Шүдний эрүүл ахуй хоол хүнснээс хамааралтай байдаг. Та шүдээ эрүүл байлгахын тулд хамгийн зөв хоол хүнсийг хэрэглэж чадаж байна уу?

Өдрийн туршид хүний шүд хэр их хугацаагаар хоол хүнс, шингэнтэй харьцдагийг харгалзан үзвэл шүдний эрүүл ахуйд хоол хүнс ямар их үүрэг гүйцэтгэдэг нь ойлгомжтой. Шүдний эрүүл ахуй гэхээр энэ нь дан ганц зөв хоол хүнс идэж хэрэглэх тухай асуудал биш юм. Хоол хүнс аманд хэр удаан байх нь үүнд мөн хамааралтай.

Таны шүд чулуу мэт хатуу, тэсвэртэй санагдаж болох ч үнэн хэрэгтээ ясны нэгэн адилаар шүд тогтмол бэхжиж бас задарч байдаг зүйл. Энэ хоёр үйл явцын тэнцвэрийг хангах нь чухал бөгөөд шүдний эрүүл ахуйг хангахад хүний идэж хэрэглэж буй хоол хүнс ихээхэн үүрэг гүйцэтгэдгийн шалтгаан энэ. Зарим нэр төрлийн хүнс нь шүдний гадаргуу дээрх паалангийн гэмтлийг хурдасгаж байдаг бол зарим нь шүдийг эрдэсжүүлж, хамгаалж байдаг. Сахар шүдэнд муу гэдгийг та мэдэх хэрнээ яг яагаад гэдгийг нь мэддэггүй байж магадгүй. Чихэрлэг хүнс идэх болгонд чихэр нь таны аманд байдаг бактерийг хооллож байдаг. Бактери нь сахарыг боловсруулж шингээх үед тэдгээр нь шүдний пааланг гэмтээх хүчил болж хувирдаг.

Хоол идсэнээс хойш цөөхөн цагийн дараа толинд сайн харвал шүдэн дээр тань цагаан өнгөр үүсч буйг анзаарч болно. Үнэн хэрэгтээ энэ нь шүдний эрдсийг үгүй болгож буй наалдамхай бактери юм. Тийм ч учраас шүдний эрүүл ахуйг хангах үүднээс өнгөрийг арилгахын тулд шүдээ тогтмол угааж цэвэрлэх, идэж буй хоол хүнсэндээ анхаарал хандуулах нь чухал юм.

Чихэрлэг хоол хүнс болон зарим нэг цардууллаг хоол хүнс шүдний эрүүл мэндэд муу. Энгийн сахар болон боловсруулсан цардуулын хэлбэрээр аманд орж ирж буй нүүрс ус аман дахь бактериудад сайхан хоол болж өгдөг. Чихэрлэг хийжүүлсэн ундаа болон чихэр нь бактерийн хувьд энгийн сахарын бэлэн эх сурвалж юм. Цагаан талх, жигнэмэг, брецель зэрэг сайтар боловсруулсан цардуул нь шүлсэн дэх энзимийн нөлөөгөөр сахар болж хялбархан задардаг тул мөн ялгаагүй.

Шүдээ эрүүл байлгахын тулд хэрхэн хооллох вэ?

Жимс, хүнсний ногоог түлхүү хэрэглэ.

Жимс, хүнсний ногоо нь таны биед тустай гэдгийг та мэднэ. Гэвч эдгээр нь таны шүдний эрүүл мэндэд ч бас тустай. Хатуу жимс, хүнсний ногоо нь их хэмжээний ус агуулсан байдаг тул сахар болон цардуулын нөлөөг багасгахад тусалдаг. Мөн ширүүн бүтэцтэй тул сойзны үүрэг гүйцэтгэж шүдний гадаргууг цэвэрлэдэг.

Сүү, сүүн бүтээгдэхүүн хэрэглэ.

Сүү, сүүн бүтээгдэхүүн нь шүдний эрүүл мэндэд нэн тустай хоёр эрдэс бодис болох кальци, фосфорын сайн эх үүсвэр болдог. Кальци болон фосфор нь шүдийг эрдэсжүүлдэг. Тослоггүй болон тослог багатай сүү, тараг, бяслаг зэрэг нь нэн сайн. Бяслаг нь мөн кальци, фосфор агуулсан байдгийн зэрэгцээ шүлсний эргэлтийг сайжруулж хүнсний үлдэгдлийг цэвэрлэдэг. Тослог багатайг нь хэрэглэх ёстойг санаарай.

Наалдамхай чихэрлэг хүнснээс зайлсхий.

Дан ганц шүдэнд хүрч буй сахарын нийт тоо хэмжээ асуудал биш. Аманд үлдэж байгаа цардуул шүдэнд илүү их гэмтэл учруулдаг. Наалдамхай хүнс, чихэрлэг ундаа, хатуу чихэр зэрэг нь шүдийг сахраар тогтмол хангадаг тул шүдний эрүүл мэндэд нэн муу.

Сахар болон цардуулыг хоолтой хамт хэрэглэ.

Сахарын нөлөөг багасгахын тулд шүдний эмч нар чихэрлэг болон цардууллаг хүнсийг дангаар нь бус харин хоолтой хамт хэрэглэхийг зөвлөдөг.

Хоолтойгоо хамт хүчиллэг хүнс хэрэглэ.

Цитрусын төрлийн жимс зэрэг хүчил ихтэй хүнс нь үнэн хэрэгтээ шүдний паланг иддэг. Гэвч энэ нь ийм төрлийн хүнснээс зайлсхийх хэрэгтэй гэсэн үг биш. Харин ийм хүнсийг дангаар нь бус хоолны үеэр хэрэглэснээр шүдэнд шууд хүрэх хүчлийн хэмжээ буурна.

Хоолныхоо араас жимс ид.

Хоол идэх болон хөнгөн зууш идэх бүртээ шүдээ угаахыг эмч нар зөвлөдөг. Гэвч бидэнд ийм боломж цаг үргэлж гардаггүй. Хэрэв шүдээ угаах боломжгүй бол хоолныхоо араас 1 ширхэг алим идэх юмуу  1 стакан ус уухыг хичээ. Мөн сахаргүй бохь зажилж болно. Энэ нь шүлсний эргэлтийг сайжруулж, хоолны үлдэгдлийг цэвэрлэдэг тул бэлэн сойз байхгүй тохиолдолд муугүй сонголт болно.

Бичсэн: Сюзан Бауэрмэн, шинжлэх ухааны зохиолч, RD, CSSD. Сюзан нь Herbalife-ийн цалинтай зөвлөх юм.