Улсын ерөнхий прокурорын газраас 2020 онд хяналт тавин ажилласан хэргүүдийн талаар мэдээлэл хийлээ.

2020 онд цар тахал дэгдсэн байсан ч прокурорын байгууллага нь хуулиар нэгмөр хэрэгжүүлэх, нийтийн эрх ашгийг хамгаалах үүргээ тасралтгүй хэрэгжүүлж ажилласан.  Иргэдийн хүсэлт гомдлоо шийдвэрлүүлэх үйл ажиллагааг тасалдуулахгүй байх зорилгоор цахимаар хүлээн авч, шийдвэрлэв.

Тухайлбал, зөрчлийн  1775 хэрэгт хяналт тавин ажилласан. Зөрчлийн хэргийн 75.4 хувь нь нийслэлд үйлдэгдсэн бол үлдсэн нь орон нутагт үйлдэгджээ. Нийт хэргийн дийлэнхийг цагдаагийн байгууллага шалгасан бөгөөд 99 хувьд нь шийтгэл ногдуулсан байна.

Өнгөрсөн онд авлигын гэмт хэрэг зургаа дахин өссөн статистик гарсан. Уг хэрэгтэй холбогдох 173 хэргийг шүүхэд шилжүүлсэн.

Мөнгө угаах гэмт хэрэгт прокурорын байгууллага анхаарал тавин ажилласан. Хяналт тавин ажилласан энэ төрлийн хэрэг 20.9 хувиар, шүүх рүү шилжүүлсэн хэрэг 36.3 хувиар өссөн.

Өнгөрсөн онд УИХ, орон нутгийн ээлжит сонгууль болсон.  УИХ-ын сонгуультай холбоотойгоор 1580 гомдол, мэдээлэл ирж, 139 гомдол, мэдээлэлд зөрчлийн хэрэг нээсэн бол 1306 гомдол, мэдээллийг хүлээн авахаас татгалзан, 26 гомдол, мэдээллийг хялбаршуулсан журмаар шалган шийдвэрлэж, 98 гомдол, мэдээллийг харьяаллын дагуу шилжүүлэн, 14 гомдол, мэдээлэлд хэрэг бүртгэлтийн хэрэг нээн шалгасан байна.

Орон нутгийн ээлжит сонгуулийн шатанд 700 гомдол, мэдээлэл ирж хяналт тавьсан ба 34 гомдол, мэдээлэлд зөрчлийн хэрэг нээж, 624 гомдол, мэдээллийг хүлээн авахаас татгалзан, 11 гомдол, мэдээллийг хялбаршуулсан журмаар шалган шийдвэрлэж, 18 гомдол, мэдээллийг харьяаллын дагуу шилжүүлэн, 13 гомдол, мэдээлэлд зөрчлийн хэрэг нээн шалгажээ.

Дэлгэрэнгүй мэдээлэл хийсний дараа прокуорын байгууллагын холбогдох албан тушаалтнууд сэтгүүлчдийн сонирхсон асуултад дараах хариулт өглөө.

-УИХ-ын гишүүн А.Адъяасүрэнд холбогдох авлигын хэрэг юу болж байна вэ. Бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх асуудал яригдсан. Ямар шатандаа явна вэ?

Нийслэлийн прокурорын газрын орлогч Ц.Насанбат: -Мөрдөх эрх бүхий байгууллагуудаас энэ талаар санал гомдол гаргасан зүйл байхгүй.

-Н.Номтойбар, Ж.Эрдэнэбат нарт холбогдох хэрэг нь хохиролгүй атал хүнд ял оноосон.  Прокуророос хэрэгт хэрхэн хяналт тавин ажиллаж байна вэ.

-Эрүүгийн хуулийн тусгай ангид албан тушаал эрх мэдлээ урвуулан ашиглах гэмт хэрэгт давуу  байдал бий болгох гэдэг шинжийг тодорхойлсон. Өөрөөр хэлбэл, бусдад давуу байдал, тэгш бий болгосон энэ зүйчлэлээр хохирол шаарддаггүй. Тийм учраас энэхүү зүйчлэлээр шийтгэгдсэн хэрэгт хууль зөрчиж шийдвэр гаргасан зүйл байхгүй

-Сү.Батболдын шалгагдаж буй хэрэг юу болж байна вэ, тодруулна уу?

