Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчдийн төлөө газрын дарга О.Магнайг энэ удаагийн “Ярилцах танхим”-даа зочноор урьж байна. Сүүлийн үед тэрбээр бизнесийн томоохон байгууллагуудыг шударгаар өрсөлдөхгүй байна хэмээн үзэж, хүчтэй мэдэгдэл хийсээр байгаа юм.

-Сүүлийн үед шата­хуун­тай холбоотой нэлээд асуу­дал үүсээд байгаа. Тухайл­бал, Шударга өрсөлдөөн хэ­­­­рэглэгчдийн төлөө газраас “Сод Монгол” компанийг он­гоцны түлшний нийлүүлэлт дээр ганцаараа монополь болдог гэдэг?

-Тэр үнэн. Ер нь мон­голчууд бүгд мэддэг. Гэвч хэн ч дуугардаггүй. Гэхдээ одоо­гоор тус компанид шалгалт хийж байгаа.
 
Шалгалтын хариу гартал ком­панийн нэр хүндтэй холбоотой асуу­дал учраас хамаагүй юм яримааргүй байна. “Сод Монгол” компани он­гоцны түлшнээс дэндүү их ашиг олсон. Тэднийг цаашид ингэж дав­раахгүй. Тухайлбал, Бээжинд нэг тонн түлш 850-900 ам.доллар байхад Монголд 1700 ам.доллар байна. Ингэж болохгүй биз дээ.

-Тэгэхээр бусад компаниуд онгоцны шатахуун оруулж ирэх боломжгүй юм уу?

-Одоохондоо тийм боломж алга. Харин бид цаашид яах вэ гэдэг дээр олон хувилбар ярьж байгаа. Түүнээс нэгийг нь сонгоно. Тухайлбал, төрийн өмчит компани байгуулж болох юм. Цаашид “Сод Монгол” компанитай холбоотой шалгалт дууссаны дараа илүү тодорхой болох байх.

-Шатахуун нийлүүлэгч том компанийн нэг “Петровис” үнээ нэмэх яриа бий?

-Бидэнд одоогоор үнээ нэмнэ гэсэн албан ёсны тооцоогоо ирүү­лээгүй байна. Нэмэгдэх шаардлага нь байвал нэмж таарна. Харин ямар ч үндэслэлгүй нэмчихвэл хуу­лийн дагуу хариуцлага тооцох нь ойлгомжтой шүү дээ. Тус компани зах зээлд давамгайлагч байгууллага учраас манайд заавал тооцоогоо ирүүлэх ёстой.

-Шударга өрсөлдөөн, хэрэг­лэгчдийн төлөө газрын дарга болсноосоо хойш та томоохон ком­па­ниудыг “чичрүүлсэн” нэлээд олон ажил хийлээ. Өмнө нь энэ бай­гууллагын чухам юу хийдэг нь тодорхой бус байсан. Та энэ байгууллагад ирээд сэрээгээд байна уу. Аль эсвэл таныг дээрээс шахаад байгаа юу?

-Энэ байгууллага гурван хуу­лийн хэрэгжилтийг хангадаг юм. Нэг ёсондоо Өрсөлдөөний тухай, Зар сурталчилгааны, Хэрэглэгчдийн эрх ашгийг хамгаалах тухай хуулийн хэрэгжилтэд хяналт тавих үүрэгтэй байгууллага. Өмнөх дарга нарын тухайд дэндүү зөөлөн ханддаг байж. Тэд томоохон компаниудад дураараа дургих боломжийг олгож өгсөн гэж болно. Үүнийг цэгцлэх цаг ирсэн. Маш цөөн нийлүүлэгчтэй, жижиг зах зээлтэй манайх шиг оронд үйл ажиллагаа явуулж буй компаниуд нь үгсэн хуйвалдаж ихээхэн ашиг олох боломж өндөр байдаг. Үүнээс үүдээд манай байгууллагын оролцоо төдий чинээ их байна гэсэн үг. Гэхдээ бидний хувьд зах зээлийн жамаар зайлшгүй өөрчлөгдөж байгаа үнэд оролцох боломжгүй. Хамгийн гол нь бид тодорхой стандарт, журам гэж байдаг юм бол түүнийг ягштал мөрддөг болгохыг зорьж ажиллаж байна. Ингэж ч ажиллаж чадна. Би хийх ёстой ажлаа л хийж байна.

-Ер нь Шударга өрсөлдөөний тухай, Хэрэглэгчдийн эрх ашгийн, Зар сурталчилгааны тухай хуу­лиудад учир дутагдалтай зүйлүүд олон байна гэдэг. Тэгэхээр тус хуулиудад ямар нэгэн өөрчлөлт оруулах уу?

