Хоёр найз хүүхэн төрөлх хотоос нь нэлээд хол орших эртний түүх дурсгал, сүмийн цогцолборыг анх удаа үзэхээр аялалд гарчээ. Гэтэл зорьсон газартаа ойртох тусам тэр хоёрын нэг болох А-д сонин мэдрэмж төрж эхэлсэн байна. Сүмийн хаалгаар оронгуут бага зэргийн түгшүүрийн хамт өмнө нь энд ирж байсан мэт сэтгэгдэл төржээ. Анх удаагаа ирж байгаа нь тодорхой учир тухайн үеийн мэдрэмжийн шалтгааныг олж чадаагүй тэрээр найздаа энэ тухай хэлсэн боловч тоглоом хийгээд өнгөрсөн байна. Гэтэл дараагийн мэдрэмжүүд тэр хоёрыг хоёуланг нь жихүүцүүлнэ.

А "энэ өнцгийг тойроод сүмийн дугана, тэрний цаана гол сүм, дэргэд нь онцлог хэлбэр бүхий мод байх ёстой" гэдгийг хархаасаа өмнө зөгнөх мэт хэлсэн нь үнэн байв. Учрыг лавлахаар ээжрүүгээ утастаж асуухад А хүүхэд байхдаа ч энэ сүмд ирж байгаагүй гэв. Уг сүмийн бурхан ханийн заяа дуудаж өгдөг хэмээгдэж эрт дээр үеэс ганц бие хүмүүсийн цуваа тасардаггүй байжээ. А сүмийн ойролцоо ганц биеэр амьдарч байгаад нас барсан нагац эгчийнхээ сүнстэй холбож ойлгоход хүрсэн байна.

Амьдралдаа анх удаа харж буй юмс, уулзаж буй хүн, гэрчилж буй үйл явдал өмнө нь хэзээ нэгэн цагт тохиож байсан мэт санагдах үзэгдлийг "урьд нь харж байсан" хэмээх утга бүхий франц үгээр Дэжаву (dejavu) хэмээн нэрлэжээ. Эрдэмтэд дэжавугийн тухай 19-р зууны дунд үеэс идэвхтэй судлаж эхэлсэн байна. Энэ үзэгдлийн нарийн учир тодорхой болоогүй байх үед хүмүүс сүсэг бишрэлээс үүдэл бүхий гурван янзын зүйлтэй холбож ойлгож байв. Эхнийнх нь сүнсний тухай таамаглал юм. Нас барсан хэн нэгний сүнс хүний биед шингэж, өмнөх амьдралынх нь дурсамж тухайн хүний өөрийнх юмшиг санагдснаас үүддэг байж магадгүй.

Дараагийх нь урьд болон хойд насны тухай бурханы шашны ойлголт юм. Энэ тохиолдолд өмнөх амьдралын дурсамж хадгалагдан үлдэж, одоогийнхтой давхцан сэргэдэг байж магадгүй. Сүүлийнх нь ирээдүйг урьдчилан харах чадварын тухай таамаглал юм. Хүн өөрөө анзаараагүй байхад энэ чадвар сэргэж дэжавуг мэдрэхэд хүргэж магадгүй. Мөн үүнтэй төстэй оюун ухааны нэгдмэл мэдээллийн системийн ойлголт бий. Хүмүүсийн тархи ямар нэгэн нууцлаг телепатийн аргаар бусдын оюун ухаантай холбогдож, зарим ой дурсамжийг өөрийн мэт хүлээн авдаг байж магадгүй. Мөн сүүлийн үеийн зарим хүн бидний амьдардаг матрикс ертөнцийн засвар хийгдэж байгаагийн илрэл гэж хэлж ч магадгүй. Гэхдээ эдгээр бүх таамаглал шинжлэх ухааны үндэслэл, нотлогоо үгүй учир хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй юм.

Тэгвэл неорологч эрдэмтэд энэ үзэгдлийн учир шалтгааныг тархины санах ойн механизмтай холбон тайлбарлаж байна. Бидний ой дурсамж тархиний гүнд байрлах гиппокамп (hippocampus) хэмээх хэсгээс хамаардаг. Тэнд үүссэн ой дурсамж тархины гадарга (cerebral cortex)-д, мэдрэлийн эсүүдийн холбоос буюу сүлжээ байдлаар хадгалагдана. Уг сүлжээгээр бага хэмжээний цахилгаан гүйдэл гүйх үед ой дурсамж сэргэдэг. Өөрөөр хэлбэл ой дурсамж хадгалагдахад мэдрэлийн ямар нэгэн эс бус, тэдгээрийн хоорондох холбоос гол үүрэг гүйцэтгэдэг байна. Энэ сүлжээг эрэгтэй Б, эмэгтэй В-тэй болзсон үйл явдлаар жишээ болгон авч үзэе. Эмэгтэй В, болзсон газар голын эрэг, гүүрийн ойролцоо, мөхөөлдөс, бэлэг гэх мэтийн түлхүүрүүд мэдээллийн сүлжээ байдлаар холбогдож, нэгэн ой дурсамж болон Б-гийн тархинд хадгалагдана.

үргэлжлэл: robomec.blogspot.com