"Яармаг хотын 2 дахь төв болж, метро байгуулна"

"Яармаг хотын 2 дахь төв болж, метро байгуулна"

"Яармаг хотын 2 дахь төв болж, метро байгуулна"

Улаанбаатар хотын авто замын түгжрэлийг бууруулах нэгдсэн төсөл хэрэгжүүлэх нэгжийн захирал Ч.Батзоригтой ярилцлаа. Тэрбээр эрх зүйч мэргэжилтэй бөгөөд сүүлийн 10-аад жил олон улсын төслийн зохицуулагчаар ажиллаж байгаа аж. Түүнтэй Түгжрэлийг бууруулах тухай хууль болон цаашид хэрэгжүүлэх томоохон мега төслүүдийн талаар дэлгэрэнгүй ярилцахыг зорьсон юм.


-Иргэдийн зүгээс “Сайд, дарга нар хууль дүрэм, бодлого ярьдаг. Бодит амьдралд нийцсэн шийдвэр гаргадаггүй. Ард иргэдийнхээ амьдралыг огт мэдэхгүй байна” гэж шүүмжилдэг. Таны хувьд түгжирч үзсэн үү?

-Өнөөдөр бидний амьдралын хэв маяг, амьдралын чанарт замын түгжрэл шууд нөлөөлж байна. Өөр сайхан газар амьдарч болох ч хүүхдүүдийнхээ сургууль, цэцэрлэгийг тойроод л амьдрах газраа сонгосон.

Би таван хүүхэдтэй. Хотоос зайдуу, цэвэр агаарт амьдарья гэж бодсон ч амьдралын хэв маягаа өөрчлөх хэлбэрээр түгжрэлээ хувьдаа шийдэх шаардлага үүссэн. Иймээс ажил болон  хүүхдүүдийнхээ цэцэрлэг, сургууль руу алхах, зарим үед нийтийн тээврээр зорчих байдлаар сүүлийн таван жил амьдарч байна.

-Иргэд өвлийн хүйтэнд нийтийн тээврээ хүлээгээд автобусны буудал дээр багадаа 30-40 минут зогсч байна. Дарга нар түгжрэлийг судлахдаа ингэж зогсч, явж үздэг болов уу?

-Түгжрэлийг шийдэх эхний гарц бол нийтийн тээврийн парк шинэчлэл. Хоёрт, олон төрлийн нийтийн тээврийг нэвтрүүлэх явдал юм. Жишээлбэл, 2020-2022 онд хамгийн их эсэргүүцэлтэй нүүр тулсан дүүжин тээврийг нэвтрүүлэхээр Засгийн газар, УИХ, НИТХ-д танилцуулан хэлэлцүүлж, ирэх онд дүүжин тээврийн нэг шугамыг ашиглалтад оруулахаар болсон. Нийтийн тээврийн хүндрэл асуудлаар ноднин өвлөөс хойш газар дээр нь хэд хэдэн удаа хамтарч ажилласан.

Дарга, сайд нартай хамт явсан гэхээс илүү манай багийнхан зорчилтын судалгааг хийсэн. Би өөрөө Яармаг, Чингэлтэй, Баянзүрх дүүрэг, Шархад чиглэлд газар дээр нь ажиллаж судалгаа хийлцсэн.

Манай стандартаар нийтийн тээврийн үйлчилгээнд 12 хүртэл жилийн насжилттай автобус явахыг зөвшөөрдөг. Судалгаа хийхэд гэрээгээр үйлчилгээ үзүүлдэг 17 компанийн үйлчилгээнд гарч буй автобусны дийлэнх хувь нь 13 жилийн насжилттай болсон нь тогтоогдсон. Эдгээр автобуснууд өвөлдөө халдаггүй, зундаа тоос тортог ихтэй байдаг. Дээрээс нь зорчигчдод маш хямд тарифаар үйлчилдэг. Энэ системийг өөрчилье гэдэг саналыг тавьж, зураг авалт хийсэн. Зарим хүмүүс намайг попорч байна гэж шүүмжилдэг. Гэсэн ч энэ бодлогыг нийслэл болон улсын төсөв батлах үе шатанд чухалчлан тавьж,  Засгийн газрын эрх бүхий шийдвэр гаргагч нарт нөлөөлж чадсан. Өнөөдөр шийдвэр гаргагчид нийтийн тээврийн салбарт бүрэн шинэчлэл хийхээр ажиллаж байна. Харамсалтай нь дунд шатанд гажуудал гарч, ногоон автобусны хэрэг гарлаа.  Дахин тендер зарлаж, шинэ автобус худалдаж авахаас өөр арга байхгүй. Ирэх сард насжилт хэтэрсэн 650 автобус үйлчилгээнээс хасагдах эрсдэл үүсээд байна.

-Улаанбаатар хотын замын хөдөлгөөний түгжрэлийг бууруулах, гэр хорооллыг орон сууцжуулах тухай хуулийн төслийг боловсруулах явцад иргэдийн шүүмжлэл, эсэргүүцэлтэй нүүр тулсан. Таны хувьд хэзээнээс түгжрэлийн төслийг хариуцаж, судалж эхэлсэн бэ?

Түгжрэлийн тухай хуулийг 2021 оноос анх нийгмийн хэрэгцээгээр судалж эхэлсэн. Ингээд 2022 онд таван төрлийн судалгааг хийсэн. Энэ судалгаагаар одоогийн байдал болон ирээдүйд үүсэх нөхцөл байдлыг олон улсын байгууллагын судалгааны аргачлалд үндэслэж хийснээрээ онцлог.

