Жижиг дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх сангийн зээлээс 500 сая төгрөгөөс 3 тэрбум хүртэлх зээлийг удаа дараа авч байсан УИХ-ын гишүүд, төрийн албан хаагчдын баримт мэдээлэл ил болсон. Жижиг, дунд үйлдвэрлэл эрхлэгчдийн боломжийг хулгайлсан УИХ-ын гишүүд, төрийн албан хаагчид авсан зээлээрээ чухам ямар үйлдвэрлэл явуулсан нь олон нийтийн анхаарлын төвд байна. Хэрэв тэд жижиг, дунд үйлдвэрлэл эрхлэгчдэд олгодог гурван хувийн хүүтэй зээлийг хувааж аваад Банк бус санхүүгийн байгууллагаар /ББСБ/ дамжуулан өндөр хүүтэйгээр зээлдүүлж, мөнгө угаадаг байсан уу гэх асуулт эндээс тавигдаж байна. Энэ асуудлыг Улсын ерөнхий прокурор М.Энх-Амгалан шалгаж эхэлснээ дуулгасан юм.

Санхүүгийн зохицуулах хорооны албан сайтад мэдээлснээр энэ оны гуравдугаар улирлын байдлаар нийт 540 ББСБ үйл ажиллагаа явуулж байгаагийн дийлэнх буюу 90.9 хувь нь зээлийн үйл ажиллагаа эрхэлж байна.

Банк бус санхүүгийн байгууллагын нийт хөрөнгийн хэмжээ 1.2 их наяд төгрөгт хүрсэн нь өмнөх оны мөн үеэс 32.7 хувиар өссөн үзүүлэлт аж. 2018 оны эхний гурван улирлын туршид ББСБ-ын хөрөнгийн хэмжээ 30-аас дээш хувийн өсөлтийг үзүүлжээ.

Хөрөнгийн өсөлтийн 74.1 хувь нь зээлийн өсөлтөөс бүрджээ. Банк бус санхүүгийн байгууллагуудын зээлийн үйлчилгээний хүртээмж сайжирсан бөгөөд салбарын зээлдэгчдийн тоо өмнөх оноос 2.1 дахин нэмэгдэж, 217 мянга, харилцагчдын тоо 1.5 саяд хүрсэн дүнтэй байна. ББСБ-уудын зээлийн дундаж хүү 3.3 хувьтай байна. Нийт орлогын хувьд өмнөх оноос 32.7 хувиар өсөж, 183.9 тэрбум төгрөгт хүрсэн бол нийт ашиг 68.3 хувиар өсөж, 73.5 тэрбум төгрөгт хүрчээ.

ЖДҮХС-гаас зээл авсан УИХ-ын гишүүдийн дийлэнх нь нэг бус ББСБ эзэмшиж байгаа нь татварын мөнгөөр хүүлэлт хийдэг газар нь УИХ болж хувирсан гэсэн иргэдийн таамгийг баталж байна. ЖДҮ-ийн зээлийн дуулианд холбогдсон УИХ-ын гишүүдийн ББСБ-ыг танилцуулъя.

ЖДҮ-ийг хөгжүүлэх сангаас хоёр жил дараалан 1.9 тэрбум төгрөгийн зээл авсан УИХ-ын гишүүн Ж.Энхбаяр нь "ГАЗАР КАПИТАЛ", "ГАЗАР ПАРТНЕРС" гэсэн банк бус санхүүгийн байгууллагатай. 2007 оноос хойш  үйл ажиллагаа явуулж байгаа. Варьета төвийн нэгдүгээр давхарт байрладаг. Уян хатан нөхцөлтэй гэж тодотгосон тус ББСБ-аас  сарын  2.5-3 хувь буюу жилийн 30-36 хувийн хүүтэй бизнесийн зээл олгодог.

ЖДҮХС-гаас 700 сая төгрөгийн гурван хувийн хүүтэй зээл авсан УИХ-ын гишүүн Б.Ундармаа ХОМ-тээ “КАПИТАЛ ПРЕМИУМ" банк бус санхүүгийн байгууллагын 100 хувь эзэмшдэг талаараа бичжээ.  Тус ББСБ нь Сөүлийн гудамжинд байрладаг. Бизнесийн зээлийнх нь сарын  хүү дунджаар 3 хувь, жилийнх нь 36 хувьтай.

