"Чихний чимэг болсон аялгуу сайхан монгол хэл
Чин зоригт өвгөд дээдсийн минь өв их эрдэнэ
Сонсох бvр яруу баялгийг гайхан баясч
Сод их билигт тvмэн юүгээн бишрэн магтаму би" хэмээх Бямбын Ренчингийн “Монгол хэл” шүлгийг монгол бичигт хөрвүүлэн хотын гудамжийг чимэх нь содон. Дуурь, бүжгийн эрдмийн театрын дэргэдүүр өнгөрөх зарим нэгэн сонирхож, харна. Зарим нь холоос галиглан уншихыг хичээнэ. Энэ бүтээлийг “Стрийт арт” урлагийг хөгжүүлж буй граффити зураач Очирваань зуржээ.

Түүний хувьд гудамжны урлагаар дагнан 10 гаруй жил уран бүтээл хийж буй. Тэрбээр "Монголд сүүлийн жилүүдэд энэ урлаг эрчимтэй хөгжиж, чөлөөт уран бүтээлчид ч төрөн гарч байна. Анх бүлгээрээ хамтран хүний хөрөг зураг, граффити зурдаг байлаа. Том бүтээл гэвэл Нарны гүүрэн дээр яруу найрагч Р.Чойномын хөргийг зурсан. Бид хамтдаа хотын гудамжинд 20 гаруй зургийг зурсан. Одоо бүгд тусдаа бие даасан уран бүтээлээ хийж байгаа" тухайгаа ярилаа.

Граффити зураг үсгийг татлан бичих, сийлбэрлэх, будах гэх мэт төрөл бүрийн аргаар ханан дээр бичиж, зурахыг хэлнэ.

Очирваань өөрийн бодож санаж байгаа зүйлээ юунд ч баригдахгүйгээр өөрийнхөөрөө дүрсэлж, ханан дээр буулгахыг хүсдэг уран бүтээлч. Тэрбээр сүүлийн гурван жил монгол бичгийг бие даан сурч, хичээллэж сурчээ. Тиймээс цаашдаа уламжлалт бичиг соёлоо стрийт арт урлагтай хослуулж, уран бүтээлээ хийх бодолтой байгаагаа хуваалцав. Мөн монгол бичгээ залууст зааж өгөхийг хүсдэг аж.

Түүнээс яагаад энэ ханан дээр "Монгол хэл" шүлгийг бичсэн тухай асуухад "Дуурь, бүжгийн эрдмийн театрын цулгуй энэ хана анхаарал татдаг байсан. Дэргэдүүр нь өнгөрөх тоолондоо уран бүтээл болговол гоё юм байна гэж боддог байлаа. Тэгээд театрын удирдлагаас зөвшөөрөл авсны дагуу бүтээлээ хийсэн. Орчин цагийн залуус монгол хэл, соёлоо бүрэн ашигладаггүй. Гэтэл Монгол Улсаараа ирээдүйд хос хэлтэн болохоор зорьж байдаг. Тухайн улс, үндэстний оршин тогтнох дархлаа бол эх хэл шүү дээ. Тэр утгаараа залууст үндэсний бичиг соёлоо таньж, мэдэж, хөгжүүлээсэй гэдэг үүднээс Б.Ренчиний "Монгол хэл" шүлгийг бичихээр шийдсэн. Монгол хэл, соёлын талаар хамгийн уран яруу өгүүлсэн шүлэг. Хүмүүс ч сайн мэддэг шүү дээ" гэв.

Тэрбээр энэ бүтээлээ амралтын хоёр хоногт зурж дуусгажээ. "Амралтын өдөр учраас хүний хөдөлгөөн маш бага байсан. Гэхдээ зөрж өнгөрсөн ганц нэг хүмүүс унших гэж оролдож байсан. Мөн Өвөр Монголоос ирсэн нэг ах ирж, уулзаад төвөггүй шууд уншиж байна лээ. Хүмүүс их ам сайтай, амжилт хүсч байсан нь сайхан санагдсан" тухай инээмсэглэн өгүүлэв.

Залуу уран бүтээлч "Орчин цагийн хүүхдүүд хэлд орохдоо гадаадаар ярьж, англи монголоор хольж ярьдаг болсон. Зөвхөн англи гэлтгүй солонгос хэлээр ярих болсон. Тэр бүү хэл монгол үсгээ латин үсэгтэй хольж, алдаатай бичих нь хэвийн үзэгдэл болсон. Энэ бол маш буруу хөгжил. Хойч үе болсон залуус эх хэл, уламжлалт соёлоо дээдэлж, хадгалж авч үлдэх нь чухал" гэдгийг онцлон хэлсэн юм.

Гэрэл зургийг Б.ЭРДЭНЭБИЛГҮҮН