Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн урилгаар Франц улсын ерөнхийлөгч Эммануэл Макрон Монгол Улсад төрийн айлчлал хийхээр /2023.05.21/ хүрэлцэн ирэв. Хоёр улсын ерөнхийлөгчийн хамтарсан мэдээллийг хүргэж байна. 

МОНГОЛ УЛСЫН ЕРӨНХИЙЛӨГЧ У.ХҮРЭЛСҮХ:

-Франц улсын ерөнхийлөгч Эммануэл Макронтой албан ёсны хэлэлцээ хийлээ. Хэлэлцээ өндөр ач холбогдолтой үр дүнтэй боллоо. Монгол Улс Франц улсыг гуравдагч хөрш, Европ дахь дотнын итгэлт түнш гэж үздэг бөгөөд манай хоёр улс 1965 онд дипломат харилцаа тогтоосон. Харин манай хоёр улсын түүхэн харилцаа тэртээх 13 дугаар зуунаас эхлэлтэй. Мөн Франц улс нь Монгол Улсыг НҮБ-д өргөдөл гаргахаас эхлээд тууштай дэмжиж Монгол Улсын тусгаар тогтнолыг хүлээн зөвшөөрсөн бөгөөд 1990-ээд оноос ардчилсан өөрчлөлт шинэчлэлтийг бүх талаас нь дэмжиж ирсэн улсын нэг юм.

Франц улсын ерөнхийлөгч Эммануэл Макроны Монгол Улсад хийж буй айлчлал нь манай хоёр улсын харилцаа, хамтын ажиллагааны түүхэнд Францын талаас төрийн тэргүүний хувьд болж буй анхны түүхэн айлчлал гэдгээр онцлог.

Эрхэм хүндэт ерөнхийлөгч танд Монголын ард түмний өмнөөс чин сэтгэлээс талархал илэрхийлье. Бид албан ёсны хэлэлцээрийн үеэр Монгол Францын хамтын ажиллагааны талаар болон олон улсын харилцааны тулгамдсан асуудлаар дэлгэрэнгүй санал солилцож дэлхий нийтийн энх тайван аюулгүй байдлын тухай хамтын хүчин чармайлт гарган ажиллахаа илэрхийллээ. Мөн хоёр улсын уламжлалт найрсаг харилцааг үе шаттай ахиулж стратегийн түншлэлд хүрэх талаар ярилцлаа.

Монгол Улс Европын холбоотой байгуулсан түншлэл хамтын ажиллагааны хэлэлцээрийн хүрээнд Франц улстай эдийн засгийн хамтын ажиллагааг тэлэх, хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх, харилцан ашигтай хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх нь манай улсын гадаад бодлогын чухал стратеги зорилтуудын нэг мөн гэдгийг нотоллоо. Уулзалт хэлэлцээний үеэр Францын хөрөнгө оруулалт, хамтын ажиллагааны хүрээнд хоёр улсын харилцааны бэлэг тэмдэг болсон, харилцан ашигтай стратегийн томоохон төслүүдийг хамтран хэрэгжүүлэхийг нотлохын зэрэгцээ хөдөө аж ахуй, байгаль орчин, гамшигтай тэмцэх, эрүүл мэнд, боловсрол, соёл шинжлэх ухаан, эрчим хүч, харилцаа холбооны салбарт хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлэхээр тохиролцлоо.

Уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх Парисын хэлэлцээрээр хүлээсэн үүрэг амлалтаа биелүүлэх зорилтын хүрээнд цөмийн энерги, сэргээгдэх эрчим хүчний салбарт хамтран ажиллах, Монгол Улсын үндэсний хиймэл дагуулын хөтөлбөрийг Франц улстай хамтран хэрэгжүүлэхэд санал нэгдлээ.

Уур амьсгалын өөрчлөлт, хүлэмжийн хийг бууруулахаар Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачилсан "Тэрбум мод" үндэсний хөдөлгөөнийг Францын ерөнхийлөгчийн дэвшүүлсэн "Ойн дээд хэмжээний уулзалт"-аас гаргасан саналтай уялдуулан хамтран ажиллахаар тохиролцлоо.

Хүнсний хангамж аюулгүй байдал зорилтын хүрээнд экспортын чиг баримжаатай хүнс, хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүнийг дэмжиж эрчимжсэн мал аж ахуй биотехнологийн салбарт мэргэжилтэй боловсон хүчин бэлтгэх шинэ технологи, “ноу-хау”-г нэвтрүүлэх талаар хамтран ажиллахаар тохиролцлоо.