-Сү.Батболдтой холбоотой эрүүгийн хэрэг үүсгэж, яллагдагчаар татсан, мөрдөн шалгаж байгаа хэрэг байхгүй. Оффшор бүс, гадаадад улсад хууль бусаар хөрөнгө, орлогоо байршуулсан иргэдтэй холбоотой гэмт хэрэг бий. Маш олон хүнтэй холбоотой хэрэг шалгагдаж байна. Тэр баримт бичигт дурдагдсаны дагуу.

-Оффшор бүсээс хөрөнгө татах хэрэг ямар шатанд явна вэ. Хэчнээн хүн нэр холбогдоод байна вэ?

-Энэ талаар мэдээлэлд товч дурдсан. Гадаад орнуудаас хөрөнгө татах, хууль бус орлогыг татах ажиллагаа нь Монгол Улсын хууль, Монгол Улсын нэгдэн орсон олон улсын хууль, конвенцын дагуу явдаг.

Үндэстэн дамнасан гэмт хэрэгтэй тэмцэх мөрдөн шалгах ажиллагаанд НҮБ ын конвенци, Монгол Улсын хууль тогтоомжид заасны дагуу хяналт тавин ажиллаж байна Оффшор бүсэд хамаарах 23 иргэн, төрийн байгууллагын ажилтантай холбогдох хэрэг шалгагдаж байгаа. Өргөн хүрээнд шалгах ажил явагддаг. Хөрөнгийг битүүмжлэх, царцаах ажлыг мөрдөх байгууллага болон прокурорын байгууллага хийдэг, шүүхийн шийдвэрээр хэрэгждэг. Мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад гадаад улсад байгаа үл хөдлөх эд хөрөнгийг төрд шилжүүлэн өгөх талаар өөрөө санаачлага гаргасан иргэн бий. Хөрөнгийг буцаан өгөх ажиллагаа хууль зүйн хүрээнд явж байна. Бүх хүнд гадаадад байгаа хууль бус орлого, хөрөнгөө улсөд өгөх ийм боломж бий.

Шүүхээр хэрэг эцэслэн шийдвэрлэгдсэний дараа  мөнгөн хөрөнгийн нийт хэмжээ тоо ширхэг тодорхой болно.

-Хурдан морины салбар комиссын даргаар ажиллаж байсан генерал Х.Батбилэг 25 сая төгрөгийн хахууль авч байгаад үйлдэл дээрээ баригдсан байдаг. Гэтэл хэргийг хаах санал ирүүлсэн гэх. Бичлэг нь байсаар атал яагаад хэргийг хэрэг биш гэж үзээд байна вэ?

-Улсын баяр наадмыг зохион байгуулах Хурдан морины комисстой холбоотой хэргийг Авлигатай тэмцэх газар шалгаж байгаад хэргийг  хаах санал ирүүлсэн. Шийдэр гараагүй байна, хэрэгт прокуорын байгууллага хяналт тавьж ажилласан.

-Г.Доржзодовт холбогдох хэрэг юу болсон бэ?

-А.Ганбаатар, Ц.Сандуй нарт холбогдох хэрэг шүүхэд шилжүүлэх ажиллагаа явагдаж байгаа. Г.Доржзодовт холбогдох хэргийг тусгаарласан. Тусгаарласан гэдэг нь хэргийг хэрэгсэхгүй болгосон гэсэн үг биш.

-Сэтгүүлчдийг тагнасан чагнасан хэрэг юу болсон бэ?

-Мөрдөн шалгах ажиллагаа явагдаад хэргийг хаасан.  Яг одоо тус байгууллагын хяналтад сэтгүүлчийг мөрдөн мөшгөсөн, тагнасан чагнасан хэрэгт мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж байгаа хэрэг байхгүй.

-“Эрдэнэт” үйлдвэрийн 49 хувийн өмчлөлтэй холбоотойгоор нэр бүхий хүмүүс шүүхээс ял сонссон. Ц.Пүрэвтүшин, О.Орхон, Д.Эрдэнэбилэг нарт холбогдох хэрэг хаана явна вэ?

-Хэрэг мөрдөн шалгах ажиллагаанд байгаа. АТГ, ЦЕГ ын хамтарсан ажлын хэсэг мөрдөн шалгах ажиллагааг үргэлжлүүлж байна.