УИХ-ын гишүүн Л.Энхболд ЖДҮХС-гаас 950 сая төгрөгийн зээл авсан баримт дэлгэгдээд байгаа. Тэрбээр “ИРЭЭДҮЙ ИНВЕСТ” банк бус санхүүгийн байгууллагын 10 хувь эзэмшдэг талаар ХОМ-тээ дурджээ. Тус ББСБ-ын бизнесийн зээлийн хүү сарын 3-3,5 хувь. Сэлэнгэ, Сүхбаатар, Дархан-Уул, Өмнөговь аймагт салбартай. УИХ-ын гишүүн болохоосоо өмнө ББСБ-ынхаа захирлаар ажилладаг байсан. 

Зам тээврийн хөгжлийн сайд Я.Содбаатар нь ЖДҮДС-гаар дамжуулж, 2 тэрбум төгрөгийн зээл авсан. Тэрбээр “ТЭНҮҮН КАПИТАЛ” банк бус санхүүгийн байгууллагын хувьцааг эзэмшдэг талаараа ХОМ-доо мэдүүлжээ.  Бизнесийн зээлийн сарын  хүү 2.6-3 хувь, жилийнх нь 31.2-36. Өнгөрсөн гуравдугаар сард  шинэ салбар нээхээр СЗХ-нд хандсан.

ЖДҮХС-гаас УИХ-ын гишүүн Н.Оюундарь “Рэд Стар Клуб”-ийнхээ нэр дээр 800 сая төгрөгийн зээл авсан. Тус компани нь дэргэдээ банк бус санхүүгийн байгууллагатай. Түүнийгээ саяхан өөр хүний нэр дээр шилжүүлсэн гэх мэдээлэлийг эх сурвалж өглөө.  Түүний шилжүүлсэн гэх ББСБ Улаанбаатар хотын Чингэлтэй дүүргийн тавдугаар хороонд үйл ажиллагаа явуулдаг. Энэ оны аравдугаар сард хувь нийлүүлсэн хөрөнгийн хэмжээгээ нэмэгдүүлж, шинэ салбараа байгуулжээ. Бизнесийн зээлийн хүү нь жилийн дунджаар 36 хувь. Тэрбээр өнгөрсөн аравдугаар сарын сүүлээр ББСБ-аа өөр хүний нэр дээр шилжүүлсэн гэх мэдээлэл байна.  Өөрөөр хэлбэл, ЖДҮХС-гаас зээл авсан баримт дэлгэгдсэний дараа ББСБ-аа өөр хүний нэр дээр шилжүүлсэн байна.

УИХ-ын гишүүн Н.Учралын аав Н.Ням-Осор ЖДҮХС-гаас 950 сая төгрөгийн  зээл “Хүннү” групптээ авсан нь мөн тогтоогдсон. Баримт дэлгэгдсэн даруйд Н.Учрал гишүүн 950 сая төгрөгөө буцааж байгаагаа мэдэгдсэн. Түүний аавын “Хүннү” групп  2014 оноос “НЬЮ ХҮННҮ ФИНАНС”  банк бус санхүүгийн байгууллага ажиллуулж иржээ. Тус ББСБ-ийн бизнесийн зээлийн хүү дунджаар 2.6-3 хувь, жилийнх нь 31.2-36 хувь. Жижиг дундын дуулианы дараа мөн л ББСБ-ийнхаа мэдээллийг нууцалсан бололтой.

"NEWS" агентлагийн зүгээс УИХ-ын гишүүд, төрийн томоохон албан тушаалтнуудын хувьцаа эзэмшдэг ББСБ-ын мэдээллийг үргэлжлүүлэн хүргэх болно. Банк бус төрийн байгууллагуудын дэлгэрэнгүй мэдээллийг ЭНД-ээс харна уу.

NEWS.MN