-Ардын намд “Соёмбо” нэртэй фракци байгуулагдаж байгаа гэсэн мэдээлэл гарсан ч энэ талаар албан ёсны мэдээлэл хийгээгүй. Таны нэр “Соёмбо” фракцийг байгуулж байгаа хүмүүсийн тоонд орсон байсан. Та бүхэн фракци байгуулж байгаагаа хэзээ албан ёсоор зарлах гэж байна вэ?
-Миний хувьд тийм фракци байгуулах гэж байна гэсэн мэдээллийг хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээс л авч байгаа болохоос гишүүд тэгж яриад явж байхыг сонсоогүй юм байна. Уг нь аль юм ярихыг тэр гэх вэ дээ. Гэтэл тэр яриад байгаа фракцидаа бүр нэр ус өгчихсөн. Тэр тусмаа бүр “Соёмбо” гээд нэрлэчихсэн байгаа харагдсан шүү. Гэтэл манай намд тийм нэртэй фракци байгуулах гэж байгааг би сонсоо ч үгүй байдаг. Тэгээд тэр дотор нь миний муу нэр орчихсон цохиж л байдаг. Одоо фракци энэ, тэр гэж сонин хэвлэлүүд надаар оролдохоо болимоор юм гэж бодож байгаа.
-Д.Тэрбишдагва гишүүнээр толгойлуулж танай намын хэсэг гишүүн фракци байгуулах гээд байгаа гэдгийг зарим гишүүн хэлж байсан. Тиймээс энэхүү фракци байгуулахад нэр нь орсон гишүүдэд танай намын Ёс зүйн дэд хорооноос албан бичиг ирүүлсэн юм биш үү. Тухайлбал, танд ч гэсэн албан бичиг ирүүлсэн гээд байгаа биз дээ?
-Манай намын нэрнээс эхлээд бүх зүйл тодорхой. Манай нам бол ардын, ардчилалтай, олон нийтийн нам шүү дээ. Тиймээс намын бүлгийн хурал дээр янз бүрийн асуудлуудыг илэн далангуй хэлэлцдэг. Харин түүнийг нь илүү гэрт шивнээ яриа болж байгаа мэтээр ойлгох нь туйлын буруу. Тэр “Албан бичиг өгсөн, авсан” гээд л байх юм. Үнэнийг хэлэхэд надад огт тийм бичиг ирээгүй. Яасан гэж тийм бичиг ирэх юм бэ.
-Хэрэв танай намд фракци байгуулагдаад таныг нэгдээч гэвэл та яах вэ?
-Ер нь бол фракци жигүүр байгуулна гэдэг чинь улс төрийн намуудын практикт байдаг л үзэгдэл шүү дээ. Харин тэр нь хэрээс хэтрээд намынхаа бодлоготой зөрчилдөөд намаасаа салж тасарна гэж байгаа бол хортой зүйл. Өөрсдийнхөө бодож санаж байгааг чөлөөтэй илэрхийлэхийг буруутгаад байх нь өнөөгийн нөхцөлд зохимжгүй. Ямар ч намд фракци байгуулагдлаа гэсэн тэр болгоныг нь буруутгаад эвэртэй туулай үзсэн юм шиг араас нь шороо цацаад байх нь дэмий. Би бол хэн нэгэнтэй нэгдэж, энэ тэр болоод байдаг нэгэн биш. Миний насны хүн тэгж яваад байх нь зохимжгүй. Хэлэх гэсэн зүйлээ заалгаад л, заавар чиглэл аваад байхаас өнгөрсөн толгой.
-Тэгэхээр намын удирдлагууд тань танд нэг их зааж зөвлөөд байх хэрэггүй байх нь ээ?
-Намынхаа жанжин шугамнаас хазайгаад байдаг цаг маань өнгөрсөн байна. Гэхдээ ямартай ч хортой л биш бол хэлэх гэснээ хэлж л таарна. “Хамар дор хагархайтай нь би” гэсэн шиг байж таарахгүй ч дуугүй хүн бүтэж үхдэггүй гэдгийг эрх биш гадарлалгүй яах вэ.
-Таныг Баянгол дүүргээс УИХ-д нэр дэвшихээр горилж байхад намын удирдлагууд чинь тойрог хуваарилахгүй байгаагаас болж нэлээд гомдолтой байгаа гэж сонссон. Та намынхаа удирдлагуудтай эв түнжин тааруухан байгаа юм биш үү?
-Сонгуулийн тухай хууль бараг орвонгоороо өөрчлөгдсөн. Тэгээд ч аль тойрогт хэнийг нэр дэвшүүлэх эсэхийг намын бага хурлын шийдвэрээр тогтоооно. Үүний наана гарч байгаа таамаг төдий яриа бол дэмий талдаа байдаг. Тэгээд ч би тойрог горьдоод байдаг тийм ч нэг яахаа алдчихсан амьтан биш. Гэхдээ эр хүний дотор юу бодогдож байгааг тааж хэлэхэд хэцүү л байх даа гэж хэлмээр байна.
-Ардчилсан намынхан одоо үйлчилж байгаа Орон нутгийн хурлын сонгуулийн тухай хуулийн дагуу хоёр сонгуулийг зэрэг явуулах бэлтгэл ажлыг хангахыг Засгийн газраас шаардсан. Тэд үүнийгээ “Хуулийн хэрэгжилтийг хангах үүрэг бүхий Засгийн газарт тавьж буй зүй ёсны шаардлага” гэж тайлбарлаж байгаа. Харин та энэ талаар ямар бодолтой байна?