Хууль тогтоомжийн тухай хуульд заасны дагуу тандан судалгаа, математик загварчлал, үр ашгийн тооцоог холбогдох хөндлөнгийн байгууллагуудаар хийлгэсэн. Бас хүмүүсийн шүүмжлэлтэй ханддаг хэлэлцүүлгийг гурван шатанд хийсэн.

Энэ судалгаа ер нь хэр оновчтой байгаа оносон бэ, нийгмийн хэрэгцээ нь юу байв гэдэг талаас судалсан. Хуулийн төслийг хэд хэдэн удаа Засгийн газарт танилцуулахаар төлөвлөөд байтал  хотын шинэ удирдлага шуурхай ажиллаж, анхаарал хандуулж үе шаттайгаар танилцуулаад ажиллаж байна. Хэрвээ бид өнөөдөр л энэ ажлыг хийхгүй бол цаашдаа хийж чадахгүй нөхцөл байдал үүснэ. Өөрөөр хэлбэл, нүхэнд унасан хойноо биш нүхэнд унаж явахдаа аль нэг талаас зуурах ёстой.

"ӨНГӨРСӨН ХУГАЦААНД ЯМАР Ч ТӨЛӨВЛӨЛТГҮЙ, ТӨЛӨВЛӨГӨӨНД ТУСГААГҮЙ АВТО ЗАМ ОЛНЫГ БАРЬСАН" 

-Өөрөөр хэлбэл иргэд эсэргүүцээд ч нэмэргүй гэсэн үг үү?

-Сэхээнд байгаа өвчтөний оношийг тогтоосон. Одоо эмчилгээндээ яаралтай орох шаардлагатай байна. Эмчилгээ нь буруу, зөв гэж маргалдаад байвал өвчин нь улам даамжирна. Би түгжрэлийн асуудлыг хариуцаад хоёр жил болж байна. Энэ хугацаанд хэд хэдэн томоохон ололттой зүйлийг Засгийн газар, НЗДТГ хийлээ. Өмнө нь замын сүлжээг өргөтгөх ажилд асар их хөрөнгө мөнгө хаяж байсан юм билээ. Зөвхөн 2016-2021 оны хооронд 300 орчим километр зам тавьж, зургаан субъектэд 385 тэрбум төгрөг зарцуулсан.

Өөрөөр хэлбэл, ямар ч төлөвлөлтгүй нийслэлийн авто замын мастер төлөвлөгөөний төсөлд тусгаагүй, түгжрэл нөлөөлөлгүй замыг барьж байгуулсан гэсэн үг.

Гэтэл 2022 оноос хойш гурван жилийн хугацаанд 19.27 км авто зам,  963.7 у/м  гүүрэн байгууламж зэрэг нийт 14 төсөл, арга хэжмээг хэрэгжүүлж байна. Өнгөрсөн хугацаанд зарцуулсан мөнгөн зардлаа энэ ажилд зарцуулсан бол замын түгжрэлийг бууруулахаар хэвтээ чиглэлд хоёр, босоо чиглэлд нэг замын сүлжээ бий болгох байв. Зургаан субъект дор бүрнээ замын ажил хийдэг байсныг нэг цэгт төвлөрүүлж чадсан. Жишээлбэл, УИХ-ын гишүүн, НИТХ-ын төлөөлөгч, Зам тээврийн хөгжлийн яам гэх мэт. Зам тээвэр, хөгжлийн яамнаас гэхэд нэг дүүргийн замыг 2021 онд 22 тэрбум төгрөгөөр барьж байсан цаг саяхан. Хоёрт, боловсролын яам, нийслэл дээр өөр өөр замын төсөв тавьдаг байсныг зогсоосон.

 -Түгжрэлийг шийдэх эхний гарц бол нийтийн тээврийн парк шинэчлэл гэсэн. Хуульд нийтийн тээврийн сан байгуулах тухай тусгасан. Энэ санг хэн хянах вэ. Нөгөө л мөнгө идэх арга хэрэгсэл болох юм биш үү?

-Хуулийн зохицуулалтаар Нийтийн тээврийн санг ямар эх үүсвэрээр байгуулах вэ гэдгийг оруулсан. Төлбөртэй бүсчлэл, бусад буцалтгүй тусламж зэрэг хуулиар хориглоогүй эх үүсвэр энэ сан руу орох ёстой. Сангийн зохицуулалтыг нийслэлийн өөрөө удирдах байгууллага НИТХ зохион байгуулах ёстой. Энэ санг авто замын сантай адил байдлаар хийнэ. Авто замын сан тодорхой эх үүсвэрүүдээс бүрдэж, жилдээ 68 орчим тэрбум төгрөгийг Улаанбаатар хотын 1250 км замын арчилгаанд зарцуулдаг.

Үүнтэй адил энэ сан маань нийтийн тээврийн парк шинэчлэл, авто бааз, хүний нөөцийн чадвар бэхжүүлэх, төлбөрийн системээ өөрчлөх асуудлаа шийдэх ёстой.

Ийм зүй тогтлоор явахгүй бол өнөөдөр 100 хувь нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр явж байгаа автобус компаниуд жилдээ 200 тэрбум төгрөгийн татаас авдаг. Билет борлуулалт нь 30 тэрбум төгрөг ч хүрэхгүй салбарыг шинэчлэх цаг болсон. Гол зохицуулалт нь сангаар дамжиж явах ёстой юм.

"МОНГОЛЫН НИЙТИЙН ТЭЭВЭР ДООД ТҮВШИНД ХҮРСЭН"

-Нийтийн тээврийн салбар нь монополь болчихсон юм биш үү. Шинэ автобус оруулж ирж шинэчлэхээс гадна хувийн хэвшлийн компаниудад боломж олгох боломжтой юу?

