Өршөөлийн хуулийг УИХ-аар баталсны орой эх орондоо ирсэн Н.Энхбаяр намынхаа бүсийн зөвлөгөөнд оролцсон шигээ улс төр хийж яваа. МАХН-аас зохион байгуулсан бүсийн зөвлөгөөний үеэр “М.Энхсайхан дарга Тавантолгойн асуудлыг өөрөөр яриад байгаа учраас Н.Батцэрэгийг МҮАН-ын дарга болгоод асуудлыг зохицуулаад явъя гэсэн ч хүлээж аваагүй” гэсэн ярилцлага хэвлэлд өгсөн.

Энэ асуудлаар МҮАН-ын дарга, Монгол Улсын сайд М.Энхсайханаас байр суурийг нь сонссон юм.

Тэрбээр “Монголын нийгэм авлигалд автсан нь үнэн билээ. Уул уурхай руу гадныхан тэмүүлж түүнийг нь мөнгө болгон намдаа болон хувьдаа авах гэсэн хөдөлгөөн хаа сайгүй өрнөсөөр удаж байна. Авлигалыг өөрийн соёл болгосон бүхэл бүтэн бүлэглэл, хүн амын давхрага бий болсон хийгээд том намууд энэ асуудалд гүнзгий хутгалдав. Тэд өнөөгийн төр, нийгмийг үймүүлж, монгол төрийг доройтуулж, авлигалыг ердийн хэрэг мэт харагдуулж олон түмний ёс суртахууныг унагаж байгаа юм. Түүнтэй тэмцэх асуудал бол улс төрийн намуудын гол асуудал байх ёстой.

Энэ асуудлаар “Шударга ёс” эвслийг бүрдүүлж байгаа МАХН, МҮАН-ын дарга нарын байр суурь их л зөрүүтэй байгаа. Энэ тухайгаа миний хувьд нэг их ил тод яриад байсангүй. Гэвч сүүлийн үед МАХН-ын дарга Энхбаяр хот, хөдөөгүй намынхандаа яриа ухуулга хийж явахдаа шүүх, хууль хяналтын байгууллага, авилгалтай тэмцэж байгаа төрийн ажилтнуудыг гутааж буй болон МАХН, МҮАН-ын харилцааны асуудлаар миний зүгээс тайлбар өгье. Ингэлээ гээд эвсэл задарч байгаа хэрэг биш, харин эвслийг зөв ажиллахад туслана гэж бодож байна” гэсэн юм. Мөн авлигын талаар өөрийн үзэл бодлоо илэрхийлж “Авилгалтай тэмцэхийн улс төрийн ач холбогдлыг Ц.Элбэгдорж ерөнхийлөгч Өршөөлийн хуульд хориг тавихдаа тод томруун хэлсэн бөгөөд түүний үгийг зөвхөн Н. Н.Энхбаярт зориулсан мэт тайлбарлах нь улс төрийн ноцтой алдаа, олон түмнийг төөрөгдүүлсэн хэрэг болно.

Авлигалыг зөвхөн өөр хоорондоо мөнгө өгч авалцах үйл явдал мэт явцуу тайлбарлахын эсрэг байна. Авилгал бол зөвхөн хээл хахууль биш. Авилгал гэдэг ойлголтод “хууль ёсны коррупци” мөн багтана. Энэ юу гэсэн үг вэ гэвэл хөндлөнгөөс харахад бүхий л шийдвэр хууль ёсны мэт боловч үнэндээ “авилгал”-д хамаатгаж болох үйлдэл юм. Олон нийтэд ил болсон ийм нэгэн жишээ нь Ерөнхий сайдын зөвлөх асан Л. Гансүхийн хэрэг бөгөөд Н.Энхбаяр дарга Л.Гансүхийг хэлмэгдүүлчихлээ гэж ярьж байгаа бол тэр хүний төлөө санаа зовж байгаа хэрэг гэхээсээ илүүтэй өөртөө хамаатуулсан улс төр л хийж байгаа хэрэг юм.

Н.Энхбаяр монгол төрд гавьяатай бол төрөөс өршөөнгүй хандлага гаргах болов уу гэж хүлээх эрхтэй. Харин авилгалтай тэмцэж байгаа шүүх, хууль хяналтынхны ажлыг “унтраах”, хэлмэгдүүлэлтийг таслан зогсооё гэж ярих нь зохисгүй юм. “Шударга ёс” эвслийг шударга байлгая гэвэл миний хэлж байгаа зүйлийг бодолцох хэрэгтэй. Оюутолгой, Тавантолгойн асуудлаар Н. Энхбаяр дарга “Хэрэв бидэнд олонхи нь санал өгсөн бол Оюутолгой, Тавантолгой таны өмч болох байсан”, Тавантолгойг “З.Энхболд иргэний зориг гаргаж түр зогсоож чадсан” гэх нь Монголын хөгжлийн эрх ашигт нийцэхгүй, Монголын эдийн засгийг хямрал руу түлхсэн хариуцлагагүй үг яриа юм. Хямралын хариуцлагыг АН, “Шударга ёс “эвсэл хамтдаа үүрнэ. Муу юм болбол олонхи нь буруутдаг, бид цөөн юм чинь хариуцлага үүрэхгүй гэдэг ааш гаргахгүй байгаасай гэж бодож байна.

“Шударга ёс” эвсэлд багтаж байгаа намууд нэгэн улс төрийн хүчин болж болох тухай бидний хооронд яриа байсан. Гэхдээ улс орноо зөв замд гаргах үзэл баримтлалаар нэгдэж чадвал тийм бололцоо бий. Түүнээс биш авилгалыг хамгаалж, том төслүүдээр популизм хийж, тэр тусмаа хувиа хичээж өөрийгөө хамгаалах хэмжээнд улс төр хийх нэгдсэн нам байгуулна гэж бодож байгаа бол энэ бол миний хэмжээнээс хэтэрсэн асуудал юм” гэв.

Г.ТУУЛ