"Супер тивүүдийн хөгжлийн үе шатанд шинэ царцдас үүсэх үндсэн хүчин зүйл" төсөл нь 47 сая чех кроны /5 тэрбум 530 сая төгрөг/ санхүүжилттэй бөгөөд бүс нутгийн хувьд Монгол улсын нутаг дэвсгэр, БНХАУ-ын хойд хэсэг болон ОХУ-ын зүүн өмнөд хэсгийн нутаг дэвсгэрийг хамарсан судалгаанд чиглэгдэж байгаа юм. Монгол улсын хувьд энэ төсөлд гол үүрэг гүйцэтгэх бөгөөд Монгол улсын Шинжлэх ухааны академи, Улаанбаатар хотын техникийн дээд сургуулиуд хамтарсан судалгаа хийх, ажилчдаа солилцох, монголын докторуудыг БНЧУ-д сургах түүнчлэн хоёр орныхоо геологийн сайн туршлагыг олон улсын хэмжээнд таниулах боломжуудыг олгох хоёр талын гэрээнүүдээрээ тус төсөлтэй холбогдож байгаа юм.

Өмнө нь Монгол, Чехийн судлаачдын хамтран хийсэн судалгаанууд нь Дэлхийн хувьслын явц дахь тивийн өсөлтийн механизмыг ойлгоход чухал нөлөө үзүүлэх магадлалтай гэсэн үр дүн гарч байсан  аж.

Чехийн геологчид Монгол улсын геологийн ордуудын газрын зураглал хийхэд ихээхэн хувь нэмрээ оруулснаас гадна 60-аад оны үед хамгийн том зэс молибдений ордыг Эрдэнэтэд нээж илрүүлсэн. 1999-2013 онуудын хооронд БНЧУ-ын зүгээс Монгол улсад дөрвөн сая орчим ам.долларын хөгжлийн төслийг Монгол улсын сонгогдсон нутаг дэвсгэр дээрх геологийн газрын зураглал хийж, эдийн засгийн потенциалыг тооцоолох, Эрдэнэтэд хүрээлэн буй орчны аудит хийх гэх мэт чиглэлүүдээр хэрэгжүүлж ирсэн. Монголын Ашигт малтмал газрын тосны газарт ойролцоогоор 4000 км² нутаг дэвсгэрийг хамруулан хийсэн 1:50 000, 1:100 000 машстаб бүхий 87 газрын зургийг хүлээлгэн өгсөн ажээ.

А.АНИР