УИХ-ын гишүүн Э.Бат-Үүлийн гэргий Б.Дэлгэртуяаг “Сонор рекордс” студийн захирал, маш олон хамтлаг дуучдыг өлгийдөж авсан гэдгээр нь рок попынхон хайрлан хүндэтгэдэг. Хатагтай Б.Дэлгэртуяа энэ удаа өөрийн бас нэгэн“нууц“ авъяасыг дэлгэж, “Үүл бид хоёр” хэмээх анхны номоо бичээд байна. NEWS.mn сайтад тавигдсан цагаасаа эхлэн уншигчдын сонирхлыг ихээр татаж байгаа энэ номын зохиогчтой уулзлаа.

-“Үүл бид хоёр” ном худал­даанд гарлаа. Хүмүүс их со­нир­хож байна. Дөнгөж гаран­гуутаа л номын дэлгүүрүүдийн бестселлерийн жагсаалтад ор­­чихож. Энэ их ажлын дараа та­ны сэтгэгдэл ямар байна?

-Том ажлын дараа хийснээ эргээд харахад дэндүү сайхан байдаг шүү дээ. Яг л нэг тийм сайхан байна.

-Олон хүмүүс таны номын тухайд коммент хэлж байгаа байх?

-Юуны өмнө урам хайрлаж, баяр хүргэсэн их олон хүмүүст баярлаж байна. Нэн ялангуяа намынхан маань,журмын нөхөд минь их дэмжиж, баяр хүргэсэн. Аргагүй шүү дээ, тэднийхээ тухай нэр заагаад л бичсэн болохоор…

-Монголд бараг анх удаа улс төрч, төрийн түшээ хүний эхнэрийн бичсэн ном нь таных болж байгаа байх?

-Үгүй  дээ. П.Очирбат гуайн гэргий Цэвэлмаа эгч их сайхан ном гаргасан. Харин бидний үеийнхнээс гэвэл би анхных нь байхаа.

-Танд хэзээ анх “Үүл бид хоёр”номыг бичих санаа төр­сөн бэ?

-2000 онд анх ном бичье гэж бодож эхэлсэн. Тэр жил Үүлийг хэлмэгдүүлж, “Ганц худаг”-т хийж байсан шүү дээ. Янз бүрийн гүтгэлэг, доромжлол хэрээс хэтэрч байсан болохоор үнэн мөнийг олон түмэнд ойл­гуулах юмсан гэж дотроо бачуурч, хашгирмаар үе олонтаа тохиож байсан. Яг тэр цагт сэтгэлд минь энэ санаа хатуу суусан.

-Номын нэр энгийн хэрнээ их анхаарал татам санагдаад байгаа. Нэрний тухайд. Таны сонголт уу, эсвэл хэн нэгэнтэй, магадгүй ханьтайгаа зөвлөлд­сөн үү?

-Нэрний хувьд нэг их сонголт хийгээгүй. Би ханийгаа Үүлээ гэж дууддаг. Найз нөхөд, ах дүү нар маань ч ялгаагүй. Бид хоёрын амьдрал энэ номонд тэр чигтээ шингэсэн болохоор нэр нь аяндаа л сэтгэлд ургаад ороод ирсэн.

-Ном бичнэ гэдэг нөр их ажил. Тэр тусмаа хөгжмийн талын хүмүүс үгээр илэр­хий­лэхдээ тааруу байдаг ч гэлцдэг юм билээ. Харин та энэ номоороо өөрийгөө гарамгай сайн бичигч болохоо харуулсан байв.

-Ном бичих мэдээж маш хүнд ажил байдаг юм байна гэдгийг би ойлгосон. Энэ аж­лынхаа ард гарчихсаныхаа да­раа хүн ардынхаа гэгээрэлд оюу­ны хөрөнгө оруулж бай­гаа бүх зохиолч, сэтгүүлч нар­таа баярлалаа гэж хэлмээр бай­на. Юуны өмнө миний ном­ны ерөнхий редактороор ажил­ласан Ж.Нэргүйдээ, редак­тор­лаж хя­на­сан Д.Дамдиндорж багш­даа, ээжийнхээ ажилд байнга тус­лаж байсан охин Хуландаа баярлаж байна. Хэрэв ном минь сайн болж гэсэн үнэлгээ авч байгаа бол тэдний минь л гавьяа юм шүү. Харин хөгжмийн талын хүмүүсийн тухайд гэвэл манай хөгжмийнхөн болоод урлагийнхан чинь онгод нь ороод хөглөгдөх юм бол харин ч сайхан бичдэг шүү дээ.