-Бодлогын хүрээний ажлыг шийдвэр гаргагчид хийнэ. Бид бодлого гаргахын тулд судалгаа, үндсэн мэдээллүүдээр хангаж байгаа. Ер нь нийтийн тээврийн салбарын шинэчлэлийг хийх ёстой гэдэг нь гурван үндсэн чиглэлийг хэлж буй. Зөвхөн парк шинэчлэл биш. Төлбөрийн систем буюу хувийн хэвшил нь 80, улсын 20 хувь болсон монополь салбар. Өөрөөр хэлбэл автобусны төлбөрийн системийг өөрчилж, үнэ тарифыг шинэчлэх ёстой.

Хүний нөөцийн чадамж, хөгжлийн асуудал уналтад орсон гэдэг нь судалгаагаар харагдаж байгаа. Энэ гурван төрлийн ажлыг хийж байж, нийтийн тээвэрт шинэчлэлийг хийнэ.

Нийтийн тээврийн салбар нийгмийн салбар учраас ашиг олдоггүй гэж ярьдаг. Монголынх бүр доод түвшинд хүрсэн. Өнгөрсөн 2017 он буюу смарт карт хэрэгжүүлэхээс өмнө эдийн засгийн харилцаанд орж, зардлаа тодорхой хэмжээнд нөхдөг байсан. Одоо 100 хувь халамжийн салбар болсон байна. Энэ бүхнийг өөрчлөх нь зүйтэй.

-Дүүжин тээвэр ирэх оноос ашиглалтад оруулна гэлээ. Францын талаас санхүүжилтыг нь бүрэн шийдсэн гэж ойлгож болох уу?

-Шийдэгдсэн. Өөрөөр хэлбэл, 2020 онд хийсэн зээлийн хэлэлцээр 2023 оны есдүгээр сард дууссан. Энэ төслийг 2027 оны есдүгээр сар хүртэл сунгасан. Энэ бол Франц, Монголын Засгийн газрын хоорондын нэн хөнгөлөлттэй зээл буюу бүтэн жилийн хугацаанд 0.007 хувийн хүүтэй бараг хүүгүй шахуу зээл байгаа. Дүүжин тээврийг хоёр чиглэлд барихаар төлөвлөсөн. Эхний ээлжинд Яармагийн Наадамчдын талбайгаас Энхтайваны өргөн чөлөөг холбох 4.2 км ажил. Нэг цагт 2600 хүнийг тээвэрлэх хүчин чадалтай бөгөөд нэг ээлжинд 50 автобус зэрэг явж байгаатай адил гэсэн тооцооллыг хийсэн.

2010 оноос Европ, Латин америкийн оронд нягтаршил ихтэй хотуудад дүүжин тээврийг ашиглаж эхэлсэн. Монголд энэ тээврийг нэвтрүүлэхээр 2020 онд гэрээ хийж, эхний шугамыг 2024 онд хүлээлгэж өгнө.

Хоёр дахь шугамыг хуучин Баянхошуу, Ханын материал Гэмтлийн эмнэлэг гэсэн 4.9 км урттай, гурван буудалтай байсан шугамыг бусад төслүүдтэйгээ уялдуулах маягаар өөрчлөхөөр хотын удирдлагууд ярилцаж байна. Энэ төслийн ТЭЗҮ-г дахин боловсруулж, 2024-2025 онд хоёр дахь шугамыг ашиглалтад оруулахаар төлөвлөсөн. Санхүүжилтийн хувьд нийт 60.5 сая еврогийн санхүүжилттэй. Эхний шугам 25.5 сая евро, үлдсэн 35.4 сая еврогийн хувьд ямар шугам байхыг тооцоолж байна. Өнгөрсөн 2020 онд 20 хувийн урьдчилгаа олгосон байсан 6 орчим сая ам.доллар байгаа. Үүнийг хоёрдугаар шугам руу шилжээд явна.

-Иргэдийн хувьд итгэл үнэмшил бага байна. Дэлхийн улс орнуудад дүүжин тээврийг аялал жуулчлалд ашигладаг. Цаг уурын эрс тэс уур амьсгалтай Монгол Улсад тохирох нийтийн тээвэр мөн үү?

-Ер нь бол манайд энэ тээврийн хэрэгсэл цоо шинэ зүйл. Тэр битгий хэл Төв Азидаа сүүлийн долоон жилд нэвтрүүлж буй цоо шинэ тээвэр. Анх 1960-аад онд Альпийн өндөр уулс Швейцарь, Швед, Австрийн улсууд аялал жуулчлалын чиглэлээр дүүжин тээврийг анх тавьж байсан нь үнэн. Үүнээс хойш улам бүр төгөлдөржиж, технологийн хувьд сайжирсан.

Хамгийн сүүлд Улаанбаатар хоттой ижил төстэй цаг агаартай ОХУ-ын Нижний Новгород хотын Волга мөрөн дээгүүр тавьсан дөрвөн км шугам байгаа. Энэ бол өвөлдөө хамгийн хүйтэндээ -42 хэм хүрдэг газар. Зуны улирал нь бас хуурай хот. Бид тэнд очиж үзсэн.

Мөн Францын өндөр Альпийн нуруу өвөлдөө ширүүн хүйтэн цаг ууртай байдаг. Тиймээс манай цаг уурын нөхцөлд бүрэн тохирохоор дүүжин тээврийг хийж байгаа. Эрсдэлгүй юм гэж байхгүй. Хүмүүсийн болгоомжлол байхыг үгүйсгэхгүй. Миний хувьд техникийн шийдэл, технологид бүрэн найдаж байгаа. Олон улсад хэрэгжиж байгаа төсөл. Улаанбаатар хотын Туул гол, төмөр зам дээгүүр дамнасан маршрут тохиромжтой гэдэгт 99 хувь эргэлзэхгүй байгаа.

