НҮБ-ын Ерөнхий ассамблейн өнөөдрийн хуралдаанд Хятад улс дэлхийн удирдагчдад хандан өөрийгөө "Дэлхийн өмнөд бүс"-ийн нэг хэсэг гэж үзэж байгаагаа илэрхийлэв. Хятад улс нь буурай хөгжилтэй орнуудын зорилго, сорилттой уялдаж, тэдэнд "Барууны ноёрхол" гэж нэрлэж ирсэн зүйлээс өөр хувилбар санал болгож байна гэж мэдэгдэв.
Хятадын дарга Ши Жиньпин НҮБ-ын уламжлалт хурлыг алгасч, хоёр дахь шатны албан тушаалтнаа илгээсэн юм. Ерөнхий Ассамблейн тэргүүлэгчдийн хуралд Хятадын Дэд дарга Хан Жэн засгийн газрын байр суурийг танил хэллэгээр тусгасан бодлогын мэдэгдэл хийсэн боловч хөгжил, олон улсын харилцаанд хандах хандлага, эвслийг бий болгоход анхаарч байгааг харуулав.
“Хятад улс хөгжиж буй хамгийн том орны хувьд "Дэлхийн өмнөд бүс"-ийн байгалийн гишүүн юм. Хөгжиж буй бусад орнуудтай нэг амьсгалаар амьсгалж, тэдэнтэй нэг ирээдүйг хуваалцаж байна” гэж Хан Жэн мэдэгджээ. Түүнчлэн тэрбээр Хятад улс эдгээр үндэстний хөгжлийн замыг "үндэсний нөхцөл байдалд нь нийцүүлэн" дэмжинэ гэдгийг онцлов.
Энэ жил НҮБ-д байнга сонсогдох болсон "Дэлхийн өмнөд хэсэг" гэсэн сул тодорхойлогдсон нэр томъёо нь дэлхийн өнцөг булан бүр дэх "дэлхийн анхдагч үндэстэн" гэж нэрлэгддэг буурай хөгжилтэй, чинээлэг бус улсуудыг тодорхойлдог. Тэд заавал өмнөд хагас бөмбөрцөгт байх албагүй; олонхи нь үнэндээ тийм биш.
Бразилын ерөнхийлөгч Луиз Лула, Энэтхэгийн Нарендра Моди зэрэг хөгжиж буй хэд хэдэн томоохон улсуудын удирдагчид ч өөрсдийгөө "дэлхийн өмнөд бүс"-д тэргүүлэгч байр суурьд хүргэхийг эрмэлзэж байна. Тухайлбал, Мягмар гаригт Лула НҮБ-ын хурал дээр удирдагчдад хэлсэн үгэндээ "Бразил буцаж ирлээ" гэж мэдэгдсэн бөгөөд үүнийг дэлхийн өмнөд рүү чиглэсэн маневр гэж ажиглагчид дүгнэжээ. Түүнчлэн Моди өнгөрсөн нэгдүгээр сард "Дэлхийн өмнөд хэсгийн дуу хоолой" виртуал дээд хэмжээний уулзалтыг зохион байгуулсан.
Ши Жиньпин Хятадын хөгжил дэвшил, дэд бүтцээр дамжуулан бусад улс, ялангуяа хөгжиж буй орнуудад нөлөө үзүүлэх зорилгоор "Бүс ба Зам санаачилга" гаргаснаас хойш 10 гаруй жилийн турш Бээжин ч мөн адил төстэй үүрэг гүйцэтгэж ирсэн.
Тиймдээ ч "Хятад улс хөгжиж буй орнуудын том гэр бүлийн гишүүн хэвээр байх болно" гэж Хан Жэн амлав. Энэ мэдэгдэл нь дэлхийн эдийн засаг, дипломатын томоохон гүрэн байх, барууны эсрэг тэнцвэрийг хадгалах, хөгжиж буй үндэстэн хэвээр байхын ашиг тусыг хүртэх Бээжингийн оролдлоготой нийцэж байна.
1976 онд Мао Зэдуныг нас барсны дараа Дэн Сяопины эхлүүлсэн "шинэчлэл, нээлттэй байдал" эхэлснээс хойш хэдэн арван жилийн турш Хятад улс дотоод болон олон улсын харилцаанд "барууны ноёрхлыг" орлох байр суурь баримталж ирсэн. Энэхүү эсрэг өгүүлэмж нь Хятадын өвөрмөц байдлын тулгын чулуу болдог.
Хятадын хувьд дэлхийн өмнөд хэсэгтэй харилцах нь ашиг тустай бөгөөд энэ нь олон үндэстний төлөө ярьж байгаа мэт мэдэгдэл гаргах боломжийг олгодог. Гэвч Бээжин болон Хятадын 18 их наяд ам.долларын ДНБ нь "дэлхийн өмнөд хэсгийн" нэг гэж үзэхэд тохирох эсэх нь байнга маргаан дагуулдаг. Тухайлбал, өнгөрсөн нэгдүгээр сард Модигийн удирдсан дээд хэмжээний уулзалтад 125 орон багтсан ч Хятад ороогүй. Энэ нь ерөнхийдөө үзэл баримтлалд хандах хандлагаас илүүтэй Хятад- Энэтхэгийн хоорондын байнга хурцаддаг харилцаатай холбоотой байж болох юм.
Хятадын дипломат ажиллагаа бага зэрэг эмх замбараагүй байдал үүссэн үед Хан Жэн НҮБ-д хүрэлцэн ирсэн нь анхаарал татав. Учир нь Хятадын Гадаад хэргийн сайд Ван И Ерөнхий ассамблейд ирж, Ши Жиньпин-Байден нарын уулзах замыг засч магадгүй гэж олон хүн хүлээж байсан. Ван И өнгөрсөн жил уг хуралд оролцож, илтгэл тавьсан.
Хан Жэн хэлсэн үгэндээ дараах сэдвүүдийг хөндсөн байна. Тодруулбал,
-Бие даасан засгийн газартай, Хятадын эргийн ойролцоох Тайвань арал нь түүхэндээ тус улсын нэг хэсэг байсан бөгөөд үргэлж байх болно.
-Хятад улс манай ард түмний хэрэгцээ шаардлагад нийцүүлэн өөрийн улсын нөхцөлд тохирсон хүний эрхийг дэмжиж байна.
-Хятад улс өмнө нь олон удаа хэлж байсанчлан гал зогсоож, энхийн хэлэлцээ хийх нь Украин дахь дайныг зогсоох цорын ганц арга зам.
ЭХ СУРВАЛЖ: ASSOCIATED PRESS
Холбоотой мэдээ