Далайн чанадаас ниссээр үхтлээ ядарсан ч хүний нохой идэхээр өөрийн нохой ид гэгчээр “МИАТ”-ынхаа онгоцонд сууна аа гээд хагас өдөржин Инчонийн нисэх буудлын модон сандал суун хүлээж байсан монгол залууг би мэднэ. Болж дээ, татвар нь ч болтугай улсдаа орж байвал гэж дэмжиж байлаа. Гэхдээ би өнөөдөр “МИАТ”-ыг сонгохоос үнэхээр айж байна.  “МИАТ”-ынхан ажлаасаа гарна гэж эсэргүүцэл илэрхийлж байгаа хүмүүс эсвэл удирдлагуудын хэнийх нь ч зөв байсан тэдэнд амь насаа даатгаж болохгүй гэдэг гурван өдөр үргэлжилж байгаа жүжиг шиг явдлаас тодоос тод харагдаж байна. Мөнгөө хэмнэх гэж байгаад онгоцны далавчаа хугалсан тэд “Цагтаа бид 11 тэрбум төгрөг хэмнэж байлаа” гэж аагирхаж байна. Хүний, бүр хэдэн зуун хүний амийг 11 тэрбум төгрөгтэй жишиж болох уу? Гарын үсэг нь хэдэн зуун хүний амьтай тэнцэх дарга нь эрх хүүхэд шиг урваганаж, цус ойртсон дарга нар нь гинжин хэлхээгээр ар араасаа цувран ажлаа алдахаасаа айж байгааг харахад өрөвдмөөр.  

Салбарын сайд нь яриан дундаа хугарсан да­лавч нь долоохон см жаа­хан гэмтэл юм байна лээ гэж “эвийлж”, Төрийн өмчийн хорооны дарга нь иймэрхүү “бослого тэм­цэл” өмнө нь зургаан удаа гарч байсан гэж бувт­нах. Саяхан гэхэд өн­­­­гөр­сөн гуравдугаар сард “Цалингаа нэм” гэ­сэн шаардлага тавьж, Улаан­баатар-Берлиний нис­лэгийг нэг цаг га­руй саатуулж байж. Үү­нийг жижиг зөрчил гэж тооц­дог юм байна, ма­най ”МИАТ”-д. Ийм бай­гууллагад хүн итгэж бо­лох уу?   
Монгол Улсад иргэний нисэхийн салбар бай­гуулагдсаны 85 жи­лийн ойн баярын өд­рийн өглөө онгоц “барь­цааллаа”, техникийн газ­рын дарга байгаа ганц он­гоцоо засварын газраа цоожлоод зугтаасан гэнэ ээ гэсэн жүжиг эхэлсэн нь дэлхийн түүхэнд хам­гийн сонин тохиолдол гэ­мээр. Гэвч энэ бол инээх зүйл огт биш, хөл тол­гой нь олдохоо байсан зам­бараагүй Монголын үнэн дүр зургийг харуулсан, айдас хүрэм үйл явдал байлаа. Сандал ширээгээ булаацалдаж дажин дэг­дээ­дэг үйл явдлуудын жи­шиг ёсоор талууд шил дараалан хэвлэлийн бага хурал зарлацгааж, хэн чан­га дуугарсан нь зөвдөх мэт аашилцгаав.

Эсрэг тэсрэг тайлбарууд

Ажиллагсад:
-Дарга нарын 18 ч хүрээгүй хүүх­дүүд онгоц жолоодож байна”

Нисэх багийнхан:
-Манайд 20-иос дээш насны 16000-20000 нис­лэгийн цаг хийсэн турш­лагатай 30 нисгэгч байгаа

Ажиллагсад:
-106 хүнийг ажлаас хал­чихаад байна

Удирдлага:
-96 хүн ажлаас халаг­дах өргөдлөө өгсөн. Өргө­дөл өгсөн хүн нэг бүртэй уулзаж, саналыг нь сонсч асуудлыг нь шийднэ.

Техникийн газрын ерөн­­­хий менежер Ё.Энхтөр:
-Би онгоц барь­цаа­лаагүй. Намайг ажлаас халж, Техникийн газрыг татан буулгасан учраас онгоц нисэх зөвшөөрөлд гарын үсэг зурах хүнгүй болсон.

Удирдлага:
-Ё.Энхтөрийг албан ёсоор ажлаас халсан та­лаар мэдэгдээгүй байсан.

Ажиллагсад:
-Сүүлийн нэг сард гур­ван удаа зөрчил гарч, өмнө нь даргаар ажил­лаж байсан н.Энх-Амгалангийн хүүхэд нь Бээжинд хатуу /ослын/ буулт хийсэн.  

Нисэх багийнхан:
-Энэ буулт онгоц эвдэх хэмжээнд хүрээгүй.
Хэн, хэнийх нь үг үйлдэл 100 хувь итгэхэд бэрх, хэнийх нь тал руу үнэн хазайж байгааг ялгах ч арга алга өнөөхөндөө. Гэхдээ үүгээр “МИАТ” хэмээх төрийн нэрээр бал­галзаж байдаг айлын дотор бугласан идээ бээ­рийн нэгээхэн хэсгийг ил гаргав. Хэчнээн жил “МИАТ”-ын ил далд луйврыг ярив. Хэчнээн жил үүнээс илүү сайн ажиллаж болох компани гэж бид гаслав. Одоо л идээ бээр нь өөрийн эрхгүй сад тавьж байгаа дээр нь цэвэрлээд авах ёстой бус уу.  
Ерөөс энэ компанийн талаар сайн мэдээлэл сон­согдож байсан нь ховор үе үеийн эрх баригчдын мөнгө сэлбэх нөөц халаас, хүмүүсээ “шахах” нуувч болж ирсэн. Хүчтэй, чадалтай нь “амьдрал”-аа сайжруулах гэж “МИАТ”-ийг мөрөөддөг. Хурган даргаасаа эхлээд онгоцны зам шүүрдэгч нь хүртэл ар өврийн хаал­гаар ажилд ордог, үе дамжсан хаанчлалтай, цус ойртсон нөхөд гэдэг. Дар­гын томилгоо улс төрийн маш том дажин болдог. Ямартаа ч нэг удаа “АПУ” компанийн захирал томилогдож л байсан. Тийм ч учраас даргын суудлын төлөө ийм хүчтэй тэмцэл өрнөж байгаа хэрэг.  
Ё.Энхтөр, Г.Баатар­сайхан, өөр хэн хэнийг ч юм бэ ажлаас нь халснаар асуудал шийдэгдэхгүй. Харин мөсөн уулын орой цухуйдаг шиг маш олон бульхай будилааныг ил­рүүлж, ганц агаарын тээв­рийн компаниа аврах их ажлын эхлэл болог гэж найднам.
А.АЛТ