“NEWS” агентлаг 2020 оны УИХ-ын сонгуульд хэн, хэн нэр дэвших вэ гэдгийг тойрог бүрээр нь уншигчдадаа хүргэж эхэлсэн. Энэ удаад УИХ-ын сонгуулийн 22,23-р  тойрог буюу Баянзүрх дүүргийг онцолж байна.

Нийслэлийн хамгийн их амтай дүүргийн нэг болох Баянзүрх дүүргийг энэ удаад тойрогт хуваан таван мандаттай болгосон. Өөрөөр хэлбэл, Баянзүрхчүүдийг хоёр хувааж, хоёр, гурван төлөөлөлттэй байхаар зохицуулалт хийсэн. Найрамдлын ройныг өнгөрсөн удаагийн сонгуулиудаар Багахангай, Налайх дүүрэгтэй нэгтгэж, торогт хуваадаг байсан бол энэ удаад дүүргийг дангаар нь хоёр тойрог болгосон нь энэ. Нийслэлийн хүн амын дийлэнх хувь нь оршин суудаг Баянзүрх дүүргийн сонгогчид өнгө алаг гэж хэлэхэд болно. Тиймдээ ч өнгөрсөн долоон удаагийн сонгуульд улаан, цэнхэр, бие даагч гээд өнгө алаглуулан сонгож байсан түүхтэй. Хамгийн сүүлд буюу 2016 оны сонгуульд баянзүрхчүүд МАН-ыг үнэмлэхүй олонх нь дэмжиж, АН-д нэг, МАН-д дөрөв, нэг бие даагчид санал өгсөн байдаг. Баянзүрх дүүргээс сонгогдсон ганц бие даагч нь С.Жавхлан. Тэрбээр энэ удаад ч мөн бие дааж нэр дэвшихээр мөрийн хөтөлбөрөө Үндэсний аудитын газарт хүргүүлээд байгаа.

МАН ШИНЭ, ТУРШЛАГАТАЙ ХҮМҮҮСЭЭ ИЛГЭЭНЭ

Баянзүрх дүүрэгт бараг л багаараа ялсан МАН-ынхан энэ удаад багтаа бага зэрэг сэлгээ оруулахаар яригдаж байна. Харин хууччуулаас УИХ-ын гишүүн Б.Саранчимэгээс бусад нь сонгууль өнжих, эсвэл нэр дэвших нь тодорхой бус байгаа юм.  МАН-ын хувьд судалгаагаар нэр дэвшигчдээ тодруулж байгаа учраас Б.Саранчимэг гишүүний хувьд рейтинг өндөртэй, тойрогтоо анхаарсан байдал бусдаасаа илүү гэдгийг тойргийн иргэд нь тодотгож байгаа учраас энэ удаад дахин өрсөлдөх нь. УИХ-ын гишүүн Ж.Энхбаярын хувьд энэ удаагийн сонгуульд өрсөлдөхгүй байж магадгүй гэсэн таамаг их явж байгаа.  Тэрбээр өөрөө ч гэсэн нэр дэвшихгүй, нам ялбал гүйцэтгэх засаглалд орж ажиллана гэдээ зарим намын нөхдөдөө дуулгасан сурагтай. Гэвч намын Бага хурал, Удирдах зөвлөл, намын даргын шийдвэр эцэслэгдээгүй байгаа. Баянзүрх дүүргээс сонгогдсон УИХ-ын гишүүн Б.Батзоригийн хувьд бүрэн эрхийн хугацаагаа дуусгаж чадаагүй чөлөөлөгдсөн. ХХААХҮ-ийн сайдаар ажиллаж байхдаа ЖДҮХС-аас зээл олгохдоо бусдад давуу байдал үүсгэсэн хэмээн хэрэг нь шүүхэд шилжсэн учраас өөрийн хүсэлтээр гишүүнээсээ чөлөөлөгдөөд буй.

Тиймээс энэ удаад Баянзүрхийг зорих багт сэлгээ орж магадгүй байна. Баянзүрх дүүрэгт МАН-ынхан УИХ-ын гишүүн  туршлагатай Б.Саранчимэгийг дагуулж, гавьяат эмч Ж.Чинбүрэн,  Хууль зүйн яамны дэд сайд Б.Энхбаяр, "Эрдэнэс Монгол"-ын дэд захирал асан О.Одбаяр, Ийгл телевизийн редактор Б.Жаргалмаа нарыг нэр дэвшүүлэхээр яригдаж эхэлжээ. МАН-ын эмэгтэйчүүдийн төлөөлөл болсон Д.Оюунхоролын хувьд тойрог нь тодорхойгүй байгаа гэнэ.