-Та ном их уншдаг уу. Угаас ном уншдаг хүн сайн бичиж чаддаг гэдэг. Та хамгийн хайр­тай номнуудаа нэрлэвэл?

-Дандаа ном уншаад бай­даггүй л дээ. Зав гарвал ун­ши­хыг хичээдэг. Мэдээж ханийнхаа нийт­лэлүүдийг унших дуртай. Хадам аавынхаа бол улаан фен нь гэсэн үг. Аавынхаа “Амьд­ралын тойрог” номонд маш их хайртай. Габриэль Гарсиа Мар­­кесын “Зуун жилийн ганцаар­дал” гээд л унших дуртай ном гэвэл олон доо.

-Та хамгийн сүүлд ямар ном унш­сан бэ?

-Швейцарьт шашны дээд сур­гуульд суралцаж байгаа хүү Мөнхжингийн маань багш Гонса Ренбүчигийн дурсгасан “Дээдийн номын их гуу сан” номыг монгол хэл дээрээ уншлаа. Маш сайхан ном байна. 

-Хийсвэр зүйл зохиож, ном бич­нэ гэдэг нэг өөр. Харин дурсамж, бодит амьдралаа бичих огт өөр хэрэг. Тэр ч бүү хэл, та Монголын ардчиллын түүхээс бичилцлээ шүү дээ.

-Редактор Ж.Нэргүй болон Даа­мий багш хоёр маань энэ ном яах аргагүй Монголын ардчиллын түүх шингэсэн сайхан ном болох нь гэж их олзуурхаж байсан. Ха­нийн минь амьдралыг улс төр­гүйгээр төсөөлөх аргагүй.  Тийм ч болохоор Үүл, бид хоё­рын амьдрал, дурсамж маань Монголын ардчиллын түүхийг эрхгүй өгүүлж байгаа л даа.

-Эмэгтэй хүн эр зориг­той­гоор хувийн амьдралаа бусдад дэлгэн бичих нь тийм ч амар ажил биш. Том эр зориг гэж бодогдож байна л даа. Номоо бичиж байх явцад танд үнэнээ бичихээс эргэлзэх ч юм уу, тээнэгэлзэх үе гарч байсан уу?

-Мэдээж, хүний хувийн амьдралд олон нарийн, нандин асуу­дал байдаг шүү дээ.Тээ­нэ­гэлзэх энүүхэнд. Бүр шант­раад хаячихсан үе ч бий. Эмэгтэй хүн, эхнэр хүний хувьд хүмүүсийн янз бүрийн үнэ­лэмжээс эмээлгүй л яахав. Үнэ­хээр өөрийгөө ялж, бага зэрэг золиос, зориг гаргаж бичсэн. Энүүхэндээ хэлэхэд, номын маань улс төртэй холбоотой хэс­гийг бичих хамгийн хүнд бай­сан. Би өөрөө улс төрөөс хол явахыг хичээдэг.

Гэхдээ би яаж ч байсан номон­доо аль болох амьдралынхаа үнэ цэнэтэй үе, алдаж, онож явсан мөчүүдээ оруулахыг хи­чээ­сэн. Би номоо яах аргагүй залуучууддаа хандаж, тэдэнд л зориулж бичсэн. Адал явдлаар дүүрэн амьдралаа зөвхөн өөрс­дөө ухаараад, өөрсдийнхөө л үр хүүхдэд хэлээд, дурсаад өнгөрье гэж бодсонгүй. Нэг нийгэм нөгөөгөөр солигдох тэр хүнд он жилүүдэд бид хоёр шиг ийм замыг туулж, бие биеэ түшин босч ирсэн олон мянган сайхан гэр бүлүүд бий.

-Үнэхээр бидний үеийн за­луу­­чууд “Үүл, бид хоёр”-ыг уншихад маш гоё үлгэр дуу­риал, амьдралын сургамж олж авахаар санагдсан. Амьд­­ралд юу ч тохиолдож бол­дог, хамгийн гол нь нэгэн сэтгэ­лээр амьдралынхаа тө­лөө эцэж цуцахгүй, ухарч няцахгүйгээр хамтдаа явах ёстой гэдгийг би ч бас таны номын хуудас бүрийг эргүүлэн уншихдаа мэ­дэрч байна?

