БАЯН-ӨЛГИЙ АЙМАГ ДАХЬ ЦАГДААГИЙН ГАЗРЫН ДАРГА, ЦАГДААГИЙН ХУРАНДАА М.БАТБОЛД: ЗУРГААН СУМЫН МАЛЧДЫН ХОТНООС ЗУУ ГАРУЙ БОГ ХУЛГАЙЛСАН ХЭРГИЙГ ИЛРҮҮЛСЭН

-Баян-Өлгий аймагт сүүлийн жилүүдэд гэмт хэрэг эрс буурч байгаа гэж сонслоо. Гэмт хэргийн илрүүлэлт 80 гаруй хувьтай байгаа гэсэн. Энэ талаар ярилцлагаа эхлэх үү?

-Баян-Өлгий аймагт томилогдож очоод зургаан жил болж байна. Гурван жилийн өмнөөс Баян-Өлгий аймаг дахь Цагдаагийн газрын даргын албан тушаалыг хашиж байна.  Сүүлийн гурван жилийн хугацаанд тодорхой хэмжээний ажлууд хийж гүйцэтгэсэн байна. Цагдаагийн байгууллагын үйл ажиллагааг иргэдэд ойртуулах чиглэлээр ч цөөнгүй дорвитой ажил хийсэн байгаа. Цагдаагийн байгууллагын үйл ажиллагаа хэрхэн сайн явах гэдэг нь тухайн орон нутгийн удирдлага болон иргэд дээр түшиглэж явдаг гэдгийг бид ойлгосон. Манай Баян-Өлгий аймагт сүүлийн гурван жилийн дотор гэмт хэргийн тоо 49 хувиар буурсан тоон үзүүлэлт гарсан. Иргэд цагдаагийн байгууллага хамтарч ажилласны үр дүн  юм. Гэмт хэргийн гаралт буурч байгаагаас гадна хэрэг илрүүлэлт өнгөрсөн жил 84 хувьд хүрсэн. Мөн Баян-Өлгий аймаг улсын төсвийн хөрөнгөөр буюу 800 гаруй сая төгрөгөөр гэрэлтүүлэг, камержуулалт хийсэн. Зуу орчим сая төгрөгөөр гэрэлтүүлэг хийж, 700 сая төгрөгөөр нь хамгийн сүүлийн үеийн тоног төхөөрөмж бүхий Швед улсад үйлдвэрлэсэн камерийг суурилуулж, өнгөрсөн оны есдүгээр сард ашиглалтад оруулсан.  Аймгийн хэмжээнд бүрэн камержуулалт суурилуулж өгснөөр маш олон давуу тал бий болж байна. Үүнийг дагаад гэмт хэрэг илрүүлэлт сайжирсан. Гудамж талбайд гэмт хэрэг үйлдэгдсэн тохиолдолд камерийн тусламжтайгаар илрүүлдэг болсон. Таксинд сууж яваад эд зүйлсээ мартаад буулаа гэхэд хэдэн цагийн үед хаанаас суугаад аль хэсэгт буусан бэ гэдгийр нь хайгаад хэн гэдэг жолоочийн ямар улсын дугаартай таксинд суусан бэ гэдгийг тогтоогоод мартсан эд зүйлсийг нь олоод өгч байна. Бүр айлын хашаанаас адуу гараад хаана явж байгааг хүртэл олдог болчихсон. Бүрэн камержуулалттай болсноор ард иргэдийн амгалан тайван орчинг бий болгож байна. Иргэдийн хувьд чцагдаад хандах хандлага нь өөр болсон. Жил бүр аймгийнхаа иргэдэд цагдаагийн газраас хийж байгаа ажлаа танилцуулж байгаа.

-Баян-Өлгий аймгийн Алтай суманд баавгай агнасан хэрэг гарсан. Энэ хэргийг шалгаж дуусч байгаа юу?

 -Баян-ӨлгийаймгийнАлтайсумынбагийнЗасагдарга, байгальхамгаалагч, тусгайхамгаалалтайгазрынулсынбайцаагчнарЁлтынтусгайхамгааалттайгазраасхүрэнбаавгайагнасан хэрэгт сэжиглэгдэн шалгагдсан. Хэргийн мөрдөн байцаалтын ажил дуусаад прокурорт шилжүүлсэн байгаа. Өнгөрсөн оны есдүгээр сард иргэд, аж ахуйн нэгжийн  дэлгүүр, ресторанд нэвтрэн орж эд зүйлсийг нь хулгайлдаг хэд хэдэн цуврал гэмт хэрэг гарсан. Гэмт хэрэгтэн хулгай хийхдээ тухайн газрын эд зүйлсийг авахаас гадна  камер, хард дискийг нь хулгайлчихдаг байсан. Гэсэн ч манай бие бүрэлдэхүүн дээрх хэргийг илрүүлсэн.

