Ерөнхийлөгчийн сүүлчийн сум УИХ дээр, Ерөнхий сайдын эхний сум намынхан дээрээ буулаа. Хэн, хэн нь жижиг дундын дуулиан дээр оноо авах зорилготойгоор Ерөнхийлөгч нь ялсан монголчуудын балиашигтай, Ерөнхий сайд нь жижиг дунд үйлдвэрлэгчид хийгээд, энэ сангаас зээл авсан эрх баригчдыг эсэргүүцсэн, буруутгасан, цөхөрсөн иргэдийн дэмжлэгтэй тоглолт хийж байна. Хожил хоёр хүнд ирэхгүй нь ойлгомжтой. Тиймээс Ерөнхийлөгчийнх богино зайных, Ерөнхий сайдынх хэрэвзээ “үхэхээс айхгүй” эр зоригоо үүн дээр гаргаж чадвал жинхнээсээ холын зайны улс төр болж мэдэх юм.

Ерөнхийлөгч Х.Баттулга 2017 онд Ерөнхийлөгчийн сонгуульд ялснаасаа хойш эрх баригчид руу ээлж дараагүй довтолсон, энэ удаад эцсийн сумаа тавилаа. Аравдугаар сарын 29-ны өдөр спикер М.Энхболдод гардуулсан “Зөвшилцөх тухай” албан бичигтээ тэрбээр “2019 оны төсөвт УИХ-ын гишүүд өөрсдийн тойрогт тус бүрт таван тэрбум төгрөгийн төсөв суулгуулсан, нэр бүхий гишүүд ЖДҮХС-гаас зээл авсан нь ил болсон. Тиймээс УИХ бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэх боломжгүй гэж үзэн өөрөө тарах шийдвэр гаргах”-ыг УИХ-д санал болгосон юм.

Эрх мэдлийн төлөөх Ардчилсан намын өнгөрсөн дөрвөн жилийн алдааг алхам бүр давтаж яваа МАН-ын хагарал Төрийн тэргүүнд бөөн барьц өгөөд зогсохгүй жижиг, дундын зээл бүр ч сайхан далим болж, "ура, УИХ тар" гэж Ерөнхийлөгчийн зүгээс хашгирч эхэллээ.

Угтаа 64-үүлээ, УИХ-ын бүдүүн бүлэг байж ганц “дайчинд” барьц өгч байвал, МАН-ын хохь. Цувж явсан барнаас цуглаж суусан шаазгай дээр гэдэг.

Мэдээж, Ерөнхийлөгчийн хүсэлтийг УИХ хүлээн авах боломжгүй. Учир нь, УИХ-ыг тараах эрх зөвхөн УИХ-д байдаг бөгөөд Монголын төрийн дээд байгууллагыг тараахын тулд М.Энхболдын парламентын 75 гишүүнээс 51 нь дэмжих ёстой. Үүнийг өнгөрсөн дөрвөн жил УИХ-ын дарга хийсэн, улс төрд хатуу самар болтлоо “чанагдсан” Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга З.Энхболд мэдэхгүй байна гэж лав үгүй. Харамсалтай нь, ардчиллаар овоглож, ардчиллын буянаар хөлжиж, албан тушаалд болгонд зоолттой явсан нөхдүүд эргээд ардчилал руугаа нулимахыг үздэг бид мөн азгүй хүмүүс ээ.

Ардчиллыг тугаа, автораа болгож ирсэн Ардчилсан намын дарга С.Эрдэнэ энэ удаад эр хүн шиг тайлбар өглөө. “Ерөнхийлөгчийн засаглалыг, Ерөнхийлөгчийн хийж буй улс төрийг дэмжихгүй” гэдгээ ил шулуухан хэлсэн С.Эрдэнийн үгнээс харахад Ардчилсан нам Ерөнхийлөгчийн засаглал болоод УИХ-ыг тараах Ерөнхийлөгчийн байр суурийг дэмжихгүй нь. Энэ өнцгөөс нь харвал Ерөнхийлөгч мэдрэмж сайтай ч ашиггүй нүүдэл энэ удаад хийлээ. Нэмээд  хэлэхэд, Төрийн тэргүүн өлсгөлөн зарлана гэдэг нь ертөнцийн онигоо. Өөрөө унасан хүүхэд уйлдаггүй гэж.

Үндсэн хуулийн өөрчлөлтийн өмнө эрх баригчдын эмзэг цэг дээр улс төр хийх гэсэн Ерөнхийлөгч цагаа онож буудсан ч байгаа онож чадсангүй. Өчигдрийг хүртэл Ерөнхийлөгчийн засаглалыг дэмжиж ирсэн "хуурай дүү" Л.Оюун-Эрдэнэ нь хүртэл эсэргүүцээд эхэлсэн гэхээр Х.Баттулгыг “хаан”  болгож, өөрөө “хатан” нь болох З.Энхболдын хүсэл талаар болох нь.

Хэдийгээр ирэх 2020 оны сонгуулийн өмнөхөн ЖДҮ-ийг хөгжүүлэх сангаас идэж уусан эрх баригчдын булай илэрч, МАН хөлөг онгоцтойгоо сүйрч буй харагдавч, хархнуудаа живүүлээд У.Хүрэлсүх уснаас хуурай гарах боломж бий. Учир нь, тэрбээр жижиг дундын зээлтэй нэр холбогдсон намын гишүүдээ эргүүлэн татдаггүй юм аа гэхэд ирэх 2020 оны сонгуульд Я.Содбаатар Д.Амарбаясгалан, Х.Болорчулуун, Г.Солтан,  Б.Ундармаа, Н.Оюундарь, Л.Оюун-Эрдэнэ, Б.Жавхлан, Ж.Энхбаярыгаа бүгдийг нь нэр дэвшүүлэхгүй гэдгээ ил тод зарла. Хэрэв  ингэж чадвал МАН-д ялангуяа У.Хүрэлсүхэд ирэх 2020 онд ялах боломж байна. Товчхондоо, У.Хүрэлсүхийн ирэх сонгуулийн ялалтын гол хөзөр нь У.Хүрэлсүхийн намынхан нь болно гэсэн үг. Хэрэв У.Хүрэлсүх үүнийг хийхгүй бол улс төрийн карьер нь дуусна. Үндсэндээ намынхандаа хариуцлага хүлээлгэхээс гадна Үндсэн хуулийг өөрчлөх гэрийн даалгавраа биелүүлэх цаг У.Хүрэлсүхэд чухам одоо л ирж байна. МАН-ынхан Үндсэн хуульд зөвхөн "косметик" хагалгаа хийнэ гэдгээ зарласан. Харин Ерөнхийлөгчийн зүгээс Үндсэн хуулийг үндсээр өөрчлөхийг хүсч буй. Ашиг сонирхлын энэ зөрчил нь У.Хүрэлсүх болон Х.Баттулга хоёрын улс төрийн зам салах эхлэл нь байж мэднэ.

Ерөнхийлөгчийн болон Ерөнхий сайдын тавьсан суманд УИХ үүрээ эвдүүлсэн шоргоолж шиг бужигнаж байна. Ялангуяа, Тусгаар тогтнолын ордныхон. Гэвч, нэг асуулт байна. Эрх баригчдын энэ мэт сэдвийг сэвж, нийгмийн түрлэг болгох Ардчилсан намын залуус харин хаана байна. Жижиг дундын зээл бол АН-ын залуусын хувьд попордог, улстөрждөг, шоуддаг жинхэнэ гоё сэдэв биш гэж үү!