ХСҮТ-ийн захирал асан, гавьяат эмч Ж.Чинбүрэнгийн  хувьд салбартаа төдийгүй олон нийтэд танигдсан мэргэжлийн эмч.  Харин хуульч Б.Энхбаярын хувьд Хууль зүйн дэд сайдаар ажиллаж байсан, салбартаа танигдсан нэгэн.  Хэдийгээр шинэ нэр дэвшигчдийн хувьд баянзүрхчүүдэд шинэ хүмүүс гэсэн үг. Гэхдээ салбар салбартаа мэргэшсэн шинэ горилогчид гэж тодорхойлж болно. Нэр дэвшигчид эцсийн байдлаар тодорхой болоогүй бөгөөд тавдугаар сарын 15-нд намын Бага хурал эцэслэнэ.

АН ШИНЭ, МЭДЛЭГТЭЙ ХҮМҮҮСЭЭ ЗҮТГҮҮЛНЭ

Ардчилсан намын хувьд энэ удаагийн сонгуульд хэн хэнийг нэр дэвшүүлэх бол гэдэг эргэлзээ дагуулж байна. Угтаа бол Ардчилсан намаас хоёр ч удаа сонгогдсон Ж.Батзандан зүсээ хувиргаагүй бол энэ удаад нахих байсан болов уу. Гэвч тэрбээр ШИНЭ нам байгуулж, өөрийн багаа бүрдүүлж эхэлсэн учир багтайгаа орно гэж үзэх болов уу. Тиймээс Ардчилсан намын хувьд энэ удаад УИХ-ын гишүүн Д.Ганхуяг,  жүжигчин Ж.Баясгалан, тус дүүргийн Засаг дарга асан Б.Пүрэвдаваа, жүжигчин Ж.Баясгалан нарын нэрс яригдаж эхэлжээ. Жүжигчин Ж.Баясгалангийн хувьд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг төлөөлөхөөр Ардчилсан намд саяхан элссэн юм.  Мөн НИТХ-ын төлөөлөгч Т.Батцогт, БЗД-ийн ИТХ төлөөлөгч Ш. Ганчимэг нарын нэрс ч дуулдаж байгаа. Энэ дунд бас нэгэн сонирхолтой нэр дэвшигч байгаагийн нэг нь Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга асан З.Энхболд. Түүнийг олон тойрогт судалгаа хийснээс Дархан-Уул аймаг, Баянзүрх дүүргийн аль нэг дээр нь рейтинг нь арай гайгүй гарсан гэж үзээд, аль нэг тойрогт нь нэр дэвшинэ хэмээн яригдаж байгаа юм.

С.ЖАВХЛАН ДАХИН  БИЕ ДААНА

УИХ-ын 2016 оны сонгуулиар баянзүрхчүүд ганц бие даагчийг сонгосон нь УИХ-ын гишүүн С.Жавхлан. Дээл, морь хоёроо хослуулсаар сонгогдсон тэрбээр нэг л хууль санаачилсныг эс тооцвол өөрөөр хийж бүтээсэн зүйл тун ховортой нэгэн. Гэхдээ тэрбээр 2020 оны сонгуульд дахин өрсөлдөхөөр мөрийн хөтөлбөрөө Үндэсний аудитын газарт хүргүүлээд буй.

Мөн Баянзүрх дүүрэгт ХҮН намаас Ардчилсан намын гишүүн Р.Гончигдоржийн охин Г.Ариунхишиг нэр дэвшинэ гэсэн мэдээлэл байна.

БАЯНЗҮРХ ДҮҮРГЭЭС УИХ-Д СОНГОГДСОН ГИШҮҮД:

• 1992 он: Найрамдал, Налайх, Багануур дүүрэг 4 мандаттай байсан бөгөөд МАХН-ын гишүүн Т.Очирхүү, Ж.Бямбажав, Д.Батбаатар, Н.Жамбалжав.
• 1996 он: Ардчилсан холбоо эвсэл С.Болдхэт, Х.Хулан, Ц.Төмөртогоо
• 2000 он: МАХН-ын гишүүн Т.Ганди, МАХН-ын гишүүн Р.Амарсайхан, Р.Гаваа
• 2004 он: МАХН-ын гишүүн Т.Ганди, Эх орон-Ардчилал эвсэл Д.Ганхуяг, МАХН-ын гишүүн Ж.Гүррагчаа
• 2008 он: АН-ын гишүүн Ч.Сайханбилэг, Бие даагч З.Алтай, Д.Ганхуяг, МАХН-ын гишүүн Ц.Батбаяр
• 2012 он: АН-ын гишүүн Д.Ганхуяг, Ж.Батзандан, Б.Болор,
• 2016 он: МАН-ын гишүүн Д.Оюунхорол, Б.Саранчимэг, Ж.Энхбаяр, Б.Батзориг, АН-ын гишүүн Ж.Батзандан, бие даагч С.Жавхлан

Ш.ЧИМЭГ