Анх АТГ-ынхан Н.Энхбаярыг “Өргөө” зочид буудал, “Улаанбаатар таймс”-ын хэвлэх үйлдвэр зэрэг нийслэлийн өмчит хэд хэдэн үйлдвэрийн газрыг үнэгүйдүүлж “идсэн” хэргээр дуудаж шалгасан билээ. Шалгасан хэрэг нь ч баримтаар нотлогдсон болоод прокурор яллах дүгнэлт үйлдэж, шүүх рүү шилжүүлсэн хэрэг биз. Гэвч Ерөнхийлөгч асныг шалгуулахгүй хэмээн цахдаж, хэвтэж, өлсч, харааж /бас салаавч гаргаж/ янз бүр болж байх зуур түүнд холбогдох хэргийн материал улам зузаарсаар байгаа бололтой. Хэр их зузаарсан нь шүүх хурал болсны дараа л ил тод болох байх даа. Өөрийнх нь өмгөөлөгч лав сар гаруй уншаад бараагүй юм гэнэ лээ.
Дөнгөж сар гаруйхны өмнө дөө, Ерөнхийлөгч асан шүүхийн шийдвэрээр хоригдохоосоо өмнө монголчуудад амлаж байсан амлалтуудын нэг нь байгалийн баялгийг ард түмэндээ хувааж өгөх, үнэ төлбөргүй эзэмшүүлэх. Одоо үлдээд байгаа хэсгийг нь үнэгүй тараагаад зогсохгүй, Оюутолгой гэх мэт бусдын гар дээр очиж, тогтвортой байдлын гэрээ энэ тэр хийгдчихсэн ордуудыг ч хурааж аваад ард түмэндээ тараачихна гэж байгаа.
“Хүний машин донсолгоонд сайн” гэдэг шиг улсын болон бусдын өмчид хайр гамгүй экс Ерөнхийлөгч маань хувийнхаа өмчид харин нэлээд ариг гамтай нэгэн бололтой. Тиймдээ ч Ашигт малтмалын газраас авсан лицензүүдээ хүртэл өөрөөсөө холдуулж, ээжийнхээ төрсөн дүүгийн нэр дээр хадгалуулсан хэрэг биз.
Н.Энхбаярын ээж Р.Бүдханд гуайн төрсөн дүүг Раднаагийн Энхзаяа гэх энэ эмэгтэй 2005 оны долдугаар сарын 21-ний өдөр Ж.Бямбацогт захиралтай “Түжела Эйжиа” ХХК-тай хамтарч “Могол интернэшнл” ХХК-ийг байгуулсан юм байна. Үүнээс хойш “Могол интернэшнл” ХХК-ийн нэр дээр ашигт малтмалын найман лиценз буюу тусгай зөшөөрөл олгогдсон байна. Хачирхалтай нь бүтэн долоон жилийн дотор уг компани лицензэт талбайнууддаа нэг ч хайгуул, олборлолт хийгээгүй, зөвхөн хугацааг нь сунгаад хадгалаад байдгийг бодоход эгзгийг нь тааруулж үнэд хүргэх, “чулуу болгох”-оор хав дарж байгаа бололтой. “Могол интернэшнл” компанийн нэр дээр хадгалагдаж байгаа найман лиценз наймуулаа хайгуулын тусгай зөвшөөрөл бөгөөд нийт лицензэт талбайн хэмжээ 64400 гаруй га болж байна. Архангайн Хашаат, Өвөрхангайн Хархорин, Ховдын Мөст, Цэцэг, Увсын Цагаанхайрхан сумдын нутагт олгогдсон эдгээр лицензийн гурав нь алтны үндсэн орд бөгөөд төмрийн хоёр, молибдений нэг, газрын ховор элементийн нэг, нүүрсний нэг орд Н.Энхбаярын гэр бүлийнхний халаасанд ороод байгаа аж. Лицензүүдийн дөрвийг нь Н.Энхбаярыг Ерөнхийлөгч болохоос өмнө буюу 2004 онд, үлдсэн дөрвийг нь 2008 оны сонгуулийн дараа есдүгээр сард АМГ-аас олгосон байна. Найман лицензийг ирэх 2013 оны есдүгээр сар хүртэл хугацааг нь сунгаж, татвар төлжээ. Хайгуулын лицензийн төлбөр ашигт малтмалын нэр төрлөөс хамаарч жилдээ га тутамд нэг ам.доллар орчим байдаг гээд бодоод үзэхэд Н.Энхбаярын гэр бүлийнхэн жилдээ 64 мянган доллар буюу 80 гаруй сая төгрөгийг лицензийн төлбөрт төлдөг гэсэн үг. Баргийн баян айл энэ хэмжээний төлбөрийг жил тутам төлөөд байхгүй л байх. Тэгэхээр экс Ерөнхийлөгч маань ард түмэндээ өгөхөөр гэр бүлийнхээ нэр дээр “хадгалсан” лицензийнхээ төлбөрт багагүй “шатдаг” бололтой юм. Үүнийг л эх оронч сэтгэл гэхгүй бол өөр хэнийг “эх оронч”-оор тооцох билээ дээ.
