Дорнод-сибирийн Красноярск хотын Киренскийн физикийн хүрээлэнгийн эрдэмтэд шингэн кристаллыг  удирдах шинэ аргыг боловсруулжээ. Энэ нь бидэнтэй  өдөр тутамд таарч байдаг компьютерын  болон  телевизийн монитор, цахим номнууд болон   орчин үед ашиглагддаг  шингэн бүтцийн кристаллаас   зарчмын хувьд ялгаатай аж. Сибрийн эрдэмтэд шингэн кристаллыг дэлгэцнээ, тэжээлээс салсан үед   хадгалж сурсан юм. Тэд шинэтгэлгийн боловсруулалтаа бага эрчим хүч зарцуулах цахим цаас байгуулахад  патент авчээ.

Шингэн кристаллаар ажиллах  төхөөрөмж нь өргөн хэрэглэгдэх болсон бөгөөд өөртөө хоёр физик шинж агуулж байна.  Кристаллаас тэдэнд оптикийн болон диэлектрик болоод  бусад чанаруудтай юм. Харин шингэнээсээ молекул хөдөлнө.  Молекулын цахилгаан болон соронзонгийн  нөлөөн дор үйлчлэх  шинж  нь  Фредерикийн шилжилт нэртэй бөгөөд энэ үзэгдэлийг судласан оросын физикч, газар зүйч эрдэмтэн Всеволод Фредерикийн  нэрээр нэрлэжээ.

Чухамдаа энэ үзэгдэл нь өнөөдөр ШК-ын дэлгэцнээ ашиглагдаж байгаа  шингэн кристаллын судалгааны суурь болжээ.Энэ тухай Киренскийн нэрэмжит их сругуулийн физикийн хүрэлээнгийн  лабораторын эрхлэгч Виктор Зырянов “Оросын дуу хоолойд” өгсөн ярилцлагадаа ярихдаа

Түүний физик бол гадна нөлөө нь шингэн кристаллын хэмжээнд нөлөө үзүүлдэг . Харин түүний ажлын хальс  нь  маш нарийн 6-8 микрон бөгөөд шингэн кристалл байгаа хоёр шилэн тагны хооронд багтадаг.   Энэхүү систем нь гадаад нөлөө нь шингэн кристаллын зөвхөн хэмжээг өөрчилдөг. Харин гадаргуунд нөлөөлдөггүй. Та гадна талын талбайг унтраахад гадаргуу шингэн кристалллыг хуучин байранд нь   буцаадаг  тэгээд дэлгэц харлана.

Виктор Зыряновын удирдалга дор залуу эрдэмтдийн бүлэг   шингэн кристаллын дархаргатай биш, харин түүний  дусалтай ажиллах аж.  Цахилгаан талбайн туслалцаатай молекулыг концентрацыг өөрчилж, судлаачид энэ хальсны оптикийн  чанарыг удирдах болсон.  Манай гаргаж авсан арга бусад аргуудаас концепцын хувьд ялгаатай юм гэж профессор Зырянов тэмдэглээд

«Энэ нь  нобелийн шагналт францын эрдэмтэн Пьер де Жены шинэ хандлага дээр суурилагдсан юм. Тэр гадаад талбайн хэмжээнд нөлөөгүй гэдгийг нотолсон юм.  Жишээ нь гадны хүчин зүйлээр гадаргууны  шингэн кристалыг өөрчилъе. Тэгвэл санамж гадаргуугаар хязгаарлагдаж, хадгаладана. Энэ бол шинэ үзэгдэл.  Бид үүнийг аваад  дэлгэцнээ бичиж, тэжээлийг салгахад, тэр үзэгдэл хадгалагдана. Энэ бүгдийг шалгасан бидний тэвчээр энэ бүхнийг явуулахад хүрсэн. Бид хоёр долоо хоног дэлгэц ажиглаж, тэр 0,5  % гэрэлийг нэвтрүүлэхээ багасгасан» гэлээ.