"ЭНХТАЙВАНЫ ӨРГӨН ЧӨЛӨӨНИЙ ДАГУУ МЕТРО БАРИХААР ТӨЛӨВЛӨЖ БАЙНА"

-Метро барих талаар олон жил ярьж байна. Өмнө нь хэд хэдэн ТЭЗҮ хийсэн ч цаасан дээр үлдсэн. Энэ удаа ямар ТЭЗҮ-ээр метро барихаар болсон бэ?

-Метро барих асуудлыг 2007 оноос эхлэн ярьж, судалсан байдаг. Нийслэл Улаанбаатар хотод нийтийн тээврийн үйлчилгээг сайжруулах, их багтаамж бүхий нийтийн тээврийн хэрэгсэл нэвтрүүлэх зорилгоор 2011, 2013, 2022 онуудад техник эдийн засгийн үндэслэлийг хийж, гүйцэтгэсэн. Хамгийн сүүлд 2022 онд БНХАУ метроны ТЭЗҮ-г боловсруулж,  хамтран ажиллахаар ажлаа эхлээд байна. Хөндлөн тэнхлэгийн дагуу Техник эдийн засгийн үндэслэлийг хийж, гүйцэтгэсэн. Улаанбаатар хотын ерөнхий төлөвлөлт нь хэвтээ тэнхлэгийн дагуу нягтрал өндөртэй, тэлэлттэй. Энэ чиглэлд сүүлийн жилүүдэд бүтээн байгуулалтууд ихээр явагдах болсон.

Иймд хотын хамгийн ачаалалттай бүс болох Энхтайваны өргөн чөлөөний дагуух түгжрэлийг шийдвэрлэхэд ихээхэн ач холбогдолтой. Энэ чиглэлд метроны буудалтай давхардаж буй автобусны буудлуудлыг байхгүй болгож, тодорхой цагт их метро явна гэсэн үг. Мөн газар доорх хот бий болно.

Эрс тэс буюу хэт хүйтэн эсвэл халуун уур амьсгалтай хотуудад газар доорх хотууд нь онцгой үүрэг гүйцэтгэдэг. Үүнийг газар доорх метроны системийг түшиглэж хөгжүүлэх боломжтой. Энхтайваны өргөн чөлөө дагуу олон тооны худалдаа үйлчилгээний байгууллага байрладаг.  Эдгээр нь түгжрэлд ихээхэн хэмжээгээр нөлөөлдөг. Тиймээс олон улсын жишгээр метроны шугам сүлжээг түшиглэн төр хувийн хэвшлийн түншлэлийн хүрээнд зарим худалдаа үйлчилгээг газар доор оруулж улмаар цаг агаарын нөхцлөөс үл хамаарах ажлын байр нэмэгдүүлэх боломж бүрдэнэ.

"ИРГЭН ӨДӨРТ 2 УДАА ЗОРЧДОГ ГЭЖ ТООЦВОЛ НЭГ УДААГИЙН ТӨЛБӨР 2000-3000 ТӨГРӨГӨӨР ТОГТООХ БОЛОМЖТОЙ"

-Түгжрэлийн тухай хуульд төлбөртэй бүсчлэл байгуулах тухай тусгасан шүү дээ?

-Олон улсын туршлагыг судалсан судлаачдын санал, дүгнэлт буюу замын хөдөлгөөний түгжрэлтэй бүсийг тогтоосноор иргэд хувийн авто машинаар зорчих дадлаа өөрчилж, нийтийн тээврээр зорчих зорчилт нэмэгдэж, үүний дүнд замын хөдөлгөөний түгжрэл 30 хүртэл хувиар буурдаг байна. Хуулийн төсөлд замын хөдөлгөөний төлбөртэй бүсийг нийслэлийн Засаг даргаас тогтоон, бүсэд нэг удаа нэвтрэх төлбөрийн хэмжээ тэгээс хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээний тав хүртэл хувьтай тэнцэх мөнгөн дүн байна. Энэ хязгаарт багтаан төлбөрийн хэмжээг нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал тогтоохоор заасан.

Судалгаанд дурдсанаар урьдчилсан тооцооллоор нэг хүнд ногдох ДНБ-ээр тооцсон түгжрэлийн төлбөрийг өдрөөр 5800 төгрөгөөр тооцсон байх бөгөөд иргэн өдөрт хоёр удаа зорчдог гэж тооцвол нэг удаагийн төлбөр 2000-3000 төгрөгөөр тогтоох боломжтой.

Энэ төлбөрийг НИТХ-аас судалгаа, тооцоонд үндэслэн тогтооно гэдгийг дахин дурдья. Түүнчлэн замын хөдөлгөөний оргил цагуудад л төлбөртэй бүсийн зохицуулалт үйлчлэхийг хуульд тусгасан. Тухайлбал, Сингапурт 07.30-10.00, 17.30-18.30 хүртэл бүсэд төлбөртэй зорчих цагийг тогтоосон бол, Лондонд Даваа-Баасан гаригийн 07.00-18.00 цагт, Бямба, Ням гариг, банкны амралтын өдрүүдийн 12.00-18.00 цагт мөрдөгдөж, нийтээр амрах баярын өдрүүдэд цагийн хязгаар тооцогддоггүй байна. Харин Стокхолм хотод 06.30-18.30 цагийн хооронд цагийн хязгаарыг мөрддөг байна. Ийнхүү төлбөр тогтоохын өмнө урьдач нөхцөлийг заавал хангасан байхыг хуульд заасан.

