Гауссийн тархи нь доктор Фуксийн нэрээр хадгалагдсан байжээ

Хуучирсан мэдээ: 2013.11.01-нд нийтлэгдсэн

Гауссийн тархи нь доктор Фуксийн нэрээр хадгалагдсан байжээ

Германы мэдрэлийн эмч нар 150 жилийн турш тусгай саванд  өөр хүний нэрээр хадгалагдаж ирсэн тархи нь алдартай тоочин Карл Гауссийнх болохыг  санамсаргүй байдлаар тогтоожээ. Тийм дүгнэлтийг Геттинген хотын Макс Планкийн биофизик, химийн хүрээлэнгийн Ренате Швайцер (Renate Schweizer)  хийсэн байна.  Түүний судалгааг Brain гэх анагаахын сэтгүүлд нийтэлжээ.

Агуу тоочны тархи нь «Конрад Хайнрих Фукс» (Conrad Heinrich Fuchs) гэсэн нэр наагдсан саванд хадгалагдаж байв. Геттингенийн их сургуулийн патологоанатомийн цуглуулгыг бүтээгч доктор Фукс их тоочинтой нэг жил нас барсан байв. Фуксийн тархи нь Гауссийн нэртэй саванд хадгалагдаж иржээ.

Судалгааны явцад Гауссийн тархины ер бусын онцлог гэгдэж байсан  чанараар нь үүнийг тогтоожээ. Швайцер 1998 онд  тархинд хийгдсэн соронзон резонансийн томографийн зурагт  тархины төв нугалаа гэнэтхэн тасарсан байсныг анзаарсан байна.  Тийм гажиг нь  бүх хүмүүсийн нэгээс бага хувьд тохиолдог бөгөөд  хүний хөдөлгөөн болон мэдрэмжид нөлөөтэй байдаг аж. Ингээд уг тархинд нарийн судалгаа хийснээс гадна  эрдэмтнийг нас барснаас таван жилийн дараа 1860 онд тархинд нь задлан хийсэн анатомич Рудольф Вагнерийн тэмдэглэлийг судлажээ.  Төв нугалаа нь тасарсан тэр тохиолдол 1882 онд Фуксийн тархинд хийсэн задлангийн үеэр  илэрсэн байв. Вагнерийн бичлэгт тархины тийм гажиг илэрсэн гэх зүйл огт бичэгдээгүй байсан аж.  Тархны  гадаргын хэмжилт хийх үеэр тархинуудыг сольсон байх гэж Швайцер ярьжээ. Өмнө нь Гауссийн тархийг судалсан эхний судалгаануудад  тархи нь бусдаас өөрчлөгдөх зүйлгүйг тодорхой бичсэн байв.

Карл Фридрих Гаусс 1777 онд төрсөн ба алгебрь, геометр, тооны ухааны суурь судалгааг хийж байсан эрдэмтэн юм.

Бэлтгэсэн Ш.МЯГМАР
NewsMN Гар утасны хувилбар Татах
NEWS.mn

Мэдээллийн эх сурвалж