-Халдварт өвчин судлалын үндэсний төвийн захирал Д.Нямхүү хандивын мөнгийг хувьдаа завшсан хэргээр  АТГ –т шалгагдаж байна гэх мэдээлэл цацагдсан. Энэ асуудал юу болж байна вэ?

-Д.Нямхүү захиралтай холбоотой хандив тусламж авсан гэх хэрэг АТГ-т байхгүй, шалгагдаагүй.

-Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх сан (ЖДҮХС)-гаас зээл авсан албан тушаалтнуудаас зарим нь шүүхээс ял сонссон бол зарим албан тушаалтны хэрэг шалагдаж байгаа эсэх  ч тодорхойгүй боллоо. Хэнийх нь хэргийг хуулийн байгууллага шалгадаг, хэний хэргийг дараад байдаг юм бэ?

-ЖДҮХС -аас зээл авсан хэргүүдэд АТГ мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж байна, бүрэн дуусаагүй байна.

-Л.Оюун-Эрдэнэ “Том хэргүүдэд прокурор хаалт тавьдаг” гэж ярьсан. Энэ асуудалд ямар тайлбар өгөх вэ. Олон оролцогчтой авлигын хэргийг хэд хоног хяналт тавьж, шүүхэд шилжүүлдэг вэ?

-Эрүүгийн хэрэгт том, жижиг гэсэн ангилал байдаггүй. Прокурор хуульд заасан чиг үүргээ хэрэгжүүлж, хэргүүдэд хяналт тавин шийдвэрээ гаргадаг. Олон үйлдэлтэй, олон яллагдагчтай хэргүүдэд мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулах, прокурор хяналт тавих, шүүхээр хянан шийдвэрлэх зэрэгт цаг хугацаа, хөдөлмөр их шаарддаг.

Олон яллагдагчтай, олон хавтастай хэрэгт яллагдагч бүрт үйлдэл бүрийнх нь тоогоор прокурор хууль зүйн дүгнэлт хийж, шийдвэр гаргадаг.

Жишээ татвал, 460 гаруй хавтастай Оюутолгой компанитай холбоотой хэрэгт гурван прокурор хяналт тавин ажилласан. Ажил амралтын өдрийг алгасалгүй ажиллахад гурван сарын хугацаа зарцуулсан.

-Яг одоогоор авлига албан тушаалын хэдэн хэрэг хяналтад байна вэ?

-Нийслэлийн прокурорын газарт авлига албан тушаалын хэрэг бүртгэлтийн 226 хэрэг, мөрдөн байцаалтын 64 хэрэг нийт 290 хэрэг хяналтад байна.

“Жаст”-ын Ш.Батхүүгийн АНУ, Сингапур дахь үл хөдлөх хөрөнгийг хураана

Нийслэлийн прокурорын газар нь хяналт тавин ажиллаж, шүүхэд шилжүүлсэн  48 хэрэгт 21,586,213,463 төгрөгийн хөрөнгийг хурааж, улсын орлого болгох шийдвэрийг шүүхээр гаргуулсан гэлээ.

• Хуурамч баримт ашиглан Стандарт банкнаас 109 сая ам долларын зээл авч “Эрдэнэт” үйлдвэрт онц их хэмжээний хохирол учруулсан “Жаст” группын  захирал Ш.Батхүүгийн Сингапур, АНУ дахь газар  болон үл хөдлөх хөрөнгүүдийг,
• Ерөнхий сайд асан С.Баяраас 3,569,148.56 ам.доллар буюу тухайн үеийн ханшаар 5,580,444.000 төгрөгийг, 1,097,130,673 төгрөгийн үнэ бүхий үл хөдлөх эд хөрөнгийг,
• Ч.Даваанямын нэр дээр бүртгэлтэй 5,766,040,000 төгрөгийн үнэлгээтэй АНУ-ын Нью-Йорк хотод байрлах үл хөдлөх хөрөнгийг,
• Сангийн сайд асан С.Баярцогтоос 4.010.452.844 төгрөгийн үнэлгээтэй 3 үл хөдлөх эд хөрөнгө,
• Ш.Мөнгөншагай нарт холбогдох /Салхитын мөнгөний орд/ хэрэгт 190,000,000 төгрөг,  1,445,200 америк долларыг улсын орлого болгохоор шүүхээр шийдвэрлүүлжээ.

        Г.ХОРОЛ