Хуулийн төслийн 25 дугаар зүйл (шилжилтийн үеийн зохицуулалт)-д замын хөдөлгөөний төлбөртэй бүсийг тогтоож, төлбөр ногдуулахтай холбоотой зохицуулалтыг нийслэл хотын замын хөдөлгөөний түгжрэлийг бууруулах хүрээнд нийтийн тээвэр, авто зогсоолын хүртээмжийг нэмэгдүүлж, замын хөдөлгөөний төлбөртэй бүсэд нэвтрэх тээврийн хэрэгслийн бүртгэлийн системийг нэвтрүүлснээр дагаж мөрдөхөөр заасан. Үүний хүрээнд төлбөртэй бүсийн угтвар нөхцөл болох нийтийн тээврийг шинэчлэх, их багтаамжийн авто зогсоолыг бий болгох ажлууд хийгдэж байна. Дашрамд дурдахад, автомашины зорчилтыг бууруулахгүйгээр нийтийн тээврийн автобус зорчих боломжгүй байх юм.

Тэгэхээр иргэдийн хувьд зорчилтын бүс хаана тогтоохыг маш сайн анзаарч, саналаа өгөх ёстой. Бүсчлэл тогтоосны дараа зогсоол төлбөртэй, төлбөргүй байх уу гэдэг нь гарч ирнэ. Тэгэхээр төлбөрийн систем нийтийн тээврээ хөгжүүлэх санд орж ирэх юм.

-Мөн автомашины улсын дугаарыг хязгаартай олгох тухай асуудал. Энэ нь  иргэдийн эрхэнд халдаж байгаа юм биш үү?

-Нийслэл Улаанбаатар хотод өнөөдрийн байдлаар 700 мянга гаруй тээврийн хэрэгсэл бүртгэлтэй байна. Энэ тоо жилээс жилд 50-60 мянгаар нэмэгдээд байдаг. Хасалттай автомашины тоо байдаггүй. Манайд олон улсад байдаг тээврийн хэрэгслийн журмын зохицуулалт байхгүй. Тээврийн хэрэгслээ ямар нэгэн байдлаар хасдаггүй.

Энэ хууль гарсны дараа тээврийн хэрэгслийн бүртгэлийг хянах зохицуулалтын журам гарна. Нутгийн өөрөө удирдах байгууллага нь тухайн жилд олгох тээврийн хэрэгслийн улсын дугаарын хэмжээ хязгаарт зохицуулалт хийнэ.

Жилдээ хэд хасагдаж, хэд нэмэгдэнэ ч гэдэг юм уу. Иймэрхүү зохицуулалтыг хийнэ. Яг шууд тээврийн хэрэгслийн улсын дугаар олгоно олгохгүй гэдэг шийдвэр гаргана гэж ойлгохоос илүү тээврийн хэрэгслийн бүртгэл дээр тухайн орон нутгийн байгууллага нь зохицуулалт хийнэ. Одоо ЗТХЯ-ны харьяа Авто тээврийн үндэсний төвөөс автомашины улсын дугаар шууд олгодог бол тэгэхгүйгээр тухайн зам, замын сүлжээний өргөтгөл шинэчлэл, хасагдаж байгаа машины тоо, бусад байдлаа харгалзан үзэж, хязгаарлалт тавина.

Энэ зохицуулалт зөвхөн Улаанбаатар хотын хувьд яригдаж байгаа. Орон нутгийн иргэд орон нутгаасаа тээврийн хэрэгслийн дугаараа авна.

Зөвхөн хотын харьяалалтай иргэд хотын дугаар авдаг. Орон нутгийн автомашин нийслэл рүү нэвтрэхдээ нэг удаа 1000 төгрөг төлдөг байсан бол өдөр, сараар хураамж дээр өөрчлөлт орно гэсэн үг. Эцэст нь хэлэхэд, энэ хуулийг хоёр долоо хоног ч юм уу, хоёр сарын дотор боловсруулаагүй гэдгийг онцолъё.

ГЭРЭЛ ЗУРГИЙГ Л.ЭНХ-ОРГИЛ

Энэ мэдээнд өгөх таны сэтгэгдэл?
31
ТэнэглэлТэнэглэл
12
ЗөвЗөв
4
ХахаХаха
2
ГайхмаарГайхмаар
0
ХөөрхөнХөөрхөн
0
ХарамсалтайХарамсалтай
0
БурууБуруу
Баярлалаа!

Холбоотой мэдээ

51 сэтгэгдэл

News.mn сайтад сэтгэгдэл оруулахад анхаарах зүйлс

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 203.98.76.69

Гадны ийм туршлага байдаг. Ямарч мөнгө төлөхгүй явж байгаа ахмадууд маань мөнгөө төлөөд явж байгаа залуусын суудлыг загнаж байгаад л эзэгнэнэ. Ер нь автобусны үнэ тариф нэмэгдэх ёстой. Сурагч, оюутнуудад зориулсан зохистой хувилбар олох ёстой.Өндөр төлбөр төлж машинаар явж байснаас сандал суудал нь чөлөөтэй цэвэрхэн нийтийн тээвэрт аяндаа л сууна. оргил ачааллын үед зам дээр зогсоод утсаа ухаж байгаа хүмүүсийг хайр найргүй торгох ёстой.

