Эдийн засгийн хөгжлийн яамнаас гаргасан судалгаагаар улсын хэмжээнд нийт 330 сум байдгаас 3000 хүртэл хүн амтай сум 170, 3000-5000 хүн амтай сум 100, 5000-аас дээш хүн амтай сум 28, хот маягийн суурингууд 11, хилийн боомт бүхий сум 18 байна. Өнгөрсөн хугацаанд орон нутгийг хөгжүүлэх чиглэлээр төрөөс тодорхой бодлого төлөвлөж хэрэгжүүлж ирсэн ч үр дүн муутай байгаа нь орон нутагт чухам юуг хийх шаардлагатай байна вэ гэдэг дээр иргэдийн санал бодлыг тэр болгон тусгадаггүй байсантай холбоотой гэж холбогдох яамдууд үзжээ. Тухайлбал, хөрөнгө оруулалтыг давхардуулж төлөвлөдөг, сум хөгжүүлэх төрөл бүрийн сангуудын нэгдсэн бодлого салбар хоорондын зохицуулалт байдаггүй, орон нутгийн өмчийн мэдэлд ашиглагдахгүй байшин барилгууд байдаг ч хувийн хэвшлийнхэнд ашиглах боломжийг олгодоггүй зэрэг асуудал байгаа аж. Тиймээс энэ бүхнийг зохицуулах шаардлага ч үүсч буй юм байна. Нөгөө талаас суманд амьдарч байгаа иргэдийн 60-70 хувь нь банкны зээлтэй гэсэн дүн мэдээ ч гарчээ. Банкны зээлийн хувьд авч үзвэл нийт зээлдэгчдийн тоо 415032 хүрсэн бол зээлийн хэмжээ 1 их наяд 795 тэрбум төгрөгт эргэлдэж байгаа аж. Тиймээс ажлын хэсгийнхэний орон нутагт ажиллаж байгаа томилолт “Шинэ сум” төслийг хэрэгжүүлэхэд суурь нь болно гэж үзэж байна.
“Шинэ сум төсөл”-ийнхөн орон нутагт ажиллаж байна
Шинэчлэлийн Засгийн газраас гаргасан шийдвэрийн дагуу энэ оноос эхлэн орон нутгийг хөгжүүлэх хүрээнд “Шинэ сум” төслийг хэрэгжүүлэхээр болоод буй. Энэ ажлыг Эдийн засгийн хөгжлийн яам гардан, Үйлдвэр хөдөө аж ахуйн яам, Хөдөлмөрийн яам, Барилга хот байгуулалтын яамд хамтран хэрэгжүүлэхээр болсон. Тиймээс дээрх яамдаас тус бүр ажлын хэсэг гарч өнгөрч буй долоо хоногоос эхлэн аймаг, сумдад ажиллаж эхэлжээ. Тэд ирэх дөрөвдүгээр сарын эхэн хүртэл сум бүрт хүрч очиж ажиллан иргэдийн санаа бодлыг сонсч, тухайн орон нутагт ямар үйлдвэрлэл хөгжүүлбэл хамгийн ирээдүйтэй болох, орон нутгийг хөгжүүлэхэд юуг төр засгийн зүгээс хийх шаардлагатай зэрэг олон асуудлыг судлах чиглэлээр ажиллаж байгаа аж.
Г.ДАРЬ