2020 оны арванхоёрдугаар сарын 1-нд саран дээр газардсан Чанг Э-5 робот Хойд далайн процелярумын (Northern Oceanus Procellarum) гэгдэх сав газарт  ус олсон гэж "Science Advances" сэтгүүлд нийтэлсэн  байна. Хятадын робот  урьд нь  судлагдаагүй сарны галт уулын цогцолбор болох "Монс зүмкер" бүсээс дээжийг судалж, эх орондоо авчирсан гэж "NextShark" өмнө нь мэдээлсэн.  Усыг илрүүлэхийн тулд газардагч робот сарны реголит болон чулуулгийн спектрийн тусгалыг хэмждэг багаж ашигласан гэж "Science Alert" дурджээ. Сарны гадаргуу дээрх эрчимтэй дулааныг тооцож, судлаачид дулааны  загварыг ашигласан байна. Хэмжилтээр реголит дахь усны агууламж сая тутамд 120 хүртэл хэсэг, буух газрын ойролцоох чулуунаас сая тутамд 180 хүртэл хувь хүртэл усны молекул  байгааг тогтоожээ.

Хятадын шинжлэх ухааны академийн (CAS) Геологи, геофизикийн хүрээлэнгийн судлаачид нэгдүгээр сарын 7-нд Шинжлэх ухааны дэвшилтэт сэтгүүлд шинэ судалгааг нийтлэв. Судалгаанд CAS-ийн Үндэсний сансрын шинжлэх ухааны төв, Маноа дахь Хавайн их сургуулийн эрдэмтэд оролцжээ. Хэвлэлийн мэдээнд, судлаачид "Хөрсөн дэх усны агууламж бага байгаа нь чулуулгийн хэлтэрхий дэх усны өндөр агууламжтай харьцуулахад Чанг Э-5  буух талбайн доорх мантийн усан санг хийн саармагжуулж болзошгүй" гэж тэмдэглэжээ. Чанг Э-5 2020 оны арванхоёрдугаар  сарын 17-нд дэлхийд буцаж ирэхдээ эх орондоо авчирсан сарны реголитийн дээж нь бодит цагийн олдворуудыг баталгаажуулсан гэж "Space" мэдээлэв. Дэлхийд авчирсан дээж нь 1976 оноос хойших анхны тохиолдол болсон байна.

Чанг Э- 5-аас өмнө сарны гадарга дээр бодит  ус олсон сарны нислэгүүд бүртгэгдээгүй байна. Энэтхэгийн “Chandrayaan-1 ” аппарат 2009 онд тойрог замаас саран дээр ус байгааг илрүүлсэн бол 1960, 1970-аад онд NASA-гийн Apollo нисгэгчдийн явуулсан дээжээс хэдэн арван жилийн дараа устай болохыг тогтоосон түүхэн он цаг боллоо.

Эх сурвалж: NEXTSHARK