-Малын хулгай их гарч байна уу. Малчдын 120 гаруй адууг хулгайлж, хилээр гаргасан хэрэг илрэхгүй байгаа гэх мэдээлэл байна. Мөн Баян-Өлгий аймгийн сумдаар явж айлын хотноос бог мал хулгайлдаг хэрэгтнүүд баригдсан уу?

-Малчдын адууг хулгайлж хил давуулсан гэмт хэрэг өнгөрсөн оны дөрөвдүгээр сараас гарсан. Алтай Таванбогд орчмын Монгол Улсын хилээр хууль бусаар гаргаж Тувагийн хил рүү нэвтрүүлдэг сүлжээ гэмт хэрэг гарсан. Алдагдсан адуу хилээр давсан гэдэг нь нотлох баримтаар тодорхой болсон. Дээрх хэргийг хууль журмын дагуу Тагнуулын байгууллагад шилжүүлсэн. Хэдийгээр хэргийг өөр газарт шилжүүлсэн ч бид өөрсдийн шугамаар ажиллагаа явуулж байна. Өнгөрсөн оны есдүгээр сараас эхлэн Дэлүүн, Толбо, Сагсай, Бугат, Баяннуур, Алтанцөгц гэх мэт сумдаар бүлэг этгээд айлын бог мал хулгайлсан хэрэг гарсан. Айлын хотноос 17 үйлдлээр 110 гаруй бог мал хулгайлсан байдаг.Энэ хэргийг үйлдсэн гурван залууг барьсан. Тэд машинтай явж, айлын хотноос мал хулгайлдаг байсан нь нотлогдсон.

-Хэрэг бүртгэл мөрдөн байцаалтын шатанд гэмт хэрэгтнүүд хил даван оргон зугтаасан тохиолдол гарсан уу. Баян-Өлгий аймгийнхан Казакстан руу оргон зугтаалаа гэх мэдээлэл их гардаг?

-Хэрэг бүртгэл, мөрдөн байцаалтын шатанд хил даван оргон зугтаадаг байсныг сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд бүрэн таслан зогсоож чадсан. Харин үйлдэгдсэн хэрэг нь цагдаагийн байгууллагад ирээгүй, хэрэг бүртгэл хийгдэж, эрүүгийн хэрэг үүсгэгдээгүй байхдаа хил даван оргон зайлсан дөрвөн хүн байгаа. Танхайн хэрэг үйлдчихээд зугтаасан хоёр хүн бий. Мөн нэр бүхий томоохон арилжааны банкинд ажиллаж байхдаа зуу гаруй сая төгрөг хувьдаа завшсан, үүрэн телефоны компанид ажиллаж байхдаа 80 сая төгрөг хууль бусаар авчихаад шууд хил даван оргон зайлсан хүн байгаа. Эдгээр хүмүүсийг  интерполоор эрэн сурвалжилж байна.  Харин дотоодод таван хүн оргосон байдаг. Эдгээр хүмүүсийн дөрвийг нь барьчихсан. Нэг хүнийг хаана орогнож байгааг тогтоочихсон байгаа. ШШГЕГ-ын харьяа Цагдан хорих төвөөс 14 жилийн хорих ялтай этгээд оргосон тохиолдол гарсан.  Баян-Өлгий аймагт гарч буй нийт хэргийн ихэнх хувийг бусдын эрх чөлөөнд халдсан, бие мах бодид нь хөнгөн болон хүнд гэмтэл учруулсан, хулгайн гэмт хэрэг эзэлж байна.

-Өнөө жил хийхээр төлөвлөж буй томоохон ямар ажил байгаа вэ?

-Төлөвлөгөөт ажлуудаа хийж гүйцэтгэх нь тодорхой. Өмнөх жилүүдээс илүү сайн ажиллахаар төлөвлөж байна. Мөн УИХ-ын сонгууль болоод орон нутгийн сонгууль болно. Дэлхийн улс, орны төрийн тэргүүдийн чуулга уулзалт болно. Дээрх арга хэмжээний үеэр бид удирдах газраас ирэх үүрэг чиглэлийн дагуу ажиллана. Өнгөрсөн жил манай цагдаагийн газар Баян-Өлгий аймгийн шилдэг аж ахуйн нэгжээр шалгарсан. 2015 онд манай Цагдаагийн газрын 75 жилийн ой болж өнгөрсөн. Энэ жил  Мөрдөн байцаах албаны ой болж байгаатай холбоотойгоор баруун бүсийн бүх мөрдөн байцаагч нарын уулзалтыг Баян-Өлгий аймагт хийхээр төлөвлөж байгаа. Мөн Замын цагдаа нарын уулзалт, хурлыг хийхээр төлөвлөж байна.

Э.Баатар

ЭХ СУРВАЛЖ:www.police.gov.mn