Ньюс агентлаг 2022 оны дэлхийн онцлох үйл явдлуудыг нэрлэж байна.

НҮБ-аас арваннэгдүгээр сарын 15-наас дэлхийн хүн ам найман тэрбумд хүрснийг албан ёсоор зарласан. Дэлхийн хүн ам 11 жилийн өмнө долоон тэрбум хүрч байв. Анагаах ухаан, хөдөө аж ахуйн тасралтгүй хөгжил дэлхийн хүн амыг хурдацтай нэмэгдүүлэх боломжийг олгосон. Гэвч хүн ам зүйн өөрчлөлт, төрөлтийн түвшин буурч байгаатай холбоотойгоор өсөлтийн хурд хэсэг хугацаанд удааширч байна. ХХ зууны дунд үед ажиглагдсан хурдацтай өсөлт одоогоор удаашрах хандлагатай байна. НҮБ-ын тооцоолсноор есөн тэрбумд хүрэхийн тулд 15 жил шаардагдах аж.

2015 оны тооцооллоор дэлхийн хүн амын тал хувь нь зөвхөн зургаан оронд төвлөрсөн байв. Гэвч сүүлийн үед бусад орны хүн амын өсөлт зэрэглэл өөрчлөгдсөн.

Одоогоор хамгийн олон хүн амтай улсууд нь Хятад /1.426 тэрбум/, Энэтхэг /1.412 тэрбум/, АНУ /337 сая/, Индонез /275 сая/ юм.

Энэтхэг улсын хүн ам одоогийн өсөлтөөр тооцвол 2030 онд 1.515 тэрбум болж өсч, дэлхийн хамгийн олон хүнтэй болох тооцоолол бий. Харин Хятад улсын тухайд удаан хугацаанд хэрэгжсэн төрөлтийг хязгаарлах бодлого болон эдийн засгийн хүчин зүйлээс шалтгаалан хүн амын өсөлт буурсаар байгаа юм. Гэхдээ Энэтхэг, Хятадаас өөр ямар ч орон дараагийн 10 жилийн хугацаанд хүн амын тоо нь 360 саяыг давахгүй гэж таамаглаж байна.

АНУ, Хятад, Япон, Өмнөд Солонгос зэрэг хөгжингүй орнуудад төрөлт буурч, эсрэгээрээ буурай орнуудад хүн амын өсөлт хурдацтай явагдаж байгаа нь анхаарал татсан асуудал болжээ. Долоон тэрбумаас найман тэрбум хүртэлх өсөлтийн 70 орчим хувь нь бага, дундаас доош орлоготой орнуудад байсан бөгөөд ихэнх нь Сахарын цөлөөс өмнөх Африкт байна гэж НҮБ мэдэгдэв. Эмэгтэйчүүдийн боловсролын түвшин бага, тэр дундаа нөхөн үржихүйн боловсрол муу, жирэмслэлтээс хамгаалах арга хэрэгслийн мэдлэг, хэрэглээ дутмаг, гэр бүл төлөвлөлтийн ойлголт байхгүйгээс буурай орнуудад төрөлт өндөр байгаа юм.

НҮБ-аас 2100 он гэхэд манай гариг дээр 10.9 тэрбум хүн амьдарч байна гэх тооцооллыг гаргасан ч хүн бүр үүнтэй санал нийлэхгүй байгаа аж. Вашингтон их сургуулийн судлаачдын тооцооллоор 2100 он гэхэд дэлхийн хүн ам 6.3 тэрбумд буурах эсвэл 8.8 тэрбум болж өснө гэж үзжээ.