-Дээрх хуулиудад нэмэлт өөрч­лөлт оруулахаар ярьж байна. Удахгүй УИХ-д өргөн барина. Гэхдээ нэг их өөрчлөлт оруулаагүй. Миний хувьд нэг зарчим баримталдаг. Тухайн салбарт ямар хууль, дүрэм үйлчилж байна тэнд тохируулж ажиллах гэдэг. Түүнээс биш олон асуудал ярьж гуншигнадаггүй.

-Таныг хэвлэл мэдээллийн эрх чөлөөнд халдлаа гэж байгаа. Өнгөрсөн сарын 30-нд гадаадаас ирмэгцээ нэр бүхий 16 сайтын үйл ажиллагааг зогсоолоо гэсэн гомдолтой холбоотойгоор?

-Тэдгээр сайттай холбоотой гом­дол их ирсэн л дээ. Гомдлын дагуу манай мэргэжилтнүүд шал­гасан юм. Тухайлбал, та нарын өдөр­жингөө хөлс хүчээ гарган байж олсон мэдээллийг бусад нь юу ч хийхгүй зүгээр сууж байгаад хуулж тавина гэдэг шударга гэж үү. Гомдол гаргаад байгаа нөхдүүд хэвлэлийн эрх чөлөөг хаалаа гэж яриад байгаа. Хэвлэлд бусдынхаа ажлыг мөлждөг эрх чөлөө байж болохгүй. Тиймээс тухайн сайтынхан алдаагаа арилгасан тохиолдолд эргээд үйл ажиллагаагаа явуулах боломжтой. Надад эдгээр сайтыг хаасны төлөө нэлээд дарамт ч ирсэн.

-Үйл ажиллагааг нь зогсоосон сайтуудаас гадна бусад томоохон сайтууд хүртэл гэрээ байгуулаагүй байж сэтгүүлчийн материалыг гаргасан тохиодол байдаг?

-Зарим сайтын үйл ажиллагааг хаасан нь бусад сайтад сургамж, анхааруулга болсон болов уу. Хэрэв үнэхээр сэтгүүлчийн материалыг бичигчийн зөвшөөрөлгүйгээр тавь­сан бол бидэнд хандах хэрэгтэй. Түүнээс биш би бусад мэдээллийн сайтуудын талаар цохож яримааргүй байна.

-Танай байгууллага үүрэн хол­бооны оператор компаниудтай яриаг секундээр тооцох, дараа төл­бөрт хэрэглэгчдийн барьцаа төл­бөрийн хүүг нь буцааж өгөх талаар харилцан тохиролцоонд хүрсэн. Гэтэл тухайн компаниудын удирдлагуудтай уулзахад техник, мэргэжилтэн дутмаг, алдагдал үүсэх боломж өндөр байна гэж байсан?

-Компаниуд бидэнтэй харилцан тохиролцсон. Ирэх оны гуравдугаар сараас эхэлж хэрэглэгчид секундээр ярих нь баталгаатай юм. Харин дараа төлбөрт хэрэглэгчдийн төлбөрийн барьцаа, хүү буцаах асуудал ч гэсэн нэг талдаа гарч байгаа. Тухайлбал, хамгийн сүүлд “Мобиком” корпораци гэхэд хэрэглэгчдийнхээ барьцааг энэ сарын 1-нээс эхэлж буцаан олгож байгаа байх. Мөн “Скайтел” компани барьцаагүй үйлчилгээ нэвтрүүлээд эхэлчихсэн. Ер нь барьцаагүй болох эхлэл тавигдсан гэж болно. Гэхдээ цаашид ямар үр дагавар гарахаас үүдэж хэрхэх эсэхийг нь шийднэ. Мэдээж хэрэг компаниуд нэлээд алдагдал хүлээх нь ойлгомжтой. Бид олон удаагийн уулзалт зөвшилцлөөр уг тохиролцоонд хүрсэн.

-Таныг хэлтсийн дарга нарын хамт ундаа, жүүс үйлдвэрлэгч ком­паниудын удирдлагуудтай уулзсан гэсэн. Цаашид тэдэнд ямар хяналт тавьж ажиллах гэж байна вэ?

-Бидний тавьсан шаардлагыг ком­паниуд ирэх оны гуравдугаар сарын 1-нээс эхлэн хэрэгжүүлнэ. Тэд олон сая ам.долларын сав баглаа боод­лыг авчихсан байгаа. Түүнийгээ дуусгахаар шаардлагын дагуу ажил­лана. Европт үйлдвэрлэсэн ундаа, Монголд үйлдвэрлэснээс чанар, ам­тын хувьд ялгаатай байгаа талаар хэрэглэгчдээс гомдол ирсэн. Тиймээс үүнийг цэгцлэнэ.

