ФОТО: "Жахар цам харайх" "Сор залах" шашны зан үйл боллоо

Өнөөдөр /2023.07.27/ "Зүүн Хүрээ Дашчойлин Хийд" -ийн гадна талбайд жил бүр уламжлал болон гаргадаг "Жахар цам харайх" "Сор залах" шашны зан үйл боллоо.

Цам бол хүний муу сэтгэл буюу нисванисаас улбаалж гадаад орчинд тархах ад тотгор, өвчин зовлон, ган гачиг тэргүүтэн алив муу бүхнийг нууц тарнийн увдист тулгуурлан амарлиулж алив сайн сайхныг дэлгэрүүлэх номын зан үйл болой. Цамын хөдөлгөөн бүр муу бүхнийг амарлиулах үйл явц бөгөөд зөвхөн нүдээр үзэж баясахаас гадна сүжиг бишрэлээ чандлан ариусал бясалгалаа эрхэмлэн, эргэл мөргөл бодрол залбиралаа хичээвэл тус эрдэм цаглашгүй их юм.

Урт наст их тэнгэр буюу цагаан өвгөний дүрт цам нь их хүрээний цамд л гардаг дүр юм. Аз жаргал, баяр баясгалангийн бэлгэдэл болсон цагаан өвгөн үргэлж инээмсэглэсэн дүр байдалтай ба тэрээр үр хүүхэд, зон олныг урт удаан настай, өнөр өтгөн, жаргалтай байлгахын тухайд өөрийн нас, буян хишгээ хайрлахын зэрэгцээ алиа хошин байдлаар олон түмнийг хөгжөөнө. Цагаан өвгөн мишээл таалалтай байвал олон түмэн өлзийтэй сайн байна гэж үздэг. Сүсэгтэн олон түүний таяг, мутарт нь хүрвэл урт насалдаг хэмээнэ. Монголчууд энэ дүрийг ихэд бэлэгшээн хүндэтгэдэг. Мөн цагаан өвгөнийг гарч ирэхэд цагаан зүгийн лус зэргийг баясган үйлддэг байна.

Цам нь бурхан шашны их, бага арван ухааны ай савд багтдаг, тойрон бүжих ухаан буюу нууц тарнийн бясалгал дияаны зан үйлийн нэг аж. Цам үзсэн хүний сэтгэл ариусаж, ирээдүй хойчдоо гэгээрэлд хүрэн, бурхан бодьсадва нарын гэгээн дүртэй учрахын ерөөлийн дээд болдог хэмээн үздэг байна.

ГЭРЭЛ ЗУРГИЙГ Л.ЭНХ-ОРГИЛ