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 203.98.76.69

Маш зөв. Нэг асуудал байгаа. Одоо бараг автобусаар явж байгаа хүмүүсийн 70 хувь төлбөргүй буюу хөнгөлөлтэй явж байна. Картаа уншуулахыг харж байхад сурагч, оюутан, өндөр настан л гэж сонсогддог. Хүн болгон адилхан төлж явдаг болж байж наад автобусанд чинь суудал гарна. Жишээ нь ахмадуудад тэтгэвэр дээр нь 7 хоногийн автобусны мөнгө нэмээд өгчих. Гарвал тэр мөнгөөрөө явна биз. Ихэндээ энийгээ орлого болгоод барагтай бол бараг гарахгүй.

Avatar

Munkhjargal 2023-11-20 95.90.244.142

Barilguudin Bodlogo buruu ch yum shig

Avatar

Munkhjargal 2023-11-20 95.90.244.142

Amjilt,Zuv,Bayrlalaa

Avatar

Ошб 2023-11-20 66.181.161.240

Амжилт Батзоригоо. Хөдөө хэдэн зуун км зам бариад байдаг хэрнээ хотоо орхиж ирсэн. Өөрчлөх цаг болсон.

Avatar

Иргэн 2023-11-20 202.126.89.129

Ярьдаг л илжиг бн даа. Удахгүй шоронд явна даа. Хятад компанийн гар хөл болсон урвагч, авилгачин шаар

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 202.9.46.172

Энэ хулгайч Сумьяабузар Сүгбаатар 2ын хам болоод удахгүй нарсандаа очих гэж байж бүлт бүлт үсрээд суух юмаа түгжрэлийг далимаар хага баяжиж байгаа лаларуудыг нэг удахгүй ……п***а

Avatar

Би 2023-11-20 202.126.89.129

Ярьдаг л илжиг бн даа. Удахгүй шоронд явна даа. Хятад компанийн гар хөл болсон урвагч, авилгачин шаар.

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 203.23.49.69

Монголчууд бедон сав, шуудайгаа бариад дүүжин кабинд суух юм уу..Тээвэр биш зугаацлын аялалын А гаас Б д хүргэх хэрэгсэл шүү дээ… Цэцээ гүний орой Зайсан хооронд тавьчихвал нэг талдаа хүмүүс суугаад утаанаас ганц өдөр зугтах хэрэгсэл болох байх даа

Avatar

Сонгогчдын төлөөлөл 2023-11-20 202.21.125.22

Канадын Торонто гээд 2 сая гаран хүнтэй манайхтай адил хүйтэн цаг агаартай хот метро байгуулаад газар доогуур дахиад нэг хотын дайны хөгжүүлсэн. Өвөл хэчнээн тухтай байдгийг манай дарга нар үзээ байлгүй дээ.

Avatar

Зочин 2023-11-20 139.5.218.66

Энэ бол ярьдаг л хүн, үүрэг нь ч тэр, гоё сайхан ярьж л байхад болно, энэ болон үүний эздэд ямар нэг шийдвэртэй юм хийх хүсэл байхгүй, тийм болохоор юу ч өөрчлөгдөхгүй

Avatar

z 2023-11-20 203.17.23.177

za shaagaad bgaarai

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 202.72.245.204

х****а, хав гав

Avatar

Irgen 2023-11-20 66.181.161.98

Ard irged eserguutseed bhad yagaad duujin teevriig zaaval hiihgeed bn aa mongold zohimjgui sh te

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 103.212.118.101

с**. Юмаа.. юу сурсан юм болоо .. метро чинь нэг буудлаас нөгөө буудал хоорондоо хурдаа ч авахгүй мал минь. Манай хот жижигдэнэ..

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 139.5.216.139

2012 онд л батүүл мянгуужингаас эхлээд л метро гээд л хуцаад байдаг байса өүтэн арав гаран жил хуцахд одоо сонгууль болохоор нилээн идвэхтэй хуцалдаж эхлэх шив эд нар бүгд адилхан худалч хар бирдүүд нүүрээ ширлэсэн гахайнууд мктро барилаа гэхэд хэд нуга шааж иднэ дээ муу хүүрнүүд чинь

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 202.70.44.46

Энэ нөхөр шиг хуульч нөхдүүд инженерийн асуудлыг шийдсээр 33 жил боллоо доо

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 103.100.225.146

Төриывйн албадуудаар тэрниы үеэл, энэниы хүргэн, тэр гишүүний хуурай дүү гэсэн энэн шиг махан толгойнуд дүүрэн, хувиын компанид бол нэг унхиа муутайхан шиг нярав хиймээр аядах нөхдүүд ийм юмны дарга, тийм дарга гээд маниусынхаа дээгүүр хараад явдаг наасан. Authenticity гэж гоё чанар байдаг, эд бол тэрний эсрэг нь, юм мэддэг юм шиг харагдагчид зайлуул.

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 82.113.52.148

За даа уг хүн нь жудаггүй п***а дөө хаяагаа хадарна

Avatar

Зочин 2023-11-20 103.57.92.17

Ард түмэн Ардын намаа л сонгоно. Сонгох ч болно. ажилд нь амжилт хүсье

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 202.126.89.64

7.1 шиг л юм болно доо

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 203.98.76.4

Хөөрхийдөө ХҮН-тэйгээ Юутэйгээ Хөгжих Ерөөл тавьяаа…..Өмхий Улаанбаатар Анхилам Улаанбаатар, Залхуучуудын Улаанбаатар Ажилсаг, ажил хэрэгч ХҮН-тэй Хот болох болтугай

Avatar

зочин 2023-11-20 66.181.166.196

Энэ нөхөр ярьж бол чадаж байгаа, харин хийж бүтээж байгаа юм бол байхгүй, угаасаа байх ч боломж байхгүй, энэ нөхөр бол томчуудын нохойд барьж байгаа мод, иймэрхүү гоё гоё юм яриад л, шаардлагатай үед галыг өөр дээрээ татаад л цаг нөгцөөж байх л үүрэгтэй хүн ш дээ, юм хийх эрх мэдэл нь ч, чадвар нь ч энэ нөхөрт байхгүй

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 66.181.180.97

МЕТРО гэж бас л сонгуулын ээлжит шоу болоод л өнгөрнө. биз. Бас дахиад лолон тэрбумаар ТЭЦҮ хийгээд л мардагдуулах гэж байнауу.