-Засгийн газарт хамаагүй асуудал гэж байхгүй. Монгол Улсын Засгийн газар бол УИХ-ын өмнө ажлаа хариуцаж, ажлаа тайлагнадаг. Тэр утгаар нь Ардчилсан намынхан асуудалд хандсан байх. Гэхдээ тавьж байгаа асуудал нь хэрэгжих үндэстэй, бодитой байх ёстой. Хэрэгжих боломжгүй шаардлага тавьснаас нь болоод нөгөө ажил нь удаашраад ирэхээр юмыг яаж мэдэх вэ, “Засгийн газар ажлаа хийж чадахгүй байна. Огцор” гээд л дараагийн үгээ хэлэх байх. Үүнийхээ эхлэлийг дээрх шаардлагаар тавьж байна гэж би хувьдаа мунхаглаж суугаа шүү.
-Гурван жил нэг танхимд суусан Засгийн газрын гишүүд хоорондоо толхилцож эхэллээ. Зам, тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайд асан, УИХ-ын гишүүн Х.Баттулга, Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Ц.Нямдорж нарын маргааныг л яриад байна. Та төмөр замын салбарт олон жил ажилласан хүний хувьд төмар зам барих нууц гэрээ гэгчийн талаар ямар ойлголттой явна вэ?
-Шинэ төмөр зам байгуулна гэдэг асар том хариуцлага. Улс хоорондын чухал асуудал. Гэтэл Зам, тээвэр, барилга, хот байгуулалтын яамны яг энэ асуудлыг хариуцдаг хүмүүс төмөр зам барих нууц гэрээ байгуулсан гэдгийг гэрчлээд байна билээ. Гэрээг нь телевизээр ч харууллаа, сониноос ч олж харлаа. Энэ нь надад үнэхээр сонин санагдсан. Төмөр зам байгуулах асуудлыг Засгийн газраасаа нууна гэдэг юу гэсэн үг вэ. Тэд хуулийн байгууллагад нэг нэгнийгээ шалгуулахаар хандаад байх шиг байсан. Эцэстээ шүүх л жинхэнэ үнэнийг нотлоод асуудлыг нэг тийш болгох байх. Төрөөс төмөр замын талаар баримтлах бодлого гаргах үед би ажлын хэсгийн ахлагчаар ажилласан. Тэр үед Засгийн газраас тун түүхий санал оруулж ирж байсан юм. Төсөл боловсруулахдаа мэргэжлийн хүмүүсийн саналыг аваагүй, гар бие оролцуулаагүй байсан. Төмөр замын хэрэг эрхлэх газар гээд бүхэл бүтэн агентлаг байна. Гэтэл бодлогоос гадуур яам нь тэнд өөр юм хийгээд байж таарахгүй гэдгийг тухайн үед нь хэлж байсан. Одоо ч тэгж үзэж байгаа. Ер нь төмөр зам барина гэдэг бол 100 жилийн магадлал дээр үндэслэсэн шинжлэх ухааны өргөн судалгааны үндсэн дээр хийдэг ажил. Гэтэл трасс нь байхгүй, улаан шугам нь байхгүй, зураг төсөл нь байхгүй байдалтайгаар шинэ төмөр зам барих асуудалд хандаж хэрхэвч таарахгүй.
-Долоодугаар сарын 1-ний үймээний хэрэгт буруутгагдсан цагдаагийн хурандаа нар шүүхийн шийдвэрийг биелүүлэхгүй шүүх ажиллагаанд нэлээд чирэгдэл учруулсан. Мөн цагдаагийн бие бүрэлдэхүүн ч шүүх ажиллагаанд нөлөөлөх гэж оролдсон тохиолдол гарлаа. Энэ бүхнээс болоод прокурор, шүүх цагдаагийн байгууллагын хооронд үл ойлголцол үүсээд байгаа. Үүнийг та юу гэж дүгнэж байна вэ?
-Хуулийн гадна иргэн, байгууллага гэж байх ёсгүй. Бүх зүйл Үндсэн хуулийн хүрээнд явагдах ёстой. Ингэж л ажил, асуудлыг ярьж шийдэгддэг байх учиртай. Би хууль шүүхийнхнийг 100 хувийн нотолгоон дээр үндэслэн шийдвэр гаргаасай гэж хүсэж байна. Гаргана байх гэдэгт нь ч итгэж байгаа. Ер нь цагдаа гэдэг чинь хүн шүү дээ. Тиймээс муусайн цагдаа нараа Монголын төр хайрлаж, хүндэтгэж л явах ёстой. Ард түмэн ч тэгж л хандах учиртай. Манайхан чинь нэг л зүйл болохоо больход цагдаа дууддаг. Тиймээс ард түмэнд хамгийн ойр хүн бол цагдаа. Өнөөдөр нийгэмд болж буй бүх л муу, муухай асуудлыг цагдаа нар л зохицуулж, хамгийн түрүүнд нь орчихсон л гүйж байдаг гэдгийг санахад илүүдэхгүй байх.
-Гэтэл хууль биелүүлэхийг шаардах ёстой цагдаагийн хурандаа нар шүүхийн шийдвэрийг биелүүлээгүй нь доод албан тушаалын цагдаа нарт нь буруу үлгэр дуурайлал болж байгаа юм биш үү?
-Цагдаагийн хурандаа нарын асуудлыг шүүхэд шилжүүлээд шүүн таслах үйл ажиллагаа болж байна. Тиймээс хууль шүүхийнхний урдуур эсэн бусын зүйл ярьж болохгүй. Шүүх л дээрх хүмүүсийг буруутай бол буруутайг нь тогтооно. Буруугүй бол цагаатгана. Гэхдээ үүний тулд 100 хувийн нотлох баримт хэрэглээсэй гэж хүсэж байгаа юм. Цагдаа нар ч үүнийг л хүсэж байгаа байх.
-Ярилцсанд баярлалаа. Танд амжилт хүсье.
Эх сурвалж: "Улс төрийн тойм" сонин