
Бизнес эрхлэх орчны үзүүлэлтийг тодорхойлдог нэг чухал салбар бол гадаад худалдаа. Дэлхийн банкны судалгаагаар Монгол Улс гадаад худалдааны орчноор 2012 онд дэлхийн орнуудаас 174 дүгээр байрт эрэмбэлэгджээ. Үүнд манай улсын гаалийн хууль тогтоомж, хилийн боомт болон авто зам, төмөр замын дэд бүтцийн сул хөгжил, гааль, мэргэжлийн хяналт, хилийн хяналтын байгууллагуудын ажлын уялдаа холбоо, хүнд суртал голлох нөлөө үзүүлсэн байна. Тухайлбал, бараа бүтээгдэхүүн экспортод гаргахад манай улсад 10, импортлоход 11 төрлийн бичиг баримт шаарддаг байхад Зүүн ази, Номхон далайн бүсийн орнуудад 6-7, Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, хөгжлийн байгууллагын гишүүн орнуудад ердөө 4-5 баримт бүрдүүлдэг аж. Хугацааны хувьд авч үзвэл бараа экспортлох, импорлоход манайд 50 өдөр хэрэгтэй бол тэргүүлэх орнуудад ганцхан өдөрт багтаадаг байна. Бараа бүтээгдэхүүн экспортлоход гаргах тээврийн зардлын хувьд манайд нэг контейнер нь 2555 ам.доллар, Зүүн ази, Номхон далайн бүсийн орнуудад 923 ам.доллар байх жишээтэй.
Үрэлгэн, цаг хугацаа алдсан, хүнд суртал, авлигыг дэмжсэн энэ буруу жишгийг өөрчлөхийн тулд Гаалийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг боловсруулсан юм. Хуулийн төсөлд барааг гаалийн хилээр нэвтрүүлэхэд шаарддаг 10 төрлийн бичиг баримтыг 4 болгохоос эхлээд шаардлагагүй шат дамжлагыг цөөрүүлсэн олон зохицуулалт орсон тул Засгийн газрын хуралдаанаас дэмжиж, УИХ-д өргөн мэдүүлэхээр тогтлоо. Хуулийн төсөл батлагдвал гадаад худалдаа эрхлэхэд учирч байсан саад, бэрхшээл буурахаас гадна бараа бүтээгдэхүүний үнэ тогтвортой байх, олон улсын тавцан дахь манай улсын өрсөлдөх чадвар дээшлэх зэрэг чухал ач холбогдолтой юм.