-11-23 66.181.183.49

Өөрийгөө "эртний хүн" гээд кунсткамкрт тавьчаач, аягүй олон хүн үзнэ дээ !

Музей тоногч 2023-11-23 202.21.107.97

одоо Лгбтдоржууд алгаа үрээд жуумалзаад, шүлс нь гоожоод хүлээгээд сууж бгаа даа. Ирсэн дор нь шуучихаж болохгүйгээ бас мэднээ. Эхлээд Хятадад дууриамалуудыг нь яг цав хийлгэчээд яг сонгуулийн дүйвээнээр л гусна. Монгол Банкны Золжаргал, Чулуунбат, Музейн ахирал Чүлуунхүү, галлерей тоносон Лгбтдорж, Дорлигжав гд мангар олон музей тоногчид алалцана даа.