Хятад, Тайвань, Япон зэрэг орнууд авахаар улайран тэмцэж буй арлын маргаанаас болж Хятадын 50 гаруй хотод эсэргүүцлийн хөдөлгөөн өрнөж байна. Хятадууд өөрсдийн эзэмшлийн арал хэмээн мэтгэж буй зүүн Хятадын тэнгис дэх арлыг Японы Засгийн  газар худалдаж авснаас нөхцөл байдал улам эгзэгтэй болж, Хятад дахь Японы цахилгаан бараа үйлдвэрлэгч Панасоник, Тоёото зэрэг компани үйлдвэрүүдээ хаахад хүрчээ. Тус компанийн хоёр үйлдвэр Хятадын үндсэрхэг үзэлтнүүдийн халдлагад өртсөн байна. Нөхцөл байдал ийм болсноос Панасоник компани энэ сарын 18 хүртэл үйлдвэрээ хаахаас өөр аргагүй болжээ. Хятадад  Дяоюйдао, Япончууд Сенкаку хэмээн нэрлэдэг тус арал дээр хүн суурьшаагүй боловч байгалийн баялаг ихтэй гэнэ. Тус арлын маргаан нь шинэ зүйл биш бөгөөд 2010 онд арлын эзэмшлээс болж Япон, Хятад хоёр улсын хооронд дипломат дайн дэгдэж байжээ.

Харин өнгөрсөн долоо хоногт арлыг Япончууд худалдан авсан тухай мэдээ цацагдсан даруйд Хятадууд гудамжинд гарч, эсэргүүцэн жагсчээ. Эсэргүүцлийн хөдөлгөөн Хятадын олон хотод дэгдсэн бөгөөд хүмүүс Японы далбаа, япон автомашинуудыг шатааж, түймэрдсэн аж. Жагсагчдаас болж, Хятад дахь “Канон”-ы үйлдвэр мөн үйл ажиллагаагаа  зогсоосон талаар Блумберг өнөөдөр мэдээлсэн юм. Японы үйлдвэрүүд рүү дайрч буй дээрх халдлагууд хөрөнгө оруулагчдыг сандаргаж байгаа аж. Японы Засгийн газар маргаантай гурван жижиг арлыг эзэмшиж байсан бизнесмен Куниоки Курихара гэгчээс худалдан авах гэрээнд саяхан гарын үсэг зурсан аж.

Хямд өртөгтэй үйлдвэрлэлийг бүс нутагтаа давуу тал болгосон Хятадад сүүлийн үед хөдөлмөрийн хөлс улам нэмэгдэж буйг гадаадын хөрөнгө оруулалттай холбон тайлбарладаг. Гэвч Хятад дахь Японы үйлдвэрүүд рүү халдах нь гадаадын хөрөнгө оруулагчдыг үргээж, эдийн засгийн өсөлтөд сөрөг нөлөө үзүүлж болзошгүй гэж шинжээчид бичиж байна. Ази-Номхон далайн тус бүс нутагт үүсээд буй хурцадмал байдал даамжирч, мөргөлдөөн гарахаас өмнө дипломат аргаар шийдэхийг АНУ-ын Батлан хамгаалахын сайд Леон Панетта хоёр орны эрх баригчдад уриалсан байна. Маргаантай арлын асуудлаас болж хоёр орны харилцаа ээдрээтэй байгаа тул Бээжин дэх Японы Элчин сайдын яамыг өндөржүүлсэн хамгаалалтад авч, зэвсэгтэй 1,000 хамгаалагч харгалзаж байгаа юм байна.