Туул голд минж нутагшина
Туул голын усыг нэмэгдүүлэхийн тулд бодлогын чанартай хийж буй ажлын нэг бол минж нутагшуулах явдал юм. Эрдэмтэн судлаачдын санаа бодлыг сонсож хэлэлцүүлэг өрнүүлсэн энэхүү ажлын үр дүн эхнээсээ гарч байна. Өөрөөр хэлбэл Туул голд нутагших эхний 10 минж Герман улсаас энэ сард ирнэ. Туул голын хар усан тохойд минж үржүүлгийн төв байгуулахаар зэхжээ. Нэг сарын дотор байр сав нь бэлэн болчихно. Ингэсний дараа ОХУ-аас мөн 20 минж вагоноор авчрах яриа хэлцлийг төслийн багийнхан гүйцэтгэжээ. Манай улсын хувьд минж нутагшуулж байсан туршлагатайн дээр энэ чиглэлээр судалгаа шинжилгээ хийдэг эрдэмтдийн баг байгаа учраас хотын даргын санаачилсан энэ ажил бодит ажил болох боломжтой гэдгийг Нийслэлийн байгаль хамгаалах газрын дарга Ю.Дэлгэрмаа хэлэв. Төслийн багийнхан Туул голд минж нутагшуулах ажлынхаа хүрээнд Германы Бавари мужид очоод ирсэн байна. Бавари мужид минж нутагшуулах болсноор усны хангамж сайжирсны дээр байгалиа сэргээх гэсэн орнуудад нутагшуулсан минжнээсээ “илүүчилдэг” болжээ. Баваричууд манайд өгч буй минжнүүдээ төлбөр мөнгөгүй бэлэглэж буй ажээ.
Хэмжээгээр дэлхийд нэгд орох цэцэрлэгт хүрээлэн болно
Өнөөдрийн шуурхай хуралдаан дээр Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнгийн захирал Б.Саранчимэг цэцэрлэгт хүрээлэн байгуулах ажлын явцаасаа танилцууллаа. Нийт 1200 га талбайг хамарсан энэхүү хүрээлэнгийн ТЭЗҮ хийгдэж дууссан. ТЭЗҮ-ээр 10 жилийн дотор 93 сая ам доллар зарцуулж санхүүжүүлж чадах юм бол дэлхийд хэмжээгээрээ нэгд орох хүрээлэн болно гэжээ. Гол нь хүрээлэнгийн давуу тал Улаанбаатар хотын ундны эх үүсвэр дээр байгаагаараа онцлог. Нийслэлчүүд цэцэрлэгт хүрээлэнтэй болсноор амралт чөлөөт цагаа өнгөрөөх газартай болохоос гадна агаарын бохирдлыг бууруулахад үлэмж нөлөө үзүүлнэ. 22 төрлийн мод, бут сөөг тарих боломжтойг ТЭЗҮ-р гаргажээ. Одоо хийгдсэн бодит ажил 30 га талбайд 93907 ширхэг мод сөөг тарьсан байна. Анх өвдөг татсан шарилж бүхий газар байсан бол одоо зүлэг ургаж хийж буй ажлын үр дүн эхнээсээ гарч байна гэлээ. Нийслэлчүүддээ 6 сарын 1 гэхэд үүд хаалгаа нээж эхний төгөлдөө урих боломжтой болсноо хэлэв. Алхаж тухлахад зориулан 25 метр өргөн 300 метр урттай зам тавьж байгаа юм байна. Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнтэй болох энэ том ажилд ах дүү хотуудын дэмжлэг туслалцаа ирж буйг дуулгасан. Тухайлбал Сөүл хотын дарга Сөүл хотын нэрэмжит төгөл байгуулж өгөхөө амалсан байна. Бүх зардал мөнгийг тэд өөрсдөө гаргахаа илэрхийлжээ. Туркийн Анкара, Хятадын Эрээн хотын удирдлагууд ч ийм туслалцаа үзүүлэхэд бэлэн гэдгээ хэлсэн гэнэ. Нийслэлчүүдийн хувьд ч үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэндээ өөрсдийн модоо тарих бололцоо бийг тэрбээр хэлж байв.
Нөөцийн мах хуучин үнээрээ зарагдана
Өнөөдрөөс эхлээд нийслэлийн дүүргүүдийн гэрээт дэлгүүрүүдэд нөөцийн мах урьд борлуулагдаж байсан үнээрээ худалдаанд гарч эхэллээ. Нийт 1000 тн махыг нийслэлчүүдийн хүнсний хэрэгцээнд хуучин үнээр нь худалдах юм. Ирэх сард 3000 тн гэх байдлаар махны үнийг буулгах арга хэмжээг шат дараатай авна гэдгээ хотын дарга хэлэв. Гол нь иргэдэд очих махны чанар чухал. Тиймээс бэлтгэн нийлүүлэгчдэд энэ тал дээр хатуу шаардлага тавих учиртайг тэрбээр анхаарууллаа. 6 дугаар сар дуустал нөөцийн махны үнийг хуучнаар баривал зах зээл дээрх махны үнэ буух нь дамжиггүй гэв. Нийслэлийн зүгээс энэ арга хэмжээг авахын тулд 40 тэрбум төгрөгийн зээл авч асуудлыг шийдэж байна.