Үндэсний статистикийн хо­роо­ноос өчигдөр мэдээлэл хий­лээ. Үндэсний статис­ти­кийн хорооны ерөнхий менежер Б.Ган­­бат, МЭЗСГ-ын дарга Б.Ба­дамцэцэг болон Хүн ам орон сууц­ны тооллогын товчооны дарга Ж.Мөнх­бадар нар энэ сарын Монгол Улсын нийгэм эдийн засаг болон инфляци, бусад үзүүлэлтүүдийн талаар танилцууллаа. Манай улсын макро эдийн засгийн үзүүлэлт өмнөх он болон өмнөх улирлын мөн үетэй харьцуулахад жигд өсөлттэй гарчээ. Гэхдээ энэхүү өсөлтийн эцсийн үр дүн нь сайнаар биш саараар илрэв. Тодруулбал, инфляцийг өдөөчихсөн нь харамсалтай. Хэрэглээний үнийн индексд нөлөөлж буй хүнсний 93 сагс бүтээгдэхүүний үнийн өсөлтийг олон улсын аргазүйн дагуу гаргадаг. Одоогийн байдлаар он гарснаас хойш улсын хэмжээнд инфляцийн түвшин 2.2 хувь байна. Энэ нь өмнөх оны мөн үеэс 15.3 хувиар өссөн үзүүлэлт юм. Гэтэл Улаанбаатар хотынх улсын дундажаас гурван хувиар илүү буюу 2.5 хувьд хүрчээ. Үнийн өсөлт нийт бараа бүтээгдэхүүнд жигд тархсан болохоор инфляцийн өсөлтөд ийнхүү голлон нөлөөлсөн талаар Б.Бадамцэцэг дарга онцолсон. Гэхдээ нийт бараа бүтээгдэхүүний үнийн өсөлт дотроос махны эзлэх жин хамгийн их буюу 60 гаруй хувийг эзэлж байгаа нь инфляцийн хөөрөгдөлд нөлөөлсөн гол эзнээр өргөмжлөхөд хүргэжээ. Хэрэв махны үнийг тогтвортой барьсан бол Улаанбаатар хотод оны эхнээс хойшхи 8.8 хувийн өсөлттэй инфляцийг 2.9 хувиар бууруулж болох байсан талаар тэд хэлж байлаа. Махны үнэ хөөрөгдөхөөс хамгаалах нэг хэрэгсэл болсон нөөцийн махны худалдаа төдийлөн нөлөөлж чадаагүй бололтой. Махны нийлүүлэлт өнгөрсөн жилээс буураа­гүй. Харин ч бага зэрэг өссөн юм байна. Манай улсын мал нь хүнээсээ 20 дахин их. Мөн махны үнэ нь дээр дурьдсанчилан инфляцийн өсөлтийн голлох бүтээгдэхүүн болсон нь Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайд Д.Зоригтын хэлснээр “Бид махыг дотоодоосоо өндөр үнэ­тээр авч байхын оронд Австралиас импортолсон нь хамаагүй дээр” гэсэн өгүүлбэрийг санагдуулав. Тэг­вэл гурван сарын өмнөх үетэй мах­ны одоогийн үнийг харьцуулж мөнгө хэрхэн үнэгүйдэж байгааг харъя. Нөөцийн махыг анх нийлүүлж байхад үхрийн цул мах нэг килограмм нь дунджаар 5445 төгрөг байсан. Харин одоо 8575 төгрөг болжээ.  Тэгвэл энэхүү үнийн зөрүү нь 3110 төгрөг гарч байна. Өөрөөр хэлбэл, өмнө нь таван мянган төгрөгөөр нэг килограмм мах авдаг байсан бол одоо 600 грамм мах авч байх жишээтэй.

Манай улсад хүн амын дийлэнх хувийг залуус эзэлж байгаа. Өөрөөр хэлбэл, ажиллах хүчин давамгайлсан гэсэн үг. Ардчилсан хувьсгалтай цуг мэндэлсэн хүүхдүүд өдгөө улс орны гол хөдөлгүүр нь болж буй бол ирэх 2040 он гэхэд хөгширөлттэй орон хэмээн дуудуулах эзэд нь болох гэнэ. Яагаад ингэж хэлж байна вэ гэхээр Хүн ам, орон сууцны тооллогын төлөвлөлтийн товчооны дарга Ж.Мөнхбадарын хэлснээр “Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт оршин суугаа хүн амд хийсэн тооцоогоор 2017 онд гурван сая, 2040 онд 3.9 сая болох тооцоо гарлаа. Энэ нь гадаадад байгаа  иргэдээ оролцуулсан судал­гаа юм. Харин хүн амын насжилтын хувьд нэлээд өөрчлөлт гарах төлөв ажиг­лагдаж байгаа” гэв. Өөрөөр хэлбэл, нийт хүн амын 50-аас дээш хувь нь 40 гаруй насныхан зонхилох гэнэ.

Үндэсний статистикийн хороо­ноос онцолсон дараагийн нэг асуудал нь орон сууцны үнэ. Улаанбаатар хотын зургаан дүүргийн хэмжээнд нэг жилийн өмнөхөөс 39.2 хувиар өсчээ. Харин өмнөх улиралтай харьцуулахад 2.4 хувиар тус тус өссөн үзүүлэлтэй гарсан байна. Нийслэлийн хэмжээнд барилгын үнэ хамгийн их өсөлттэй байгаа Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргүүд гэнэ. Эдгээр дүүргүүд “Хотын төвийн дүүрэг болохоор үнэ нь бусад дүүргийг бодвол харьцангуй өндөр байх нь ойлгомжтой” гэлээ. Зам тээвэр, барилга хот байгуулалтын яамнаас орон сууцны үнийн дээд хэмжээг метр квадрат нь 1.9 сая төгрөг байхаар тушаал гаргасан. Харамсалтай нь байрны үнэ буулгалаа ч гэсэн төвийн дүүргүүдийн барилгын талбайн үнэ төдийлөн их буурахгүйг албаныхан хэлж байв. Түүнчлэн зарим салбарт улсын төсөвт орлого нэмэгдсэн талаар таатай мэдээ хэлсэн. Тухайлбал, татварын бус орлого өмнөх оны гуравдугаар сартай харьцуулахад 5.8 тэрбум төгрөгөөр өсчээ. Үүний гол шалтгаан нь газрын өрийн орлого, хувьцааны ногдол ашиг, газрын тосны орлого юм. Гэхдээ гадаад худалдааны тэнцэл өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад 18.8 сая ам.долларын алдагдалтай гарчээ. Харин нийт бараа эргэлтийн хэмжээ 141.7 сая ам.доллараар өссөн байна. Гэвч импортын бүтээгдэхүүн зонхилж байгаа нь эдийн засгийн хувьд тийм ч таатай зүйл биш юм. Өнгөрсөн нэгдүгээр сард “Шатахууны үнийн өсөлтөөс болж инфляци хөөрлөө” хэмээж байсан бол тэр нь зөвхөн түр зуурын асуудал болохыг Статистикийн хорооныхон онцолж байна. Харин шатахууны үнэ буурчихаад байхад үнэ нь улам өсөөд байдаг  махны худалдааг хянах боломж төр засагт байгааг мэргэжилтнүүд хэлэв.