Avatar

Зочин 2023-11-20 106.186.208.29

Метро барих хот болон суурин газрын хүн амын тоо доод тал нь 3 саяд хүрч байж метро ашигтай ажилладаг гэдгийг дэлхийн олон улс орон практик дээр батлаад нотолчихсон. УБ-т метро барилаа гэхэд хот менежментийг нь хийнэ. Алдагдлыг нь хотын бүр цаашлаад улсын төсвөөс нөхөн олговор олгох замаар шийднэ. Зээлээ, зээлийн хүүгээ ч төлж чадалгүй дампуурах эрсдэлтэй. Ер нь аливаа юмыг сэтгэлийн хөөрлөөр шийдэж болохгүй. Эерэг сөрөг бүх талын судалгааг маш сайн хийх ёстой. Улс нь баян бол хамаа алга.

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 202.126.88.219

usnii asuudlaa shiideechee. nil zevtei us

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 202.126.92.98

Их мөнгө идэхийн тулд л ТТЕТО ярьж эхэлж байна даа

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 66.181.168.8

метро барих гэж 2007 оноос эхлэн судалсан ч гэх шиг ямар удаан судалдаг шаарууд вэ худлаа ярихаа одоо боль

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 202.179.27.246

АЛТАНБУЛАГ СУМ ГЭХЭД Л ШУВУУНААС ЦААШ 15 КМ БАЙДАГ

Avatar

МЕТРО 2023-11-20 202.179.27.246

МЕТРОНООС ЧИНЬ МАГАД 100 ДАХИН ХЯМД ҮР ДҮНТЭЙ ТУСНА . БОГД УУЛАА ХОЁР ТУНЕЛЬТЭЙ БОЛГОЖ НҮХЛЭХ, ТӨМӨР ЗАМАА ХОТООС ГАРГАХ ХОЁР АЖИЛ НИЙЛЭЭД Ч МЕТРОНООС ЧИНЬ 100 ДАХИН ХЯМД ТУСАХ БӨГӨӨД ҮР ДҮН 100 ДАХИН ӨНДӨР БОЛНО:. МЕТРО БАРИХ ГЭЖ 10 ЖИЛ , НОГООН АВТОБУСАА БУЦААЖ УЛААН АВТОБУСТАЙ БОЛОХ ГЭЖ 4 ЖИЛ БОЛНО.

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 202.9.47.4

энэ жижиг хотод метроны ашиг гарах уу ? , хотын тэг дундуур явж буй төмөр замыг гаргах , босоо тэнхлэгийн замыг гол уулзвар дээр давхар болгох , дагуул хотыг төлөвлөж тэндээс метро нь УБ руу ирж байх гэх мэт нь хурдан бөгөөд эдийн засгын ашиг гарах байх

Avatar

ЁОЁ ХИЙЖ ЭХЛЭЭЧЭЭ 2023-11-20 66.181.181.117

НААДАХ ЧИНЬ ЗӨВ ШИЙДЭЛ ШУУД ХИЙЖ ЭХЛЭЭЧЭЭЭЭЭЭЭ СОНГУУЛЬ ДУУСААД 2 ЖИЛ НАМ ГҮМ ЯВСНАА ДАРААЧИЙН СОНГУУЛИАР БИЧИГ ЦААСНЫ АЖИЛ НЬ ДУУССАН ОДОО БАРЬЖ ЭХЛЭХ ТЕНДЕР ЗАРЛАЛАА ГЭХ ГЭЖ БАЙНА УУ. ТЭГСЭНЭЭ 8 ЖИЛИЙН ДАРАА ТЕНДЕРТ ШАЛГАРСАН КОМПАНИЙГ АЖЛАА ХИЙГЭЭГҮЙ ГЭЭД ШҮҮХЭД ӨГСӨН БАЙГАА ГЭЭД ЭНЭ ХООРОНД НЬ 8 ЖИЛ ИДДЭЖ УУХ САНААТАЙ ЮУ

Avatar

ХОТЫН ДАРГА, САЙД НАРТ НЭГ ЗҮЙЛ ХЭЛЬЕ. 2023-11-20 202.179.27.246

ЖИЖИГ ТУГАЛЫН БЭЛЧИХ ГАЗАРТ СЭТГЭЖ , ЖИРЭМСЭН ЭХИЙН ШЭЭХ ГАЗАРТ ХАРЖ СУУГАА ЧИНЬ ҮНЭХЭЭР ӨРӨВДӨЛТЭЙ …
ЯАРМАГЫГ ХОТЫН ТӨВ БОЛГООД ЮҮ ӨӨРЧЛӨГДӨХ ВЭ..!!! ТӨВ АЙМАГ, СЭРГЭЛЭН, АЛТАНБУЛАГ СУМ УЛААНБААТАРААС 50 ХҮРЭХГҮЙ КМ. ЦАГААН ТАЛ, УУДАМ ХӨНДИЙ БЭЛЭЭХЭН БАЙНА. ХАР ЗАМ УС ТОГ НЬ БЭЛЭЭХЭН БАЙНА..ТАЛ ГАЗАР НЬ БАЙНА. 5 Р СТАНЦАА ТЭР ЗҮГТ БАРИАД …ИХ ДЭЭД СУРГУУЛУУД , ТӨРИЙН БҮХ БАЙГУУЛАГУУД ,ЦЭРГИЙН АНГИУД, ,ШОРОНГУУДАА , ХОТЫН ДУНДУУР ЯВДАГ ТӨМӨР ЗАМТАЙГАА ГАРГАЧИХВАЛ ӨЛХӨӨН 400,000 ХҮН ГАРЧИХНА