-Танай байгууллагын хуучин удирдлагууд өнгөрсөн жил ша­та­хуун импортлогчдод 17 тэрбум төгрөгийн торгууль ногдуулаад эцэст нь цуцалсан. Харин та үүнийг дахин сэргээх тухай дуулдаж байна билээ?

-Мэдээж хэрэг төрийн ажил өнөө маргаашдаа шийдэгдчихгүй. Ерөнхий сайд зөвлөл байгуулсны дараа үүнийг авч хэлэлцэх болно. Ямартай ч 17 тэрбум төгрөгийн тор­гуулийн асуудлыг дахин сэргээнэ гэдгийг хэлчихье.

-Манай улс стандартыг тө­дийлөн сайн мөрддөггүй орон. Харин таны хувьд ямар стан­дартаас эхлэх гэж байна вэ?

-Бид стандартыг нэг мөр болгохын тулд ажиллаж байна. Өөрөөр хэлбэл, махны хувьд “Дэлгүүрийн лангуу дээр зарагдаж байгаа мах үйлдвэрт бэлтгэгдсэн байх ёстой” гэсэн стандарт байдаг. Үүнийг ойрын үед хугацаа тавьж байгаад Үйлдвэр, хөдөө аж ахуйн яам, Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газартай хамтарч шийдэх болно. Харин иргэд гэртээ монгол аргаар малаа төхөөрөөд идэх нь өөрсдийнх нь асуудал. Бидний хувьд зөвхөн лангуун дээр задгайгаар зарж байгаа махыг хянах юм.

-Сүүлийн үед нийслэлийн ир­гэдийг цочроогоод буй барилгын компаниудтай хэзээнээс тэмцэх гэж байна вэ?

-Тун удахгүй. Хамгийн гол нь бид шат дараалалтай тэмцэнэ. Үүнийг манай мэргэжилтнүүд шалгаж байгаа.

-Таны хувьд өмнө нь Сангийн яаманд ажиллаж байсан. Төд удалгүй төрийн албан хаагч биш, тэмцэгчийг сонгосон удаатай. Магадгүй та одоо энэ ажлаасаа болиод дахиад тэмцэгч болох уу?

-Би одоо ч гэсэн тэмцэж байна. Миний үйл хөдлөл, хийсэн болон, хийх гэж байгаа ажил бүгд ард түмнийхээ төлөөх тэмцэл. Гэхдээ нэг юмыг ойлгох хэрэгтэй. Манай нам эрх барьж байна. Сонгогчид бидэнд энэ боломжийг олгосон. Харин би энэ байгууллагын эрхийг барьж байна. Мэдээж хэрэг сөрөг хүчин өөрийнхөө ажлыг хийгээд явах байх.

-Түүнчлэн та иргэн, нөгөө­тэйгүүр улстөрч хүний хувьд Засгийн газар ийм олон яам байгуулсан нь хэр үр дүнтэй болов?

-Монгол Улсын эдийн засаг маш их өсөж байна. Мөн нийгэмд цаг үетэй уралдаад олон шинэ зүйл гарч ирлээ. Тиймээс энэ бүхнийг зохицуулах арга механизм хэрэгтэй болж таарна. Тиймээс яамдын тоог олшруулсан нь нэг их буруу биш байх.

-Тантай хамт тэмцэж явсан С.Ганбаатар, Ж.Батзандан гээд олон хүн өнөөдөр УИХ-ын гишүүн болчихлоо. Та ер нь гишүүн бол­чихсон бол гэж боддог уу?

-Би өнгөрсөн сонгуулиар өөрөө нэр дэвшээгүй. УИХ-ын 2008 оны сонгуулиар таван хүний амь нас эрсэдсэн аймшигтай явдал болсон. Миний хувьд шууд утгаараа буруугүй л дээ. Тэглээ ч гэсэн өөртөө ёс зүйн хариуцлага тооцъё гэж бодсон. Энэ хариуцлага маань нэг л удаа байх болно. Харин цаашид УИХ-д өрсөлдөнө гэсэн бодолтой байгаа.

-Нөгөөтэйгүүр таныг энэ албан тушаалд суухад Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг хэр нөлөөлсөн бэ?

-Мэдээж хэрэг нөлөөлсөн. Агент­лагийн дарга нар Ерөнхий сайдын багт орж ажиллаж байна гэсэн үг шүү дээ. Тиймээс Н.Алтанхуяг сайд шийдвэр гаргасан. Гэхдээ би төрийн албан хаагч учраас улс төрийн ямар нэгэн байр суурь илэрхийлж болохгүй.

-Танд ажлын амжилт хүсье. Ярилцсанд баярлалаа.

Л.БААТАРХҮҮ