Марокко улсад сүүлийн 100 жилд болоогүй хүчтэй газар хөдөлснөөс 2500 орчим хүн амь үрэгдээд байна. Байгалийн гамшгийн хохирлыг барагдуулахад олон улсаас тусламж үзүүлж байгаа ч Мароккогийн хаан Францын засгийн газрын сунгасан гарнаас татгалзжээ. Мароккогийн хаан VI Мохаммед нь Францын колоничлолын түүхтэй холбоотой хурцадмал байдал, Эммануэль Макронтой улс төрийн зөрчилдөөн гүнзгийрч байгаа зэргээс шалтгаалан Парисын тусламжаас татгалзсан байна.
Мароккогийн эрх баригчийн илт зэвүүцэл нь Францын тусламжийн ажилтнуудыг гайхшруулжээ. Учир нь Францын тусламжийн ажилчид техникийн мэдлэгтэй, Мароккод франц хэлээр өргөнөөр ярьдаг тул туслахад тохиромжтой гэж үзэж байв. “Харамсалтай нь Мароккогийн засгийн газраас бидэнд одоог хүртэл зөвшөөрөл олгоогүй. Газар хөдлөлтийн хохирогчдыг эсэн мэнд олдох боломжтой "алтан үе" аль хэдийн өнгөрсөн тул Даваа гаригт Мароккогийн засгийн газарт тавьсан саналаа цуцаллаа”гэж Францын "Хил хязгааргүй анхны тусламжийн нийгэмлэг"-ийн үүсгэн байгуулагч Арно Фрейс хэлэв. Тэрбээр "Бидний үүрэг бол цогцос хайх биш" гэж хэлсэн байна. Гэтэл Их Британийн 60 аврах мэргэжилтэн, дөрвөн эрлийн нохойтой баг Мароккод ирсний дараа Батлан хамгаалах яамнаас өгсөн Хатан хааны агаарын хүчний хоёр "А400М" онгоцоор тээвэрлэн гамшгийн бүсэд хүргэсэн байдаг.
Марокко улс 1956 онд тусгаар тогтнох хүртэл Францын колончлолд байсан. Хойд Африкийн тус улс нь колончлолтой холбоотойгоор Францад түүхэн олон гомдол, маргаантай байдаг. Францын түүхч, элит Сорбонны их сургуулийн профессор Пьер Вермерен хэлэхдээ, "Тусламжаас татгалзаж байгаа нь улс төрийн тодорхой шинж тэмдэг. VI Мохаммед хааны дипломат ажиллагааг бид мэднэ. Тэрбээр уур бухимдал, гомдлоо илэрхийлж, ямарваа мессеж илгээх дуртай" гэв.
Колончлолын түүхээс Францын ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон, Мароккогийн хаан хоёрын одоогийн харилцаа нэлээд доогуур түвшинд байна.
Францын ерөнхийлөгчийн Мароккод хийхээр төлөвлөж байсан айлчлал удаа дараа хойшлогдож, Францад суугаа Мароккогийн Элчин сайдын суудал хэдэн сарын турш эзгүй байсан юм. Үүний зэрэгцээ маргаантай Баруун Сахарын бүсийг Мароккогийн нутаг дэвсгэр гэж хүлээн зөвшөөрөхийг Францад шахаж байна. Мөн Макрон Марокког бүс нутгийн гол өрсөлдөгчөө гэж үздэг хөрш Алжиртай ойртох оролдлого хийсэн нь хаан VI Мохаммедыг бухимдуулжээ.
Францын Гадаад хэргийн сайд Кэтрин Колонна мэдэгдэлдээ, "Тусламж үзүүлэх хүсэлтийг хэрхэн шийдвэрлэх нь Мароккогийн засгийн газрын эрх. Тэдний шийдвэрийг хүндлэх ёстой" гэсэн байна. Францын засгийн газраас Мароккод гамшгийн бүсэд ажиллаж буй аврах, туслах бүлэгт таван сая евро өгөхөө амлажээ. Мароккогийн албаны хүмүүс "зохицуулалтгүй байх нь сөрөг үр дүнд хүргэж болзошгүй тул тусламжийн хүсэлтийг үнэлж байна" гэж тайлбарласан байна. Францаас гадна Герман улс тусламж үзүүлэхээ мэдэгдсэн бөгөөд Берлиний албаныхан үүнд ямар ч улс төрийн үндэслэл байхгүй гэж үзэж байна. Тусламж үзүүлэх саналыг нь хүлээн авсны дараа Испани 86 аврагчаа Марокко руу илгээсэн бол Персийн булангийн орнууд болох Катар, Арабын Нэгдсэн Эмират улс мөн мэргэжилтнүүдээ илгээжээ.
Францын хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүд газар хөдлөлт болох үед Мароккогийн хаан VI Мохаммед Францад байсан боловч Даваа гаригт тэр даруй буцаж ирсэн гэжээ.
Түүх сөхвөл, 1800-аад онд Европын хэд хэдэн улс стратегийн байрлалаас нь болоод Мароккогийн газар нутгийг сонирхож байсан бөгөөд Франц улс нөлөөгөө тогтоосон анхны улс болжээ. Улмаар Их Британи 1904 онд Марокког Францын нөлөөний нэг хэсэг гэж албан ёсоор хүлээн зөвшөөрсөн. Дараа нь 1906 онд Алжесирасын бага хурлаар Мароккод Франц, Испанийн цагдаагийн үүргийг тогтоож, улмаар 1912 онд Фесийн гэрээгээр Марокко Францын протекторат болжээ. Харин дэлхийн 2-р дайн дууссаны дараа Мароккочууд тусгаар тогтнолын төлөө тэмцэж эхэлсэн байдаг.
АНУ-ын Төрийн департаментын мэдээлснээр 1953 онд алдартай Султан V Мохаммедыг Францад цөлжээ. Түүнийг Мохаммед Бен Аарафа сольсон нь мароккочуудыг тусгаар тогтнолын төлөө улам хүчтэй тэмцэхэд хүргэсэн байна. Эцэст нь 1955 онд Мохаммед V Мароккод буцаж ирэх боломжтой болж, 1956 оны гуравдугаар сарын 2-нд тус улс тусгаар тогтнолоо олж авчээ.
ЭХ СУРВАЛЖ: THE TELEGRAPH
Холбоотой мэдээ