Avatar

иргэн 2023-11-20 66.181.160.117

шаана биз

Avatar

иргэн 2023-11-20 66.181.160.117

ҮХСЭН НОХОЙН ОЦГОР ШААНА БИЗ

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 103.212.118.104

Eeljit songuuliin show . Odoo bolij uz

Avatar

зочин 2023-11-20 66.181.176.61

Дүнжингаравын уулзварыгт тойрог замтай уулзвар болгочихвол түгжрэл багасна даа Хорооллуудыг дундуур нь зайчилж зам тавимаар санагддаг Гэрлэн дохио тавимаар жижиг уулзварууд байдаг Дан орон сууц нэг доор бариад байхын оронд үйлдвэрийн парк дундуур нь хавчуулж хийвэл бөөгнөрөл багасна байх 10 давхраас өндөр барилга барьдаггүй болж болохгүй л байхдаа

Avatar

zochin 2023-11-20 103.57.93.202

Bas 2008 ond metro barina gd yarij bl y?

Avatar

Maanag 2023-11-20 66.181.161.37

MAN-ig zailulahaas uur arga alga

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 202.21.108.66

Та нар чадахгүй. Дарханы замыг 5 жил барилаа шд. Одоо метрог танай нам 50 жил хийгээд ч чадахгүй.

Avatar

Irgen 2023-11-20 70.187.210.175

Ene nuhuriig zailuulachee negent uhaan ne hyrehee bn hyniig hurdan zailuulah heregtei yuee unguruusun metrotoogoo zailj yz heden hynd metro barij mungu ugaah geed bnaa

Avatar

Hahahahah 2023-11-20 66.181.161.37

Түгжрэл мэдэхгүй хотын төвийн хүнээр түгжрэл шийдүүлэх гээд сууж байдаг Хотын дарга таарчдээ 😂. Гөнөөх нь 1-2 удаа автобусанд сууж ийш тийш явснаа ярьж маанагаа гайхуулж байна шдээ ххах.

Avatar

Мөн ч их гийгүүлждээ 2023-11-20 66.181.161.37

“Би өөрөө автобусанд Яармаг, Чингэлтэй, Баянзүрх дүүрэг, Шархад чиглэлд явсан.”

Avatar

зочин 2023-11-20 66.181.190.149

Манаас томилогдсон шинэ хотын дарга гарч ирэхээрээ жаал шинэ юм хийнэ гэж худлаа хэлж хуурдагийг бүгд мэддэг болсон. хамгийн муухай нь юм хийнэ гэж худал ТЭЗҮ хийсэн нэрээр баахан мөнгө иддэгийг ч мэднэ. одоо бүр улаандаа гарч сайдын суудал гаргаж байгаад өм цөм идэж намдаа сонгуулийн мөнгө авдагийг ч мэднэ. товчхондоо улаан коммунистууд 100 жил монголчуудыг хуурч улсын өмч болгох нэрээр эзэнгүй болгож бүх хөрөнгийг энэ нам идэж уудгийг ч мэднэ. одоо юу ч яриад хэрэггүй, 8 жил хийсэн юмаа л ярь.

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 66.181.160.52

Яг үнэн хэллээ

Avatar

Зочин 2023-11-20 66.181.191.12

Метро барьсан хойно нь итгэе дээ. Сайхан л ярьж байна.

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 103.212.119.154

Хэн ч яаж ч саад хийсэн гэсэн метрогоо бариарай, хотын даргаа. Хөшигийн хөндийтэй холбоорой. Өвөлдөө дулаахан, зундаа сэрүүхэн, үнэхээр сайхан шүү. Бас олон жижиг худалдаачдад очих газартай болно. Дүүжин тээврээ Богд уулын наана цаана гарахад ашиглавал илүү зохистой юм шиг санагдаж юм. Ямар чгэсэн энэ хотын хамгийн том гай бол түгжрэл шүү, Бусад нь аяндаа бага багаар цэгцрэнэ ш дээ. Газар чөлөөлөлтөөс айх хэрэггүй гэж боддог. Яагаад гэхээр тэр өмч гээд байгаа нь хууль ёсны биш.

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 202.21.114.170

Энэ Ж.Сүхбаатарын цүнх баригч пийздийс автобусны хэргээр шалгагдаагүй юм уу пээдийгээл яваад байх юм. Энийг хийдэг газар нь хийгээчэээ п-нүүдээ

Avatar

ГОЁ ХОТ 2023-11-20 203.98.76.4

МОНГОЛЧУУД ГОЁ ХОТ БАЙГУУУУЛНААААА ГЭЖУУУГАА

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 124.158.107.35

амны зоргоор чалчдаг болжээ

Avatar

Нэргүй 2023-11-20 66.181.185.75

сонгууль дөхүүлээд тэгнэ ингэнэ гэж юу ч ярих эрх байхгүй шүү МАН-ын хулгайчид аа. Тийм ажил хийлээ гэнэ үү гэхээс тийм ажил хийнэ гэж яриад одоо хэрэггүй. Төлгөн коммунист аа аваад зайлаарай

NewsMN Гар утасны хувилбар Татах
NEWS.mn

Мэдээллийн эх сурвалж