-Тиймээ, хүний амьдралд гэр бүл шиг үнэ цэнэтэй зүйл байхгүй гэдгийг л хэлмээр байна. Тэгээд хадам аав С.Эрдэнэ минь үр хүүхэд бидэндээ “Амьд­рал бол амар хялбар зүйл бишээ. Шуургатай далайд, хө­вөгч онгоцны залуурын ард зог­сож байна гэж бод. Тэгээд зоригтой, зорилготой, ухаалаг жолоодож байж онгоц чинь далайд на­муух­наар хөвж чаддаг юм ш­үү” гэж сургадаг байсан.

-Амьдралынхаа улирч од­сон бүхий л дурсамжийг эр­гэн бичнэ гэдэг яах аргагүй бас сайн ой тогтоолттой хол­­боотой байх. Таны номыг би уншаад гайхалтай сайн ой тог­тоолттой хүн юм гэж бод­­сон шүү?

-Одоо байгаагаас арай хожуу бичсэн бол харин мартагдах байсан болов уу. Одоо бол үйл явдал залуугаараа байна шүү дээ. Редактор Ж.Нэргүй маань анх миний архивыг хараад чи энэ материалуудыг номын сан­гаас аваад ирэв үү гэж их гайхаж инээлдэж байсан шүү. Мэдээж ганц өөрт байгаа зүйл дээрээ түшиглэж биш, журмын нө­хөдтэйгөө уулзаж, архив, дур­самж, тэмдэглэлүүдээс ашиг­ласан.

-Та номон дээрээ “Өнөөдрийг хүртэл би урлагаараа л хоолоо олж байна” гэж бичсэн байсан. Одоо та “Сонор рекордс” сту­диэ авч явахаас гадна өөр ямар ажил хийж байна вэ?

-Сая ном бичих хугацаандаа “Сонор”-ынхоо ажлыг нэг хэ­сэг хаясан. “Сонор” маань дуу бич­лэгийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулахаа түр завсарлаад өөр чиглэлд ажиллаж байгаа. Одоо охин, хүү хоёртоо л сайн ту­салж, зөвлөж байна даа.

-Та номынхоо арын хавтсан дээр Э.Бат-Үүл гуайтай ава­хуул­­сан зургаа тавьсан байсан. Тэр зураг дээр та залуухан охин шиг л харагдаж байна лээ. Олон хүн таныг тэр зурган дээр Э.Бат-Үүл гишүүний охин нь юм шиг л харагдаж байна гэцгээж байсан?

-Баярлалаа. Ингэж хэлүүлж байгаадаа би их баяртай байна.

-Та ийм залуу, сайхан хараг­даж байгаагийнхаа за­рим нуу­цуудаас хуваалцаач?

-Биеийн тамираар байнга хичээллэдэг, мөн сүүлийн үеийн дуу хөгжмийг хүүхдүүдтэйгээ нийлж сонсох дуртай л даа.Хөгжим бол хүнд үргэлж эрч хүч, энерги өгч байдаг гэж би боддог.

-Одоо та ямар нэгэн бүж­гийн клуб эсвэл фитнесст хичээллэж байна уу?

-Би мэргэжлийн өндөр чад­вартай н.Өнөрхүү багшийн фит­нессийн хичээлд олон жил тас­ралтгүй явж байгаа. Хүнд эрүүл мэнд хамгийн чухал. Хичээлдээ явахгүй бол бие өвдөх гээд байдаг болсон шүү.

-Та чөлөөт цагаа яаж өнгө­рүү­лэх дуртай вэ?

-Гэр бүлийнхэнтэйгээ, тэр тус­маа, ач зээ нарынхаа тоглож марзагнахыг харж суух л хамгийн жаргалтай даа.

-Найз нөхдийн талаархи таны бодол. Та нэлээд найз­ар­хаг хүн шиг санагдсан?

-Тийм шүү. Найзуудтайгаа байж хөгжилдөх дуртай. Их сайхан байдаг. Бид бие, бие­нийхээ төлөө үргэлж санаа тавьж, зовлон жаргалаа хуваал­цаж өсцгөөсөн.

-Та хамгийн сүүлд хаана, ямар үзвэр, тоглолт үзэв?

-Хань­тайгаа хамт кино их үз­­дэг. Хамгийн сүүлд “Өргөө” ки­но театрт “Аватар” киног үзсэн. 

-Улс орныхоо түүхийг би­чилц­сэн танд талархаж бай­на. Цаашдын амьдралд тань аз жаргал хүсье.

Ж.НАНДИА