Энэ оны аравдугаар сард Францад үндэсний түүхийн музейд Чингис хаан дэлхийг хэрхэн өөрчилсөн талаарх үзэсгэлэн гаргахад Францын Засгийн газар дэмжлэг, талархал илэрхийллээ. Бид олон улсын харилцаа, олон талт тулгамдсан олон асуудлаар ярилцаж, хүний эрх, ардчиллын зарчимд тулгуурласан хөгжил, цэцэглэл, феминист гадаад бодлого, тогтвортой хөгжлийг дэмжих НҮБ-ын энхийг сахиулах ажиллагаанд хувь нэмрээ оруулах үй олноор хөнөөх зэвсэг үл дэлгэрүүлэх, терроризмтой тэмцэх зэрэг үндэсний болон даян дэлхийн нийтлэг зорилтуудыг хэрэгжүүлэхээр хоёр орны хамтын ажиллагааг улам өргөжүүлэхээр боллоо.

ФРАНЦ УЛСЫН ЕРӨНХИЙЛӨГЧ ЭММАНУЭЛ МАКРОН:

-Ноён Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх та сайн байна уу. Биднийг халуун дулаанаар хүлээн авч, түүхэн айлчлалыг зохион байгуулсанд танд талархал илэрхийлье.

Холын зай биднийг хэдий салгавч найман зууны түүх биднийг холбож байна. Анхны харилцаагаа тогтоох гэж энэ хүмүүс шинийг нээх хүсэлдээ хөтлөгдөн аюул бүхнийг даван туулж, эр зоригийг үзүүлж бүхий л сорилт туршилтууд шийдэмгий сөрж чаджээ. Одоо ч гэсэн бидэнд тулгараад буй нийтлэг сорилтуудыг үүнтэй адил сэтгэлээр даван туулаасай гэж хүсч байна.  Уур амьсгалын өөрчлөлт, ой мод устаж байгаа талаар та сая ярилаа. Мөн Оросын Украинд явуулж буй дайны талаар дурдлаа.

Түрэмгийлэлд өртсөн улсыг дэмжих шийдэмгий байр сууриа, олон улсын хууль тогтоомжийн дагуу Европ тивд энх тайвныг буцаан авч ирэх зорилтынхоо талаар танилцууллаа. Энхийг сахиулах үйл ажиллагаанд идэвхтэй оролцдог хууль дээдлэх, ардчилсан тогтолцоонд суурилсан бүрэн эрхт ёсыг эрхэмлэдэг, танайд манайд ч цаазын ялыг халснаар Монгол Улс олон улсын энх тайван аюулгүй байдлыг тогтоож байдаг олон талт системд бүрэн хувь нэмэр оруулдагт баяр хүргэе. Түүнчлэн хэд хэдэн зүйлийн талаар ярилаа.

Ялангуяа Монгол нутагт сөргөөр нөлөөлж буй уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаар дурдлаа. Хэд хэдэн тэнхлэгийн дагуу ажиллана. Монголын эрх баригчдад нүүрснээс аажим гарахад нь туслах, хөдөө аж ахуйн салбарын уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх, мөн хүнсний хараат бус болох, олон улсын байгууллагатай нягт уялдаа холбоотой байх зэрэгт дэмжихэд бэлэн байна. Эрчим хүчний шилжилтэд маш чухал бөгөөд байгаль орчныг хамгаалсан хөдөө аж ахуйн төсөл байна. Түүнчлэн байгаль орчны шилдэг стандартыг мөрдөн улс орны хөгжилд хүчтэй нөлөө үзүүлэх төслөөр дамжуулан манайд нэн чухал метал нийлүүлснээр эрчим хүчний засаглалаа бэхжүүлэхэд Монгол Улсад туслахад бэлэн байна. Индонезийг бид жишээ болгон ярьсан. Та Франц улс шиг тэрбум мод тарих төсөл хэрэгжүүлж буй.

Франц улс 2026 онд цөлжилттэй тэмцэх конвенцын уулзалтыг Монголд зохион байгуулахад бид бүрэн дэмжихэд бэлэн байна. Эдийн засгийн салбарт хэд хэдэн төслийг бэхжүүлэхээр зорьж байна. Энэ жил Франц хэлийг Монголд зааж эхэлсний 60 жилийн ой тохиож байна. Тавьсан зорилтдоо хүрэхийн тулд бид тэтгэлгийн хөтөлбөр боловсруулах бөгөөд У.Хүрэлсүх Ерөнхийлөгч таны санаачилсан тэтгэлгийн хүрээнд Франц Монгол хооронд зорчих үйл явцыг хөнгөтгөх юм.

Хөдөө аж ахуйн салбарт хараат бус байх нь чухал гэж та дурдсан.

Тантай ирэх аравдугаар сард Францад уулзахдаа таатай байна. Манай хамтын ажиллагаа ирэх сард бус ирэх онуудад бэхжих юм. Биднийг сайхан хүлээж авсанд дахин талархал илэрхийлье.